کلیدهایی برای فهم هنر و ادبیات ژاپن

آیا همانقدر که ما  از دنیای هایکوهای  ژاپنی دور هستیم، آنها هم  مثلا از رباعی‌های فارسی درک و دریافت دقیق و عمیقی ندارند؟ باید همین‌گونه باشد، چون این قالب‌های ادبی از 2 ساحت جداگانه می‌آیند و ریشه در 2 فرهنگ مجزا و متفاوت دارند. با این همه، این به معنای پایان راه نیست و با رمزگشایی از اسرار و پیچیدگی‌های هر فرهنگ و تمدنی می‌توان به آن نزدیک شد. چنانچه برای راه یافتن به معناها و رموز ادبیات و هنر ژاپنی، درک و شناخت از 2 واژه «وابی» و «سابی» راهگشاست. برای شناخت این دو مفهوم هم اخیرا کتابی انتشار یافته است با نام «وابی و سابی» و زیر عنوان «کلیدهایی برای فهم هنر و ادبیات ژاپن». مولف این کتاب، سید آیت حسینی، عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات ژاپنی دانشگاه تهران است. وی در مقدمه‌‌ای که بر این کتاب نوشته، عنوان کرده است:  وابی به معنی «ستایش و زیبادیدن اندوه و رنج و فقر و سادگی» و سابی به معنای «ستایش و زیبادیدن پیری و کهنگی و تنهایی و دلتنگی» است. این دو اصطلاح اغلب در کنار یکدیگر و به صورت یک واژه (وابی سابی) به کار می‌روند و برای توصیف زیبایی  آثاری استفاده می‌شوند که تمایل به طبیعی بودن و سادگی و بی‌پیرایگی دارند و از تفاخر و خودنمایی گریزانند.  کتاب «وابی و سابی» در 6 فصل به بررسی زیباشناختی  و خاستگاه این دو مفهوم به همراه جایگاه آنها در مراسم چای، هنرهای مختلف، هایکو و ژاپن امروز می‌پردازد.