آرامش در بازارهای مالی

شواهـــد و قرائن و گزارش‌های دریافتی نشان می‌دهد تازه‌ترین اقدامات بانک مرکزی، اندکی از التهاب بازار‌های طلا و ارز کاسته، در این میان بورس هم تحت‌تأثیر عادی شدن شرایط در بازارهای سکه و ارز با صعود مواجه شد.

به گزارش همشهری، دیروز تحت‌تأثیر سیاست‌های جدید بانک مرکزی از التهاب بازار اندکی کاسته شد و قیمت هر دلار آمریکا روی 12هزار و 800تومان ایستاد و هر سکه به محدوده 4میلیون تومان رسید. دیروز همچنین روند صعودی بورس با قدرت ادامه یافت و شاخص کل 8/1درصد افزایش یافت. با این حال هنوز نمی‌توان ادعا کرد که بازارها وارد یک روند کاهنده و آرام شده‌اند. به‌نظر می‌رسد تا ثبات در بازارهای طلا و ارز راه درازی در پیش است، با این حال تحلیل‌گران بر این باورند که درصورت انجام اقدامات بنیادین، فارغ از جهت‌گیری‌های سیاسی و مبتنی بر اصول علم اقتصاد، بازار‌ها می‌توانند به ثبات بازگردند.

بر همین اساس دیروز با دستور بانک‌مرکزی، 2تحول اتفاق افتاد که می‌تواند در روز‌های آینده به آرامش در بازار‌ها کمک کند زیرا نشان می‌دهد سیاستگذار پولی در تلاش است بازارهای طلا و ارز را به شرایط عادی بازگرداند. در نخستین رویداد از دیروز عرضه اسکناس در صرافی‌ها و فروش ارز مسافرتی در بانک‌ها آغاز شد و در دومین رویداد، رئیس‌کل بانک مرکزی با ارسال نامه‌ای به وزیر کشور خواستار تسهیل ورود طلا و ارز از طریق فعالان اقتصادی شد. عبدالناصر همتی در نامه‌اش به وزیر کشور از رحمانی فضلی خواست، دستور لازم را به مسئولان ذی‌ربط برای تسهیل ورود ارز و طلا از مسیر بانک‌ها، صرافی‌ها و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی صادر کند. با استناد به این نامه می‌توان گفت که بانک‌مرکزی در تلاش است تا شرایط بازارهای طلا و ارز را از حالت پلیسی خارج کند و به همه فعالان این بازار‌ها مانند گذشته اجازه فعالیت دهد.

 پیش از این برخوردهای پلیسی در مسیر واردات و معامله اسکناس‌های ارزی به‌ویژه در بازارهای عمده مبادله ارز نظیر سبزه میدان و چهار‌راه استانبول موجب نارضایتی بسیاری از بازاریان شده بود، در این میان حتی با حضور فیزیکی پلیس در چهارراه استانبول و سبزه میدان برخی فعالان بازارهای ارز و سکه دستگیر شدند. این نوع اقدام‌های پلیسی که با حمایت رئیس‌کل سابق بانک مرکزی انجام گرفت به کاهش عرضه ارز و افزایش دوباره قیمت در بازار‌ها منجر شد.

چند روز قبل هم رئیس‌کل بانک مرکزی با عرضه اسکناس در صرافی‌ها موافقت کرده بود. به‌نظر می‌رسد این کار موجب خواهد شد که نیاز متقاضیان خرد ارز تأمین شود و قیمت‌ها به سمت تعادل حرکت کند. درهمین رابطه محمد لاهوتی- رئیس کنفدراسیون صادرات- درباره اعطای مجوز به صرافی‌ها و صادرکنندگان برای عرضه اسکناس ارزی دربازار گفت: بانک مرکزی بالاخره پذیرفته تا در بازار ارز فیزیکی مداخله و اجازه تزریق ارز صادرکنندگان یا صرافی را صادر کند.

 او گفت: باید این واقعیت را پذیرفت که نرخ ارز در بازار سوم، کشف و تعیین می‌شود، اگر بانک‌مرکزی بتواند بر بازار ارز فیزیکی نظارت و صرافی‌ها درخواست‌های خُرد را تأمین کند، به‌طور حتم قیمت‌ها در بازار سوم کاهش خواهد یافت. رئیس کنفدراسیون صادرات با بیان اینکه مجوز ورود اسکناس ارز به کشور باعث آرامش بازار خواهد شد، ادامه داد: در ۲۴ ساعت گذشته قیمت ارز در بازار سوم کاهنده بوده و درصورتی که روند کنونی ادامه یافته و بانک مرکزی خود را موظف به مدیریت این بازار بداند، تا هفته آینده می‌توانیم شرایط بهتری را شاهد باشیم.

آغاز فروش ارز مسافرتی در بانک‌ها 
همزمان با دستور بانک مرکزی برای تسهیل ورود طلا و ارز از طریق فعالان سنتی این بازار‌ها، از دیروز فروش ارز مسافرتی هم در بانک‌ها آغاز شد. طبق بخشنامه بانک مرکزی تأمین و پرداخت ارز مسافرتی (به‌صورت اسکناس) از طریق بانک‌های‌ ملی ایران، ملت، سامان، تجارت و پارسیان به قیمت بازار انجام خواهد شد و بانک ملی از دیروز به‌عنوان نخستین بانک اقدام به پرداخت ارز کرد. قیمت فروش ارز مسافرتی در شعب بانک ملی دیروز برای هر یورو 14هزار تومان تعیین شد که به‌همراه کارمزد 4درصدی، مسافران باید رقمی نزدیک 14500تومان بپردازند. مسافرانی که قصد سفر به کشورهای همسایه را دارند 500یورو و کشورهای اروپایی 1000یورو می‌توانند از بانک ملی دریافت کنند. در همین رابطه محمدرضا پورابراهیمی
-رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس- گفت: بانک مرکزی باید حتما بازار ثانویه را برای نیازهایی چون ارز دانشجویی، درمانی و خرید مجلات علمی مدیریت کند.

 او با اشاره به وعده بانک مرکزی برای مداخله و مدیریت بازار ارز گفت: منظور از مداخله حراج ذخایر ارزی کشور نیست بلکه تأمین ارز صرافی‌هاست که کمی مداخله بانک مرکزی در روزهای اخیر باعث کاهش تلاطم  در بازار ارز شد که اگر این مسیر ادامه پیدا کند به یقین ثبات به بازار ارز باز خواهد گشت.

  توصیه‌های مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی

همزمان با اعمال سیاست‌های ارزی جدید بانک مرکزی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی وزارت صنعت هم با ارائه یک گزارش تحلیلی، توصیه‌هایی را برای کارآمدتر کردن سیاست‌های در پیش گرفته شده مطرح کرد. براساس این گزارش چنانچه دولت قصد دارد تورم و قیمت ارز را کنترل و مانع از خروج سرمایه شود باید نرخ بهره را افزایش دهد و چنانچه قصد توسعه صادرات غیرنفتی، مدیریت واردات و افزایش تولید را دارد باید افزایش قیمت ارز را بپذیرد. با این حال در این گزارش تأکید شده هر دو سیاست باید همزمان به‌کار گرفته شوند زیرا ترکیب این دو سیاست، کارآمد‌تر از به کار‌گیری انفرادی هریک از این سیاست‌هاست. براساس این تحلیل کشور‌های جهان مانند ترکیه در شرایط مشابه از هر دو سیاست بهره گرفته‌اند زیرا اعمال همزمان این سیاست‌ها می‌تواند از شدت اثرات منفی هر یک از آنها بکاهد و دستیابی به اهداف مورد نظر را تسهیل کند.

  اقدامات بانک مرکزی، قیمت سکه را کاهش داد

محمد کشتی آرای،  رئیس کمیسیون تخصصی طلا و جواهر- گفت: با توجه به اقدامات اخیر بانک مرکزی و تأمین ارز مورد نیاز بازار، قیمت‌ها رو به کاهش است. او افزود: از آنجا که قیمت سکه متاثر از قیمت ارز است، درروزهای اخیر شاهد کاهش قیمت در این بازار بوده‌ایم. او در عین حال تأکیدکرد: فعلا امکان پیش‌بینی قیمت‌ها وجود ندارد ولی درصورتی که این روند ادامه داشته باشد، به‌طور حتم شاهد آرامش در بازار خواهیم بود.