صحرای بیرجند در دل مسکو

گروه موسیقی محلی و آیینی سلم‌آبادی‌ تنها گروه موسیقی منتخب سازمان فرهنگ و ارتباطات برای شرکت و اجرای موسیقی در هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران به کشور روسیه اعزام می‌‌شود.  به گزارش ایسنا، گروه موسیقی مقامی صحرا یا همان گروه سلم‌آبادی‌ها از سال 52 فعالیت خود را رسما آغاز کرده است.

 این گروه که اعضای آن در واقع اعضای یک خانواده هستند، از بی‌مهری متولیان فرهنگ و هنر گله دارند تا جایی که نه‌تنها هزینه سفرهای آنان به کشورهای خارجی تامین نمی‌شود، بلکه در بازگشت پرافتخار از این کشورها نیز استقبالی از آنان انجام نمی‌گیرد.  این گروه در کار خود با طراحی محصولاتی چون عناب و زرشک روی لباسشان نه‌تنها به معرفی خراسان جنوبی در بخش‌های مختلف کمک کرده‌اند، بلکه سفیرانی برای معرفی و آشنایی دیگر ملل از فرهنگ غنی خراسان جنوبی هستند.  ویژگی شاخص این گروه موسیقی، اجرای موسیقی همراه با حرکات موزون و چوب‌بازی است که نشان‌دهنده شغل اصلی مردم خراسان جنوبی یعنی کشاورزی بوده و در واقع ریشه در فرهنگ مردمان این دیار کویری و سنت‌های دیرین آنان دارد.  حال این گروه قرار است به عنوان سفیر فرهنگی از خراسان جنوبی در هفته فرهنگی ایران در مسکو به ارائه فعالیت‌های هنری خود بپردازند. 

در حالی گروه صحرا همه تلاش خود را می‌کند که خراسان جنوبی، فرهنگ آن، محصولات استراتژیک و پیشه اصلی مردمان آن را نشان دهند، اما مورد کم‌لطفی مسئولان استان قرار گرفته‌اند به گونه‌ای که کمتر کسی می‌داند که آنان چندین سفر خارجی داشته‌اند و در اغلب این سفرها توانسته‌اند لوح زرین آن کشور را دریافت کنند. 


تاریخچه گروه سلم‌آبادی‌ها

«محمد سلم‌آبادی»، عضو گروه موسیقی سلم‌آبادی‌های خراسان جنوبی، می‌گوید: گروه موسیقی مقامی صحرا که به گروه سلم‌آبادی‌ها مشهور است از سال 1352 با مجوز سازمان فرهنگ و هنر آن زمان آغاز به ‌کار کرد. از آن سال تاکنون این گروه در جشنواره‌های داخلی و خارجی به ارائه هنر خود پرداخته است. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز اولین اجراهای این گروه از سال 67 آغاز شد.  او ادامه می‌دهد: در نوروز سال 72 موسیقی مقامی خراسان جنوبی از صداوسیمای خراسان جنوبی پخش شد. از آن سال به بعد این موسیقی در ابتدای هر سال از رسانه ملی پخش می‌شود که باعث افتخار ماست. از سال‌های 90 سفرهای خارجه این گروه آغاز شد و تاکنون در کشورهای تایلند، قزاقستان، روسیه و قرقیزستان برنامه زنده اجرا کرده‌ایم. 


قابلیت ثبت موسیقی مقامی در یونسکو 

سلم‌آبادی می‌گوید: جالب است که این موسیقی در کشورهای دیگر بسیار با استقبال مردم و مسئولان روبه‌رو می‌شود، اما ارزش آن را در استان نمی‌دانند. این موسیقی مقامی قابلیت ثبت در یونسکو را دارد. از مسئولان می‌خواهیم برای ثبت آن در یونسکو تلاش کنند.  «ابراهیم سلم‌آبادی» رئیس گروه موسیقی مقامی صحرا نیز بیان می‌کند: پشتیبانی و تایید مسئولان و رسانه‌ها باعث ماندگاری موسیقی مقامی خراسان جنوبی خواهد شد. باید به این موسیقی که اکنون در سرتاسر جهان شناخته شده است نگاه ویژه‌ای داشت. موسیقی مقامی خراسان جنوبی برگرفته از زندگی و آداب و رسوم مردم است که باید به آن بیشتر بها داده شود. باید مسئولان بدانند زمانی که گروهی هنری از استان به کشورهای دیگر اعزام می‌شوند در واقع سفیران فرهنگی آن استان هستند.  او با بیان این‌که متولیان هنر باید این موسیقی را به مردم معرفی کنند، ادامه می‌دهد: اگر مردم با ریشه‌های اصلی فرهنگ موسیقی استان آشنا شوند به جای موسیقی‌های بیگانه در عروسی‌های خود از این موسیقی استفاده می‌کنند. وقتی مردم با این موسیقی آشنا شوند از آن پاسداری می‌کنند. موسیقی مقامی استان با وجود تنوع بسیار در آن، جایگاه خوبی در شرایط فعلی ندارد. لازم است جلساتی برای تبیین و معرفی بیشتر این موسیقی بین هنرمندان، مسئولان و متولیان هنر استان تشکیل شود. 


وضعیت نامطلوب پیشکسوتان موسیقی 

سلم‌آبادی با اشاره به وضعیت پیشکسوتان این رشته هنری می‌گوید: وضعیت پیشکسوتان موسیقی مقامی استان مطلوب نیست و باید برای آنان فکری کرد. در این سال‌ها تنها حمایت از من به عنوان پیشکسوت این بود که عضو خانه موسیقی شده و از بیمه هنرمندان برخوردار شوم. متاسفانه جوانان به این موسیقی علاقه چندانی ندارند که باید سعی کنیم این هنر را به آنان معرفی کنیم.  رئیس گروه موسیقی مقامی صحرا با تاکید بر نقش خانواده‌ها در زنده نگه داشتن این موسیقی بیان می‌کند: در سال‌های گذشته جشنواره‌های مختلفی در نقاط مختلف کشور برگزار شده است که ما به دلیل بار مالی زیادی که به همراه داشت نتوانستیم در آنها شرکت کنیم. به عنوان پیشکسوت این رشته تنها توانستم به خانواده خودم این هنر را یاد دهم. بستر و انگیزه لازم برای آموزش عمومی این رشته هنری به جوانان وجود ندارد.  رئیس گروه موسیقی مقامی صحرا با بیان این‌که از هنرمندان در رسانه ملی دعوت نمی‌شود، ادامه می‌دهد: با دعوت از هنرمندان در رسانه ملی می‌توان هنر آنان را به مردم و مسئولان معرفی کرد.


نماینده فرهنگی ایران

«امیر اکبرپور»، مدیرعامل یک موسسه فرهنگی ـ هنری در خراسان جنوبی می‌گوید: هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در کشور روسیه شهر مسکو از امروز 12 شهریور تا 18 این ماه برگزار می‌شود. به همت رایزن فرهنگی ایران در روسیه، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، اداره همکاری‌های‌ فرهنگی‌ و امور ایرانیان خارج از کشور، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی و موسسه فرهنگی ـ هنری عرفان خراسان جنوبی هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو برگزار می‌شود.  سرپرست تیم اعزامی موسیقی ایران ادامه می‌دهد: افتتاحیه هفته فرهنگی امروز ساعت 19 به وقت مسکو برگزار می‌شود که با نوای گروه موسیقی مقامی «سلم‌آبادی» آغاز خواهد شد. این هفته فرهنگی با هدف آشنایی مردم کشور روسیه با فرهنگ ایرانی در شهرهای مسکو و اوفا است.

گروه موسیقی مقامی «سلم آبادی» خراسان جنوبی تنها گروه موسیقی محلی ـ آیینی هفته فرهنگی ایران در کشور روسیه است و در واقع نماینده فرهنگ استان به شمار می‌رود.  وی اظهار می‌کند: کتاب‌آرایی، برپایی سفره‌خانه و قهوه‌خانه سنتی، نمایشگاه صنایع دستی، نقالی، نمایش فیلم سینمایی و مستند ایران و ارائه محصولات کاملا ایرانی از برنامه‌های این هفته فرهنگی است.  مدیرعامل یک موسسه فرهنگی ـ هنری با اشاره به حضور 40 هنرمند از تمام نقاط کشور در این هفته ادامه می‌دهد: تلاش ما بر این است که این گروه موسیقی علاوه بر اجرای برنامه‌های فدراسیون فرهنگی روسیه، برنامه‌های زنده خیابانی را نیز اجرا کند.

هفته فرهنگی ایران سهم مهمی در اشاعه فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در کشورهای مختلف دنیا خواهد داشت. موسیقی پیونددهنده قلب‌هاست. بزرگ‌ترین مشکل این گروه مسائل مالی است، چراکه در سفرهای قبلی خود به کشورهای دنیا با هزینه شخصی خود سفر می‌کردند. تمام تلاش ما بر این است که سفر این گروه موسیقی بدون دغدغه مالی باشد و این گروه موسیقی در این سفر فقط روی هنر خود تمرکز داشته باشند.  اکبرپور می‌گوید: باید برای ورود به مرحله آکادمیک و علمی این موسیقی تلاش شود تا جوانان نیز بتوانند این موسیقی را به گونه‌ای آکادمیک فرابگیرند. این گروه توانسته‌اند بالاترین مقام هنری تایلند را که برگ طلایی است دریافت کنند که دستگاه‌های فرهنگی باید از آنان حمایت کنند. خراسان جنوبی این ظرفیت را دارد که هفته فرهنگی خاص خود را در کشورهای همسایه مانند افغانستان برگزار کند. این امر هم‌افزایی دستگاه‌های اجرایی را می‌طلبد.