اعتراف پاپ

جواد نصرتی/ خبرنگار
پاپ فرانسیس، رهبر معنوی کاتولیک‌های جهان، دیروز در صحبت‌هایی تاریخی در ایرلند، از قربانیان تجاوزهای جنسی کلیسا طلب بخشش کرد و گفت که امیدوار است عدالت درباره این قربانیان اجرا شود.

به گزارش بی‌بی‌سی، پاپ در دومین روز از سفر تاریخی خود به ایرلند، در جمع مومنان مسیحی در منطقه مقدس ناک از قربانیانی که «از آنها سوءاستفاده شده، معصومیت‌شان ربوده شده و با خاطرات دردناک در ترس مانده‌اند» گفت و با آنها همدردی کرد. این نخستین سفر یک پاپ در 39سال گذشته به ایرلند است. این سفر، درست در زمانی انجام شده است که کلیسای کاتولیک به‌شدت به‌خاطر رسوایی‌های جنسی در کلیساها و مدارس مذهبی تحت فشار است. میزان فشارها به حدی زیاد است که پاپ فرانسیس، یک هفته پیش با انتشار نامه‌ای به 1.2میلیون عضو کلیسای کاتولیک، به «فجایع» آزارهای جنسی و پنهانکاری روحانیون پرداخت و از آنها طلب بخشش کرد.

پاپ در نخستین روز سفر خود در ایرلند، در سخنرانی خود در قلعه دوبلین، از ناکامی کلیسای کاتولیک برای رسیدگی کافی به «جرم زننده» آزار جنسی ابراز شرمندگی کرد. او بعد از این سخنرانی، با 8 نفر از قربانیان سوءاستفاده جنسی دیدار کرد و به آنها گفت که از نظر او، سوءاستفاده جنسی روحانیون، پلید و کثیف است. پاپ فرانسیس دیروز همچنین گفت که «زخم‌های باز سوءاستفاده جنسی» که توسط کلیسای کاتولیک ایجاد شده عزم این نهاد را برای جست‌وجوی حقیقت و عدالت به چالش می‌کشد.

ایرلند، سابقه بسیار تاریکی در زمینه آزار جنسی جوانان در کلیسا دارد و در کنار کشورهایی مانند آمریکا و استرالیا، ‌بیشترین قربانیان را داشته است. ایراد چنین صحبت‌هایی از سوی پاپ در این کشور، می‌تواند نشانه‌ای از تغییر رویه کلیسای کاتولیک باشد.


نامه تاریخی

صحبت‌های پاپ در ایرلند، در واقع ادامه گفتمانی است که هفته گذشته در نامه تاریخی پاپ مطرح شد. واتیکان، محل استقرار پاپ و مرکز دینی مسیحیان کاتولیک جهان، ‌اعلام کرده است که این نخستین‌بار در تاریخ است که یک پاپ، در نامه‌ای به تمام پیروان کلیسای کاتولیک، به موضوع سوءاستفاده جنسی می‌پردازد و آن را محکوم می‌کند. پاپ آرژانتینی که بسیاری او را یکی از مصلح‌ترین پاپ‌های تاریخ معاصر واتیکان می‌دانند، در نامه خود به «امت الهی»، خواستار پایان‌یافتن «فرهنگ مرگ» سوءاستفاده جنسی در کلیسا شد.

این نامه در پی آن توسط پاپ نوشته شد که یک هفته پیش از آن، دادگاهی در ایالت پنسیلوانیا در آمریکا گزارشی جامع درباره 7 دهه تجاوز منتشر کرد. براساس این تحقیق تاریخی، بیش از 10هزار نوجوان توسط 300روحانی مورد تعرض واقع شده‌اند. این گزارش، همچنین به هزاران قربانی دیگر و همینطور پنهانکاری و سرپوش‌گذاری سیستماتیک کلیسا اشاره می‌کند.
انتشار این گزارش ‌با واکنش پاپ مواجه شد و او گفت که با قربانیان ابراز همدردی می‌کند.


تاریخ سیاه کلیسا

سوءاستفاده از کودکان و نوجوانان در کلیسا و درپی آن پنهانکاری سیستماتیک روحانیون ارشد، در چند دهه گذشته یکی از جنجالی‌ترین موضوعات مربوط به کلیسای کاتولیک بوده است. هرچند صحبت درباره این مسئله در دهه50 میلادی شروع شد اما در دهه80 میلادی بود که رسانه‌ها توجه ویژه‌ای به این مسئله در کانادا و آمریکا نشان دادند. در دهه90، مسئله پررنگ‌تر شد و گزارش‌هایی در آرژانتین، استرالیا و جاهای دیگر منتشر شد. در سال1995، اسقف اعظم وین به‌دلیل همین اتهام‌ها استعفا داد و دنیای مسیحیت را تکان داد. در ابتدای قرن جدید، ‌سوءاستفاده جنسی در کلیسا، موضوعی جهانی بود.

در سال2004 در گزارشی که توسط کلیسای کاتولیک در آمریکا منتشر شد، اعلام شد که در 50سال پیش از آن، بیش از 4هزار کشیش مورد اتهام قرار گرفته‌اند و بیش از 10هزار کودک که بیشتر آنها پسر بوده‌اند قربانی آزار جنسی بوده‌اند.

5سال بعد گزارش دیگری در ایرلند فاش کرد که آزار روانی و جنسی به‌صورت همه‌گیری در بیشتر قرن بیستم در مدارس و نوانخانه‌های وابسته به کلیسا رواج داشته است.

در استرالیا در سال2017 پس از 5 سال تحقیق گزارشی منتشر شد که بر اساس آن «ده‌ها کودک طی چندین دهه در مؤسساتی مانند کلیسا، مدارس و باشگاه‌های ورزشی مورد آزار جنسی قرار گرفته‌اند.»

انتشار خبرها درباره رسوایی جنسی کلیسا در ماه‌های اخیر به طرز فاجعه‌باری افزایش یافت و در نهایت به انتشار نامه پاپ منجر شد. آخرین نمونه آن، گزارش جامعه ایالت پنسیلوانیا بود. یک‌ماه قبل از آن، فیلیپ ویلسون اسقف اعظم استرالیا در پی محکوم شدن به انجام آزار جنسی به همراه یک روحانی دیگر استعفا داد. در‌ ماه ژوئن، ‌یک دیپلمات واتیکان هم به‌خاطر جرایم مربوط به پورنوگرافی کودکان به 5سال حبس محکوم شد. در‌ماه مه هم 34اسقف کاتولیک در پی آشکار شدن یک رسوایی جنسی و تلاش برای سرپوش گذاشتن بر آن در شیلی مجبور به استعفا شدند.

برخلاف پاپ فرانسیس که رویه‌ای سختگیرانه دارد، پیش از او پاپ بندیکت متهم بود که اقدامات لازم برای حمایت از کودکان در محافل را پیش نمی‌گیرد. پیش از بندیکت، پاپ ژان پل دوم هم با اتهام‌های مشابهی مواجه بود.