ابهام در واگذاری شرکت‌های تأمین اجتماعی

چند‌ ماه بعد از اعلام واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه تأمین‌اجتماعی با تغییر وزیر کار و رفاه اجتماعی موضوع واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه تأمین‌اجتماعی در هاله‌ای از ابهام است. 

به گزارش همشهری، هفته قبل علی ربیعی، وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی در جریان یک استیضاح در مجلس از کار برکنار شد. این اتفاق واگذاری سهام 157شرکت زیرمجموعه تأمین اجتماعی را با ابهام مواجه کرد؛ زیرا مطابق هماهنگی به عمل آمده میان تأمین‌اجتماعی و این وزارتخانه واگذاری‌ها با تأیید وزیر سابق کار انجام می‌شد.
در چنین شرایطی گام اصلی تأمین‌اجتماعی برای واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه‌اش به‌دلیل نبود مشتری برای سهام تاپیکو با مشکل مواجه شده و به‌نظر می‌رسد این اتفاق به‌دلیل تغییرات در وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی روی داده است.  با این حال، تازه‌ترین خبر‌ها حاکی از آن است که قرار است تا پایان هفته جاری مرتضی لطفی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی در یک جلسه مشترک با سرپرست جدید این وزارتخانه برنامه واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه تأمین‌اجتماعی را ارائه و نظر او را در این زمینه جلب کند. 

برنامه دولت 

بعد از آنکه روند اجرای قانون اصل44با شکست مواجه شد و حتی از سال 92تعداد زیادی از شرکت‌های دولتی از فهرست شرکت‌های مشمول خصوصی‌سازی‌ خارج شدند، دولت طرح جدیدی را آغاز کرد که بر مبنای آن شرکت‌های زیرمجموعه خود را به جای اینکه از طریق خصوصی‌سازی‌ واگذار کند مستقیم به‌خود آنها بسپارد. در این برنامه که به دستور حسن روحانی انجام می‌شود سازمان تأمین‌اجتماعی تا سال 1401باید سهام 157شرکت را به بخش خصوصی واگذار کند.
در این برنامه صندوق بازنشستگی کشوری و صندوق نفت و فولاد هم حضور دارند. دولت همچنین در تلاش است همگام با این شرکت‌ها سهام متعلق به بانک‌ها را هم واگذار کند و ظرف روز‌های گذشته بانک مرکزی در این‌باره چندین بار تأکید کرده است. برآورد می‌شود تعداد شرکت‌های قابل واگذاری بیش از 500شرکت بزرگ باشد اما در مورد نهاد‌های شبه‌دولتی که مطابق قانون اصل 44باید سهام شرکت‌های زیرمجموعه‌شان واگذار شود، برنامه مشخصی وجود ندارد؛ این در حالی است که سهام شرکت‌های این گروه یعنی شبه‌دولتی‌ها بسیار بیشتر از بخش دولتی ارزیابی می‌شود. از جمله این نهاد‌های شبه‌دولتی می‌توان به بنیاد مستضعفان، آستان قدس رضوی، ستاد اجرایی فرمان امام، نهاد‌های نظامی، انتظامی، خیریه‌ها و بقاع متبرکه اشاره کرد که برآورد می‌شود ارزش شرکت‌های آنها بیش از 100میلیارد دلار باشد.

برنامه واگذاری‌های تأمین‌اجتماعی 

همگام با دستور رئیس‌جمهوری برای واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه دولت، شرکت سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی در یک اقدام مؤثر برخلاف بقیه گروه‌ها برنامه‌های واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه این گروه را اعلام کرد و مشخص شد ارزش سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی در بورس بیش از 60هزار میلیارد تومان است.
حتی آنطور که مرتضی لطفی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی سال قبل در جریان یک نشست خبری اعلام کرد قرار بود جمعا 157شرکت از این تعداد واگذار شوند و تعداد هلدینگ‌های این مجموعه از 9به 5هلدینگ شامل نفت و گاز، بانک و بیمه، دارو، معادن و فلزات کاهش یابد. با وجود این و با توجه به دستور رئیس‌جمهوری، بانک‌ها، صندوق بازنشستگی کشوری، صندوق نفت و فولاد هیچ برنامه‌ای درباره چگونگی و مقدار واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه‌شان ارائه نکردند.

چالش در روند واگذاری

با وجود اعلام برنامه‌های تأمین‌اجتماعی برای واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه با تغییر وزیر کار، تعاون و رفاه اجتماعی واگذاری سهام شرکت‌های تأمین‌اجتماعی دچار ابهام شده است؛ حتی در نخستین گام سهام شرکت تاپیکو که قرار بود 16درصد از سهامش به قیمت 260تومان به هلدینگ پتروشیمی خلیج‌فارس واگذار شود با برنامه نامشخصی روبه‌رو شده و حتی گفته می‌شود واگذاری سهام این شرکت لغو شده است.
با این حال آنطور که علی صحرایی، معاون بورس تهران به همشهری گفت: برنامه واگذاری سهام این شرکت لغو نشده است اما این سهام تاکنون خریدار بالقوه‌ای نداشته و کسی برای خرید سهام شرکت تاپیکو اعلام آمادگی نکرده است. پیش از این مرتضی لطفی، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری تأمین‌اجتماعی(شستا) با تأیید واگذاری این مقدار سهام گفته بود: 2 غول پتروشیمی یعنی هلدینگ پتروشیمی خلیج‌فارس و تاپیکو در یکدیگر ادغام شوند. در چنین شرایطی خبر‌های دریافتی نشان می‌دهد تا پایان هفته جاری قرار است با مذاکراتی که بین مدیرعامل سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی و سرپرست جدید وزارت کار انجام می‌شود تکلیف واگذاری سهام شرکت‌های زیرمجموعه تأمین اجتماعی مشخص شود.