محیط‌زیست
در جستوجوی لانه خفاش
در پی شایعاتی درباره ارزش مادی لانه خفاش شکارچیان به گلستان هجوم آوردند، اما کارشناسان می‌گویند خفاش اصلا لانه ندارد
عباس رائیجی یانه‌سری| گرگان ـ خبرنگار:
معلوم نیست چه کسی و از کجا برای بار نخست اعلام کرد که لانه خفاش‌ها به قیمت بسیار زیاد خرید و فروش می‌شود. همین شایعه کافی بود تا افرادی از تهران، مشهد و شهرهای بزرگ با راهنمایان گردشگری، محیط‌بانان و فعالان محیط‌زیست استان و حتی روستاییان و چوپان‌ها تماس‌های تلفنی برقرار کنند و از آنها درباره لانه خفاش بپرسند. عمق فاجعه زمانی بود که این سودجویان میل رادکان و غار دیوسپید را در مسیر آبشارهای شیرآباد کاویدند و احتمالا محصولی هم برداشت کردند و نردبان‌هایشان را همان‌جا رها کردند و رفتند.
خبرها از مهاباد آغاز شد
همزمان با این شایعات عده بسیاری هم به سراغ گوگل رفتند و عبارت‌هایی همچون لانه خفاش کجاست؟ لانه خفاش چه خاصیتی دارد؟ را در آن جست‌وجو کردند. نخستین بار خبرگزاری صداوسیما در مهاباد به این موضوع واکنش نشان داد و نوشت: به دنبال انتشار خبرهایی مبنی بر حمله برخی سودجویان به لانه خفاش‌ها، رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست مهاباد از راز خرید و فروش لانه خفاش‌ها پرده برداشت. به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز مهاباد، «فاروق سخنور» گفت: کلاهبرداران با انتشار فیلمی جعلی و ارائه اطلاعات غلط در فضای مجازی مبنی بر وجود ماده‌ای خاص در لانه خفاش‌ها سعی دارند از حس کنجکاوی برخی افراد ساده‌لوح سوءاستفاده کنند.
برخی از افراد با تصور اینکه تجارت این لانه‌ها سودآور است اقدام به خرید لانه‌هایی می‌کنند که این افراد می‌سازند در حالی که خفاش‌ها هیچ‌گونه لانه‌ای ندارند. خفاش‌ها از سقف آویزان می‌شوند و شایعه مواد مایع جمع‌شده در لانه آنها کاملاً کذب و برای گمراهی و فریب افراد است.
شایعه گرانبها بودن لانه خفاش‌ها که در فضای مجازی بیشتر به آن دامن زده شده است، عده‌ای را با هدف سودجویی روانه غارها از جمله غار آبی تاریخی سهولان، دومین غار آبی کشور، کرده است. مدتی بعد جست‌وجوگران به گلستان روانه شدند. هر جایی که ممکن بود نشانی از خفاش پیدا شود از جمله غارها و حتی اماکن تاریخی مانند میل رادکان از گزند این جست‌وجوگران که به گفته کارشناسان تنها وهمی را دنبال می‌کنند، در امان نماند.
آسیب به مکان‌های طبیعی استان
یکی از کارشناسان اداره کل محیط‌زیست گلستان تاکید می‌کند: این خبر شایعه‌ای بیش نیست و فقط به غارهای طبیعی استان و همچنین اماکن تاریخی ما آسیب وارد می‌کند و همچنین زندگی خفاش‌ها را به خطر می‌اندازد.
«احمد دباغیان» می‌گوید: خفاش که در استان مازندران با نام «شوپرپری»، در زبان ترکمنی «کورسچن» و در ترکی «گچه‌گوشی» نامیده می‌شود از پستانداران است که پرواز می‌کند. این پستانداران استخوان‌های بازو، کف دست و انگشتان بسیار بلند و کشیده‌ای دارند که غشای پوستی آن را پوشانده و حالت بال را ایجاد کرده که با آن پرواز می‌کنند. خفاش‌ها یکی از وسیع‌ترین پراکندگی‌ها را در میان جانوران دنیا دارند.
او توضیح می‌دهد: شیوه زندگی خفاش‌ها آنها را به موجوداتی رمز‌آلود در میان عموم مردم تبدیل کرده است، اما به این معنا نیست که اطلاعات علمی در مورد آنها کم باشد. ویژگی‌های زندگی خفاش که کمی متفاوت از سایر جانورانی است که عموما می‌شناسیم، باعث شده شایعاتی که هیچ دلیل علمی ندارد در مورد آنان زیاد شود. قدرت بینایی خفاش‌ها ضعیف است ولی آنها قادرند در تاریکی مطلق به راحتی پرواز کنند و مسیر خود را بیابند یا برای خود طعمه‌ای پیدا کنند. پرواز خفاش‌ها در هوا دقیقا مانند شنا کردن در هواست و این به دلیل سیستم بازیابی امواج در این پستانداران است.
تصور نادرست درباره خفاش‌ها
کارشناس اداره کل محیط‌زیست گلستان ادامه می‌دهد: این پستانداران غالبا شبگرد هستند و روزها در محل‌های تاریک و در حالی که سر آنها به طرف پایین آویزان است استراحت می‌کنند. همین ویژگی‌هاست که آنها را متمایز کرده است. به استثنای یک گونه میوه‌خوار، بیشتر خفاش‌های ایران حشره‌خوار هستند. باید گفت خفاش‌ها در کنترل بیولوژیک آفات و بیماری‌ها نقش مهمی ایفا می‌کنند.
او اضافه می‌کند: متاسفانه تصویری نادرست از زندگی خفاش‌ها در در ذهن مردم وجود دارد و همین باعت شده است با تخریب زیستگاه این پستاندار و فراری دادن آنها به این حیوانات مفید لطمات فراوانی وارد شود. استفاده از سموم کشاورزی و تغییر معماری ساختمان‌ها باعث شده است تا تعداد خفاش‌ها در کشور ما کاهش
یابد. اخیرا هم در فضای مجازی شایعاتی منتشر شده است مبنی بر اینکه لانه خفاش‌ها ارزش اقتصادی فراوانی دارد در حالی که خفاش‌ها اصلا لانه ندارند و در حاشیه دیوار غارها و نقاط تاریک به صورت وارونه استراحت می‌کنند و عده‌ای هم با دامن زدن به این شایعات فضای مجازی به دنبال سوءاستفاده هستند.
دباغیان می‌گوید: به دنبال لانه خفاش بودن فقط موجب اتلاف وقت و انرژی شهروندان می‌شود و برای آنان هزینه سفر به دنبال دارد. این کار همچنین برای این پستانداران منحصربه‌فرد
خطری بزرگ به شمار می‌رود و به حیات وحش استان نیز آسیب می‌رساند.
در همینه زمینه :
