مسکن با گرانی مصالح چه می‌کند؟
مصالح ساختمانی در طول سال گذشته گران شده است. گروه آهن‌آلات بیشترین و گروه سنگ کمترین بار مالی را به تولید مسکن وارد کرده‌اند
احمد میر خدائی | خبرنگار:
رشد قیمت نهاده‌های ساختمانی شاید بدترین خبری باشد که در شرایط فعلی می‌تواند دامنگیر بازار مسکن پایتخت و به‌تبع آن بازار مسکن کشور شود؛ بازاری که فقط چند‌ماه است از طولانی‌ترین دوره رکودی خود خارج شده اما آنچنان در سیر تحولات اقتصادی و تغییرات قیمتی بازارهای موازی گرفتار شده که جهش قیمتی 50درصدی را تجربه کرده و حالا احتمالا ناچار است به تاوان این جهش قیمتی، به چشیدن طعم کوتاه‌ترین دوره رونق رضایت بدهد. به گزارش همشهری، بازار مسکن تهران از اوایل سال96 وارد دوره پیش رونق شد و از اوایل پاییز96 رسما نشانه‌های رونق را بروز داد اما در ادامه تحت‌تأثیر رهاشدگی نقدینگی در جامعه، با تغییرات قیمتی بازار ارز و طلا همراهی کرد و در چند‌ماه افزایش بی‌سابقه قیمت را تجربه کرد. در این وضع، به‌واسطه ناتوان‌شدن تقاضای مصرفی برای خرید مسکن، عملا سهم قابل‌توجهی از معاملات مسکن به‌دست تقاضای سرمایه‌گذاری افتاد اما ازآنجاکه این خریداران باید برای ذخیره سود، واحدهای مسکونی خریداری شده را به متقاضیان مصرفی بفروشند و اینک تقاضای مصرفی ناتوان از خرید است، عملا این بخش از معاملات نیز به پایان خط خود نزدیک شده است. در این شرایط بازار مسکن چاره‌ای جز ورود دوباره به دوره رکود ندارد. در این میان، هنوز امیدهایی وجود داشت که با تولید واحدهای مسکونی متناسب با نیاز بازار و مطابق الگوی مصرف، در بازار نرخ‌شکنی شود و قیمت‌ها به سمت متعادل‌شدن بروند اما تازه‌ترین آمارهای منتشر شده از قیمت نهاده‌های ساختمان‌های مسکونی حاکی از این است که تولید ساختمان نیز باید خود را برای افزایش هزینه‌ها و شوک قیمتی آماده کند.
تورم 4/ 17 درصدی مصالح
داده‌های آماری از رشد 12.4درصدی متوسط قیمت نهاده‌های ساختمان‌های مسکونی شهر تهران در فصل بهار نسبت به فصل زمستان خبر می‌دهد که عملا به‌معنای افزایش قابل‌توجه هزینه ساخت‌وساز مسکونی است. میزان رشد قیمت نهاده‌های ساختمان‌های مسکونی شهر تهران در بهار امسال نسبت به بهار پارسال 27.3درصد بوده اما درمجموع تورم نهاده‌های ساختمانی در 12ماه منتهی به بهار97 معادل 17.4درصد اعلام شده که دو برابر نرخ تورم مجموع کالاهاست. از میان همه نهاده‌های ساختمان‌های مسکونی، گروه آهن‌آلات، میلگرد و پروفیل در و پنجره که سهم 18.4درصدی در کل هزینه‌های ساخت‌وساز را شامل می‌شود با تورم 47.1درصدی در طول یک سال گذشته مواجه بوده و ازآنجاکه یکی از مهم‌ترین مصالح ساخت‌وساز محسوب می‌شود، افزایش هزینه تولید مسکن در ماه‌های پیش‌رو را ناگزیر کرده است. همچنین هزینه‌های مربوط به گروه سیمان، بتن، شن و ماسه با ضریب اهمیت 14.71درصدی در محاسبه هزینه‌های ساخت‌وساز، تورم 17.7درصدی داشته و البته دیگر مصالح و نهاده‌های ساختمانی نیز از رشد قیمت بی‌بهره نمانده‌اند. انبوه‌سازان و سازندگان خرد مسکن، افزایش قیمت نهاده‌های ساختمانی را نشانه و زمینه‌ساز رشد قیمت تمام‌شده تولید مسکن و قیمت مصرف‌کننده این کالا عنوان می‌کنند که می‌تواند این بازار را با شوک قیمتی جدید مواجه کند که شاید در برابر جهش قیمتی اخیر قیمت مسکن چندان قابل‌توجه نباشد اما با اضافه‌شدن به آن عملا به خط خوردن تقاضای مصرفی از بازار مسکن منجر می‌شود. فرشید پورحاجت، دبیرکل کانون انبوه‌سازان به همشهری می‌گوید: افزایش قیمت تمام‌شده مسکن باعث می‌شود فروش این کالا در آینده محدودتر شود و این یعنی میزان تولیدات انبوه‌سازان نیز باید افت کند و سناریوی تنظیم بازار مسکن از مسیر افزایش تولید منتفی شود.
دلیل همراهی رشد مسکن و مصالح
بازخوانی آمارهای مربوط به قیمت نهاده‌های ساختمانی و همچنین میانگین قیمت زیربنای مسکونی در شهر تهران نشان می‌دهد که همواره در دوره‌های رونق که بازار شاهد رشد قیمت مسکن بوده، قیمت نهاده‌های ساختمانی نیز رشد کرده است. البته برعکس این قاعده نیز صدق می‌کند و می‌توان گفت در دوره‌هایی که قیمت نهاده‌ها با رشد مواجه بوده، قیمت زیربنای مسکونی نیز در حال افزایش بوده اما نکته قابل‌توجه این است که هر دو افزایش قیمت، فارغ از اینکه کدام زودتر اتفاق افتاده، در دوره‌هایی بوده که نرخ ارز، قیمت طلا و نرخ تورم در مسیر افزایشی قرار داشته‌اند و افزایش قیمت در حوزه مسکن و نهاده‌های ساختمانی نیز فقط بازخورد این تحولات بوده است. براساس آمارهای موجود، دوره قبلی رشد قیمت نهاده‌های ساختمانی از حوالی پاییز90 شروع شده و تا بهار92 یعنی زمان ورود بازار مسکن به رکود ادامه داشته است. در دوره اخیر افزایش قیمت نهاده‌ها نیز قیمت مصالح به‌صورت نسبی از بهار95 و به‌صورت جدی‌تر از بهار96 آغاز شده و تاکنون ادامه داشته است. به‌نظر می‌رسد درصورت تداوم بلاتکلیفی بازار مسکن و احیانا ورود دوباره این بازار به دوره رکود، افزایش قیمت مصالح نیز در اواخر مسیر است و بیش از این رشد نخواهد کرد.
