حملونقل
اجرای 1050 همایش دوچرخه‌سواری در یک سال
مسئول دوچرخه‌سواری همگانی کشور در گفت‌وگو با همشهری: سیاست غلط شهرداران گذشته، شهرها را برای خودروهای بیشتر آماده کرد
سیدمحمد فخار | خبر‌نگار:
سال‌ها توسعه خودرومحوری، هیچ راه تنفسی در شهرها باقی نگذاشته اما میلیون‌ها نفر از شهروندان کشور، بیش از هر زمان دیگر به دوچرخه نیاز دارند. آنها شهردارانی می‌خواهند که نگاه برتر به‌خودرو را کنار بگذارند و همراه سه‌شنبه‌های بدون خودرو شوند. امروز سه‌شنبه‌ای دیگر از تجربه پویش ملی «سه‌شنبه‌های بدون خودرو» است؛ طرحی که سال94 توسط جوانی اراکی پایه‌ریزی شد و با همراهی مردم و دلسوزان محیط‌زیست و فدراسیون ورزش‌های همگانی کشور، امروز بزرگ‌ترین کمپین کشور علیه خودروهای آلاینده است.
«انگیزه برای توسعه دوچرخه‌سواری در هر شهری باید افزایش یابد.» این را آلن پطروسیان می‌گوید؛ از مجریان پویش سه‌شنبه بدون خودرو که پدرش 57سال پیش نخستین قهرمان اتومبیلرانی ایران بوده، اما پسرش امروز نیاز کشور را افزایش دوچرخه‌سواری می‌داند. آلن پطروسیان مسئول دوچرخه‌سواری همگانی کشور در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: از 3سال پیش به‌دلیل توسعه بی‌رویه زندگی شهری، کمیته دوچرخه‌سواری همگانی را در فدراسیون ورزش‌های همگانی راه‌اندازی کردیم و در آن روی محور دوچرخه، اقدامات حمایتی بسیاری داشتیم. در بحث سه‌شنبه‌های بدون خودرو هم حمایت‌های دولتی را همراه کردیم تا روزهای سه‌شنبه به‌عنوان یک الگو، فرصتی باشد تا شهروندان و مسئولان با استفاده از دوچرخه و یا وسایل نقلیه عمومی به محل کار و تحصیل و سفرهای شهری بروند. طی 3سال اخیر 1050همایش دوچرخه‌سواری برای ترغیب و تشویق مردم به دوچرخه و این پویش برگزار شده است. البته همکاری مدارس و گروه‌های مردم‌نهاد محیط‌زیستی در اجرای این پویش اثرگذار بوده‌اند. در برابر این شرایط، حضور مسئولان در سال‌های اخیر در پویش سه‌شنبه بدون خودرو مانند سایر بخش‌ها به 2صورت شکل گرفته؛ یکی به‌صورت نمادین و تهیه عکس‌های تبلیغاتی و دسته دیگر اعضای اندکی که به‌صورت جدی در طرح مشارکت و به اجرای آن کمک کردند که بیشتر شهرداران بودند. این شهرداران با دوچرخه به محل کار تردد کردند و سال گذشته 3شهردار دوچرخه‌سوار را معرفی کردیم. در توسعه زیرساخت‌های شهری هم شهردار کنونی یزد و شهردار اسبق اصفهان آقای جمالی‌نژاد شهردار برتر کشور بودند.
چرا اصفهان؟
کلانشهر اصفهان یکی از پیشگامان کمی و کیفی توسعه دوچرخه‌سواری همگانی کشور در بخش فرهنگی و زیرساخت بوده است. این شهر با حمایت شهرداری و با مشارکت گروه‌های دوچرخه‌سواری همگانی و شهروندان از پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو و بومی‌سازی کردن آن در سال96 تلاش بسیاری کرد و از شهردار آن تقدیر شد. در سال96، مدیریت شهری تلاش کرد اصفهان را به‌عنوان شهر دوچرخه‌ها به کشور معرفی کند. در این زمینه، ۱۰۰کیلومتر مسیر جدید دوچرخه‌سواری در شهر اصفهان با هدف پیوسته و ایمن‌کردن مسیرهای دوچرخه طراحی شده که تاکنون ۴کیلومتر آن اجرایی شده‌است.
جای خالی دوچرخه در شهرهای کشور
سال‌هاست برنامه‌های توسعه شهری به سمت افزایش حملونقل پاک میل پیدا کرده، اما هنوز شواهد اجرایی‌شدن آن دیده نشده است. تنها وسیله‌ای که توانسته قریب به اتفاق معابر شهری را اشغال کند، خودروهای شخصی بوده است. پطروسیان در این‌باره تأکید می‌کند: خودروها باعث پیدایش و افزایش انواع مشکلات شامل چاقی، دیابت، انواع سرطان، ناهنجاری‌های ریوی و عصبی شده‌اند و این نبوده جز با سیاستگذاری‌های غلطی که شهرداران گذشته داشته‌اند. آنها تا بودجه‌ای در اختیار می‌گرفتند، به پل‌سازی و خیابان‌سازی می‌پرداختند. با این روش غلط، محیط را بیش از پیش برای حضور بیشتر خودروها آماده می‌کردند. تصور کنید اگر این هزینه‌ها برای توسعه دوچرخه‌سواری و حملونقل پاک صرف می‌شد، چه اتفاقی می‌افتاد؟
مزایای محیط‌زیستی دوچرخه
یک دوچرخه از آنجا که یک وسیله تمام‌عیار ترددی محسوب می‌شود، می‌تواند جایگزینی کامل برای حملونقل شهری باشد. بنابراین برای محاسبه میزان منفعت آن برای محیط‌زیست شهری می‌توان آن را در برابر همه آلودگی‌های خودروهای شخصی قرار داد. برای نمونه در تهران 2درصد ذرات معلق مستقیم و 50درصد گازهای آلاینده را وسایل نقلیه شخصی تولید می‌کنند و نقشی اساسی در آلوده‌کردن هوای شهر دارند. بدین‌ترتیب هر دوچرخه می‌تواند سهمی مؤثر در کاهش آلودگی هوای شهر داشته باشد.
