خلاقیت اهالی و مسئولان کتابخانه محله حافظیه برای ترویج کتابخوانی
گردش گاری کتاب در بوستان پیروزی
حسن حسنزاده| خبرنگار:
منطقه 13
چند جوان روی نیمکت چوبی بوستان مشغول گپوگفت هستند که یک گاری کوچک با آن سایبان رنگارنگش در مقابلشان توقف میکند. خبری از لبوی داغ، باقالا پخته و آب زرشک نیست. گاری آشنای بوستان پیروزی، برای جوانها کتاب هدیه آورده. کتابهایی که خود اهالی محله آن را برای ترویج کتاب و کتابخوانی وقف کردهاند. 2 سالی میشود که چرخهای گاری کتاب با همت کتابخوانهای محله حافظیه و کتابخانه عمومی پیروزی، در بوستان قدیمی این محله به حرکت درآمده و از کتابخوانها دلبری میکند.
اول صبح که فعالیت کتابخانه پیروزی آغاز میشود، گاری کتاب هم از مقابل این کتابخانه پر رفت و آمد، به راه میافتد. چرخهای این گاری کوچک با سایبانی که روی آن برای کتابها و کتابخوانها برافراشته شده، روی سنگفرش بوستان پیروزی حرکت میکند و به علاقهمندان کتاب چشمک میزند. 2 سالی از اجرای این ایده جذاب گذشته و حالا گاری کتاب میان اهالی محله حافظیه و حتی کتابخوانهایی که از محلههای دور و نزدیک گذرشان به کتابخانه و بوستان پیروزی میافتد، حسابی هوادار پیدا کرده است. اما نکته جالب مشارکت کتابخوانها و بهویژه کتاب دوستان محله حافظیه در تأمین کتابهای گاری کتاب است. بده بستانی که عایدیاش برای گیرندگان و اهداکنندگان کتاب، سراسر برد است.
«مرضیه یگانه» مسئول کتابخانه پیروزی در اینباره میگوید: «تأمین کتابهای کتابخانههای عمومی برعهده نهاد کتابخانههای عمومی است. اما اهالی محله حافظیه و اعضای کتابخانه که از دیگر مناطق تهران نیز برای مطالعه کتاب به کتابخانه پیروزی میآیند، آنقدر به مسئله اهدای کتاب توجه داشتند که فضای کتابخانه پاسخگوی نگهداری همه آن کتابها نبود. همین مسئله سبب مطرح شدن ایده گاری کتاب شد. کتابهای اهدایی را ترمیم کردیم تا بخشی از کتابهای سودمند از طریق گاری کتاب که تعامل مستقیم با شهروندان دارد، به دست کتابخوانها برسد.»
هر روز 50 کتاب امانت میدهیم
امانت گرفتن کتاب از گاری کتاب، کاملاً رایگان است. حتی نیازی به عضویت در کتابخانه و تشریفات معمول قرض گرفتن کتاب از کتابخانهها نیست. گاری کتاب برای اهالی کتابخوان محله حافظیه، حکم دوست مهربانی را دارد که یار مهربان را بیهیچ منت و چشمداشتی مهمان منزلشان میکند. کتابخوانها بدون هیچ محدودیتی کتاب مورد علاقهشان را از روی ویترین کوچک گاری انتخاب میکنند و در صورت تمایل خودشان نیز به جرگه اهداکنندگان کتاب میپیوندند. کمی دورتر از کتابخانه پیروزی، جایی که گاری کتاب به شرقیترین نقطه بوستان رسیده است، چند جوان علاقهمند به کتاب، گاری کتاب را دوره کرده و مشغول انتخاب کتابهای مورد علاقهشان هستند.
سید «ارسلان عمارتی» که خودش را پای ثابت گاری کتاب معرفی میکند و اکنون برای کنکور سراسری آماده میشود، میگوید: «معمولاً برای مطالعه کتابهای درسی و آمادگی کنکور به کتابخانه پیروزی میآیم. وقتی با گاری کتاب آشنا شدم، چند جلد از کتابهایم را اهدا کردم تا دیگران از آن کتابها استفاده کنند. پس از کنکور هم میخواهم کتابهای کمک آموزشیام را به گاری کتاب اهدا کنم.» «محمد ریوندی» مسئول گاری کتاب نیز میگوید: «وظیفه گاری کتاب به گونهایی اهدای کتاب از مردم به مردم است که بسیار با استقبال خوب اهالی محله روبهرو شده است. هر روز بهطور میانگین، بیش از 50 کتاب امانت داده میشود.»
حوالی ظهر، گاری کتاب به نزدیکی خروجی مترو شهید کلاهدوز میرسد. برخی مسافران مترو نیز مشتری گاری کتاب هستند. «محمدرضا وحیدی» که برای رفتوآمد به محل کارش از این ایستگاه عبور میکند، میگوید: «معمولاً در مترو کتاب مطالعه میکنم. بیشتر کتابهای مورد علاقهام را از گاری کتاب برمیدارم و البته چند کتاب هم به گاری کتاب اهدا کردهام.»
اهالی کتابخوان حافظیه
اگر از موفقیت گاری کتاب بهعنوان یکی از برنامهها و ایدههای کتابخانه عمومی پیروزی بگذریم، این کتابخانه به واسطه استقبال خوب اهالی محله حافظیه و نیز دیگر محلههای شرق تهران، طبق اعلام نهاد کتابخانههای عمومی، همواره در زمره کتابخانههای برتر تهران از نظر تعداد عضویت و امانت کتاب قرار دارد. اهالی محله و اعضای کتابخانه بهشکل میانگین، هر ماه، 5 هزار جلد کتاب از این کتابخانه به امانت میگیرند.
«مرضیه یگانه» میگوید: «بر اساس آمار در اردیبهشت ماه امسال، بیش از 400 عضو جدید و 5 هزار و 200 امانت کتاب داشتیم که کتابخانه ما را از این نظر در رتبه نخست کتابخانههای عمومی تهران قرار میدهد. اما برنامههای متنوعی در کتابخانه پیروزی اجرا میشود که تأثیر زیادی در افزایش شمار اعضای فعال و امانت گرفتن کتاب از کتابخانه دارد. برای مثال بخش کودک کتابخانه پیروزی 3 سال پیش با همکاری شهرداری منطقه و اداره کل کتابخانههای استان تهران راهاندازی شد و اکنون بیش از 5 هزار جلد کتاب دارد. به دلیل برنامههای متنوع و جذابی که برای کودکان در کتابخانه پیروزی در نظر گرفته شده، این بخش نیز اکنون بیش از 500 عضو فعال دارد که علاوه بر امانت گرفتن کتاب در برنامههای مختلف کتابخانه کودک از قبیل شاهنامهخوانی و قصهگویی قرآنی شرکت میکنند.»
یکی دیگر از فعالیتهای کتابخانه پیروزی، که عنوان آغازگر برگزاری جلسات نقد کتاب را در میان کتابخانههای عمومی تهران به این کتابخانه اختصاص داده است، برگزاری جلسات منظم و ماهانه نقد کتاب است که با استقبال اهالی رو به رو شده و در آن نویسنده اثر و منتقدان برجسته حضور دارند. این جلسات آخرین یکشنبه هر ماه برگزار میشود. حضور در جلسات نقد کتاب بوستان پیروزی برای عموم علاقهمندان به کتابخوانی آزاد است.