فناوری؛ یار پنجم داوری در جام جهانی

بعد از گذشت ۳۲ سال هنوز هم مسابقه تیم‌های فوتبال آرژانتین و انگلیس در مرحله  یک‌چهارم‌نهایی جام جهانی ۱۹۸۶جنجالی است. شاید اگر آن زمان فناوری مثل امروز بود این دعوای تاریخی و گلی که لقب دست خدا را به‌خود گرفت هیچ وقت وجود نداشتند.

فناوری هر روز بیشتر از گذشته با فوتبال گره می‌خورد. هر چند در تمامی سال‌های گذشته این ماجرا با فرازونشیب وجود داشته اما برای نخستین بار در جهان در تمامی ۶۴ بازی جام جهانی روسیه تیم داوری یک کمک ویژه خواهند داشت. طرفداران این ماجرا آن را عامل شفافیت و اجرای عدالت می‌دانند اما مخالفان فناوری می‌گویند این کار هیجان و روند طبیعی فوتبال را کاهش می‌دهد.

 به هر حال سیستم کمک‌داور ویدئویی (VAR) یار پنجم داوری در جام جهانی روسیه خواهد بود که فیفا چند‌ماه قبل پس از مدت‌ها حرف و حدیث استفاده از آن را تأیید کرد. آنهایی که طرفدار این فناوری هستند می‌گویند که این سیستم به‌شدت می‌تواند اشتباهات داوری را که سابقه داشته قهرمان جام‌جهانی را عوض کند کاهش دهد. مدتی است از این فناوری در مسابقات جام کنفدراسیون‌ها و جام جهانی زیر ۲۰ سال و... استفاده ‌شده است؛ ولی وقتی صحبت درباره بزرگ‌ترین رقابت فوتبالی جهان می‌شود شرایط خیلی فرق دارد.



کمک از درون استودیو

درون استودیو و به دور از هیاهوی زمین بازی داورانی نشسته‌اند و با استفاده از سیستم کمک‌داور ویدئویی، زمین‌بازی را زیرنظر دارند. این داوران علاوه بر همه دوربین‌های تلویزیونی که تصاویر 4K را ارسال می‌کنند به دوربین‌های ویژه‌ای دسترسی دارند تا هیچ زاویه‌ای از دسترس‌شان خارج نباشد. این تصاویر به‌صورت همزمان روی چندین مانیتور نمایش داده می‌شود. براساس اطلاعاتی که در سایت فیفا آمده پرسنل VAR با اشراف کامل، به نمایشگرها چشم دوخته و وضعیت قضاوت داور اصلی بازی را پیگیری می‌کنند. آنها این قدرت رادارند که وارد عمل شوند و به داور زمین پیشنهاد مناسب‌تری برای اعلام قضاوتش بدهند و اگر حادثه‌ای نیاز به بازبینی دارد، شرایط آن را برای داور مهیا کنند. حین بازبینی نیز با هدست و مانیتور با داور در ارتباط هستند و مشاوره می‌دهند. در کنار زمین مانتیوری فراهم شده که داور بازی می‌تواند در مواقع لازم برای دیدن تصاویر به آن مراجعه کند. داور زمین در جام جهانی ۲۰۱۸، می‌تواند با حرکت دست خود و رسم یک مستطیل نمادین وارد مشورت با VAR شود. البته داور هنوز هم قاضی نهایی بازی است و حکم نهایی را او صادر خواهد کرد.



تیم ۱۳ نفره

فیفا ۱۳نفر از داوران برجسته خود را برای فعالیت در سیستم کمک‌داور ویدئویی در جام جهانی روسیه تعیین کرده است. تمام استادیوم‌های مسابقات با استفاده از فیبر نوری به مرکزی که این داوران در آن مستقر می‌شوند وصل هستند و تصاویر با سرعت بالایی منتقل می‌شوند. براساس اعلام فیفا تیم VAR به تصاویر ۳۳دوربین به‌صورت همزمان دسترسی دارد که ۸ دوربین، تصاویر فوق آهسته یا super slow-motion را فراهم می‌کنند. 2 دوربین جانبی تنها مختص این تیم است که در کناره‌های زمین قرار گرفته‌اند. برای مواقع بسیار حساس هم 2 دوربین با تصاویر فراآهسته ultra slow-motion در پشت دروازه‌های 2 تیم نصب شده‌اند.