آخرین پایگاه پول نقد

احمد میرخدائی/ خبرنگار
 تقریبا یک شهروند در هیچ جای شهر معذور نیست از پول نقد استفاده کند مگر در تاکسی‌ها، که اتفاقا از پرکاربردترین وسایل حمل‌ونقل شهری محسوب می‌شوند و گذر اغلب شهروندان به آن می‌افتد. چالش پرداخت نقدی کرایه گرچه در نگاه اول چندان مسئله مهمی به‌نظر نمی‌رسد اما گپ‌وگفتی کوتاه با رانندگان تاکسی و مسافران، این موضوع را در حد یک دغدغه اساسی پررنگ می‌کند. به گزارش همشهری، از دیروز صبح کرایه تاکسی‌های تهران به‌صورت میانگین 12.5درصد افزایش یافت و گرچه در بسیاری از مسیرها هنوز برچسب‌های جدید کرایه مسیر بین رانندگان توزیع نشده، اما افزایش‌ها کم‌وبیش اعمال شده است. در این وضعیت راننده تاکسی که تا دیروز دغدغه اصلی‌اش پس دادن 200تومان باقی‌مانده کرایه مسیر به مسافر بود تا از عتاب و خطاب احتمالی او در امان بماند، از امروز باید به این فکر باشد که چطور 350تومان پول خرد کرایه را با مسافرش حساب کند. در مقابل، مسافر هم که تاکنون از نداشتن پول خرد برای پرداخت کرایه 3800تومانی تاکسی معذب بود از امروز به این فکر می‌کند که کرایه 4350تومانی را چطور با راننده حساب کند. در این میان، استفاده از ابزارهای نوین پرداخت الکترونیک نیز به دلایلی با استقبال سرد رانندگان تاکسی مواجه شده و نتوانسته گرهی از کار بگشاید؛ پس مسافر موظف است موقع سوار شدن به تاکسی پول نقد داشته باشد اسکناس درشت هم به راننده ندهد، در مقابل راننده هم باید مدام اسکناس‌های ریز و درشت و کهنه و نو را مسافران بگیرد و احتمالا به‌دنبال پیدا کردن سکه‌ای برای پرداخت باقی‌مانده پول مسافر، حسابی دور و اطراف خود را بگردد.



پول نقد بهتر از تراکنش نسیه

تاکسیران‌ها دلایل مختلفی برای توجیه استفاده نکردن از ابزارهای نوین پرداخت کرایه دارند. یکی از رانندگان خط هفت‌تیر - پارک‌وی می‌گوید: از پارسال که کرایه خط به 2900تومان افزایش یافت، تقریبا همه مسافران و رانندگان کرایه را 3هزار تومان حساب می‌کنند اما حالا این کرایه به 3300تومان رسیده و راننده باید روزی نیم کیلو سکه با خودش بیاورد چراکه با پرداخت الکترونیکی کرایه، یکی دو روز بعد پول به‌حساب می‌آید و راننده جماعت که برای روزی‌اش دنده عوض می‌کند این مسئله را دوست ندارد. به گفته او تا چندی پیش برخی از رانندگان کرایه خود را به‌صورت الکترونیک از طریق نرم‌افزارهای معرفی‌شده دریافت می‌کردند و واریز وجه به حسابشان از طریق پیامک اعلام می‌شد اما پس‌ازاینکه واریز وجه این نرم‌افزارها به 24ساعت بعد و گاه 2روز بعد موکول شد ترجیح دادند پول نقد بگیرند.



دستگاه پوز را دزد برد

استفاده از دستگاه‌های کارتخوان که در اغلب کسب‌وکارها عادی شده و دستفروش‌ها هم از آن استفاده می‌کنند نیز در صنف تاکسیرانی طرفدار چندانی ندارد. یکی از رانندگان خط جنت‌آباد ولیعصر به همشهری می‌گوید: قبلا دستگاه پوز داشته اما دزد آن را برده و مجبور شده یک‌میلیون تومان غرامت به بانک بپردازد؛ بعدازآن ترجیح داده اسکناس مچاله‌شده بگیرد و سری که درد نمی‌کند را دستمال نبندد. یکی دیگر از رانندگان این خط که گویا چندان از فلسفه تعیین کرایه مسیرها خشنود نیست، می‌گوید: کرایه مسیر ما 3800تومان بود و هر روز صبح مجبور بودیم یک کیسه سکه از مسئول خط بخریم تا برای 200تومان کسی یقه ما را نگیرد و جریمه نشویم حالا این کرایه 4350تومان شده و ما مانده‌ایم این 50تومانش برای چیست.



مسافر و دلهره اسکناس درشت

یکی از شهروندان تاکسی‌سوار می‌گوید: هیچ‌چیز برای یک مسافر تاکسی دلهره‌آورتر از این نیست که برای یک مسیر کوتاه بخواهد اسکناس 10هزارتومانی به رانند بدهد. اگر اول صبح باشد یا مسافر بخواهد کرایه‌اش را با تراول بپردازد که دیگر هیچ. او معتقد است تاکسی‌های تهران باید به هر طریقی که شده مانند اتوبوس‌های واحد به سیستم پرداخت واحدی تبدیل شوند یا سامانه‌ای برای تاکسیرانی ایجاد شود که مسافران بتوانند با شارژ کردن کیف پول خود، کرایه را به‌صورت الکترونیکی پرداخت کنند و تاکسیرانی هم در دم پول رانندگان را در حسابشان شارژ کند.



اعتمادی نمانده است

رانندگان تاکسی از تجهیز خودروهایشان به دستگاه‌های سیستم پرداخت مکانیزه، شبیه آنچه در اتوبوس‌های شهری نصب شده است نیز استقبال نمی‌کنند. آنها می‌گویند این دستگاه‌ها در هر تراکنش وجهی از کارت مسافر کسر می‌کنند و راننده باید برای گرفتن این وجه دوندگی کند درحالی‌که دخل روزانه اغلب رانندگان تاکسی به شب نمی‌کشد و نمی‌توانند مسافر نسیه جابه‌جا کنند. یکی از رانندگان مستقر در ایستگاه راه‌آهن تهران معتقد است قبل از تجهیز تاکسی‌ها به دستگاه‌های پرداخت الکترونیک باید تضمینی به راننده بدهند که دلش قرص باشد کرایه روزانه‌اش را همان روز بی‌کم و کاست می‌گیرد؛ در غیراین صورت با جو بی‌اعتمادی فعلی که در بین مردم وجود دارد، باید به راننده‌ها حق داد که می‌خواهند کرایه‌شان را نقدی دریافت کنند.


   همه روش‌های شکست خورده در پرداخت کرایه تاکسی‌ها

اگر یک دقیقه فکر کنید می‌بینید که تقریبا دیگر هیچ پرداختی را با اسکناس انجام نمی‌دهید. حالا همه فروشگاه‌ها، مغازه‌ها و حتی دستفروش‌ها به کارتخوان مجهز هستند و غیراز آن در بسیاری از جاهای دیگر، این پرداخت اینترنتی و موبایلی است که جای اسکناس را گرفته. حتی در مترو و اتوبوس هم دیگر خبر چندانی از پول کاغذی نیست. تاکسی اما آخرین جایی است که اسکناس در آن حضور فعالی دارد و البته بیشترین فرسایش اسکناس هم همینجا رخ می‌دهد. اسکناس‌های نو و تا نخورده در کسری از ثانیه توی دست مسافر و راننده مچاله می‌شوند و از بین می‌روند و خود این روند هزینه زیادی را روی دوش دولت می‌گذارد. در سال‌های اخیر برای پرداخت کرایه تاکسی‌ها جایگزین‌هایی مطرح شد؛ مواردی که هیچ کدام نتوانست جای اسکناس را بگیرد و هنوز که هنوز است پول‌های کاغذی در تاکسی‌ها پادشاه هستند.

پرداختم: یک ربات تلگرامی که می‌شد کد راننده را در آن وارد کرد و بعد پول را به‌حساب راننده ریخت، انتقال پول آنی بود و این یکی از نکات قوتش به‌حساب می‌آمد. با فیلتر شدن تلگرام اما این روبات هم به پایان سلام کرد و حالا دیگر کسی از آن استفاده نمی‌کند.

فون پی: تا همین یکی دو‌ماه پیش خیلی از تاکسیران‌ها به مسافران اصرار می‌کردند که با نصب این برنامه و استفاده از آن کرایه را پراخت کنند. مدتی بعد اما رانندگان برچسب‌ها را از پشت شیشه کندند و به مسافران گفتند پرداخت نقدی داشته باشند. دلیل این کار بی‌اعتمادی به مبلغ جابه‌جا شده و البته به روز نبودن انتقال وجه بود. این 2عامل باعث شد فون پی عملا شکست خورده به‌حساب بیاید.