پیاده‌راه‌سازی و پیاده مداری

مطهره حاجی قاسمی| قزوین- خبرنگار:

پیاده مدار کردن معابر، گامی برای رشد تعاملات اجتماعی است و افراد را برآن می‌دارد تا با استفاده از وسایل نقلیه عمومی علاوه بر کمک به کاهش ترافیک و آلوگی هوا بر زندگی ماشینی غلبه کنند. 
مسیرهای عابرپیاده به‌عنوان بخش جدایی‌ناپذیر سامانه حمل‌ونقل شهری و ارتباط ‌دهنده مبدأ، مقصد با سواره‌رو است. با توجه به مسائل و مشکلاتی که وسایل نقلیه موتوری درون‌شهری به وجود آورده است، توجه جدی به پیاده‌ روها می‌تواند به کاهش مصرف سوخت، آلودگی هوا، معضلات ترافیکی و هزینه خانوارها منجر شود. پیاده روی در شهر همچنین سبب افزایش سلامتی جسمی و روحی شهروندان و خلق فضاهای شهری باکیفیت مناسب خواهد شد. با مهندس «وهاب میزانی» معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری قزوین در این‌باره گفت و گو کردیم.


نگاه شهرداری در زمینه ایجاد زیرساخت‌های ترافیک و روان سازی‌ تردد معابر چیست؟ 

درباره ظرفیت معابر و علاقه‌ مردم برای استفاده از وسایل شخصی یا وسایل حمل‌ونقل عمومی یک الگو و مدل برای قزوین تعریف شده است تا زیرساخت‌ها با توجه به آن طراحی و مدل‌سازی شود. براین اساس باید هسته مرکزی شهر با توجه به وجود بافت ارزشمند و تاریخی آن، حفاظت و نگهداری و  برای بازدید گردشگران مهیا شود. 

پیاده مداری در این بین چه جایگاهی دارد؟

اولویت اول پیاده مداری، استفاده از دوچرخه به جای حمل‌ونقل پاک و سبز و همین‌طور ایجاد دسترسی به وسیله حمل‌ونقل عمومی و خطوط انبوه براتوبوس است. این طرح جامع تا افق 1410 برنامه‌های‌کاری را تعریف و ‌ریز پروژه‌های آن را هم مشخص کرده است. براساس این برنامه سعی می‌کنیم برای تکمیل این پروژه‌ها و اهداف حرکت کنیم. 

با وجود بازسازی برخی از نقاط، هنوز معابر شاهد ترافیک هستند این ضعف چگونه رفع می‌شود؟ 

ما در شهر قزوین با کمبودهای زیادی از سال‌های قبل روبه‌رو هستیم. به‌عنوان مثال، شهر بدون رینگ و کمربندی مناسب بود و علاوه بر آن حمل‌ونقل عمومی متناسب با وضعیت شهر توسعه پیدا نکرده بود، اتفاقاتی که در سال‌های اخیر افتاده توسعه شبکه معابر در رینگ‌های اطراف شهر است که براساس یک نقشه مشخص در حال پیشرفت است. از طرفی تقویت حمل‌ونقل عمومی در مرکز شهر نیزخوب پیش می‌رود. باوجود همه این اتفاقات و اقداماتی که در حال اجراست سرعت تولید خودرو و سرعت ورود خودرو به شهرها و همینطور علاقه‌مندی بیشتر مردم برای استفاده از حمل‌ونقل شخصی قابل رقابت با زیرساخت‌هایی که ایجاد می‌شود نیست. 
به این صورت است که ساخت یک تقاطع غیرهمسطح نیزمشکل ترافیک شهر را برطرف نمی‌کند چراکه این کار مشکل‌ساز، گاه عامل جذب سفر و ترافیک خواهد بود. به همین دلیل ما همزمان با توسعه و جبران کمبود زیرساخت‌ها در هسته مرکزی شهر، به دنبال اصلاح رینگ‌های شهری هستیم. 

برای افزایش خودرو‌های شخصی چه کاری می‌شود انجام داد؟

باید استفاده از حمل‌ونقل عمومی و فرهنگ سازی در این زمینه را تقویت کنیم. این نکته شاید جالب باشد، تعداد خودروهایی که در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد در 15 سال گذشته 5/2 برابر شده است و این آمار قابل توجه‌ای است ولی با وجود افزایش خودرو همچنان کشور ایران جزو کشورهایی نیست که خودرو زیاد داشته باشد. رتبه سرانه خودرو در بین کشورها 88 است. به ازای هر هزار نفر حدود 220 خودرو موجود است که این عدد نصف تعداد خودرو در مقایسه با میانگین اتحادیه اروپاست. به همین دلیل موضوع ارتقاء فرهنگ استفاده از حمل‌ونقل عمومی و خصوصاً پیاده مداری در هسته مرکزی شهر و از همه این موارد مهم‌تر استفاده از دوچرخه در حمل‌ونقل شهر قزوین اهمیت پیدا می‌کند. قزوین در این زمینه یک شهر مستعد است و شهروندان می‌توانند به ما کمک کنند تا وضعیت ترافیک شهر را بهبود ببخشیم.
 در نهایت می‌شوداین‌طور نتیجه گرفت که با یک تغییر در ساختار و فرهنگ می‌توانیم وضعیت ترافیک را بهتر مدیریت کنیم نه اینکه صرفاً با ایجاد یک تقاطع و پروژه‌های کوچک انتظار این را داشته باشیم؛ مشکل ترافیک یک شهر 400 هزار نفری که با توجه به جمعیت اطراف به حدود 800 هزار نفر می‌رسد را حل کنیم. 

یکی از مهم‌ترین مسائلی که در حوزه معاونت ترافیک در دستور کار قرار دارد مبحث فاصله گرفتن از خودروی محوری در شهر است. ما براین اساس یکی از موضوعات را به شدت دنبال می‌کنیم وآن بحث فضای مناسب برای پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری در سطح شهر است. مشکلاتی که امروزه در شهرهای بزرگ با آن روبه‌رو هستیم ماشینی شدن زندگی‌ها و آسیب اجتماعی و همچنین مسائل سلامت شهروندان است. ما نیز برای این کار برنامه‌های زیادی داریم و در تلاش هستیم تا شهر را از حالت خودرو محور به شهر انسان محور تبدیل کنیم. و تمرکز این کار بیشتر در هسته مرکزی شهر و جاهایی که مردم تمایل به قدم زدن دارند اجرا می‌شود تا بتوانیم خودروها را از مرکز شهر دور کنیم، با این کار آلودگی هوا نیز کاهش پیدا می‌کند. 

عابران پیاده از چه امکاناتی برخوردار شده‌اند؟ 

کارهایی که داریم انجام می‌دهیم تعریف خودرو و مسیر انسان است. در سال‌های گذشته چیزی به نام کانال عابرپیاده در تقاطع‌ها نداشتیم. اول زیرساخت‌هایی از قبیل چراغ‌ها و خط‌کشی را درست کردیم و بعد با اعمال قانون به وسیله دوربین مداربسته تخلف خودرو به خطوط عابرپیاده را محدود کردیم. سپس طرح‌هایی مانند عابر یار و موضوعات فرهنگی را در شهر به انجام رسانده‌ایم. 
 بحث‌های مربوط به ایمن‌سازی و عابرپیاده بسیار مورد توجه است. مسیر‌ها نیز با توجه به میزان تقاضا یا حادثه‌خیز بودن محل‌ها انتخاب می‌شود. محلی مانند پل شهید بابایی مجهز به آسانسور و مقابل پایانه مجهز به پل برقی شده است. البته افزایش سن جمعیت جامعه باعث شده رغبت به استفاده از پل عابرپیاده کاهش پیدا کند که سعی می‌کنیم با افزایش پل رمپی این موضوع را نیز ساماندهی کنیم تا مردم بتوانند راحت‌تر از این معابر استفاده کنند. 

صحبت خاصی دارید؟ 

با تشکر از توجه شما به موضوع حمل‌ونقل ترافیک شهری. امیدوارم با کمک همه اقشار خصوصاً رسانه‌ها، مطبوعات و حوزه‌های فرهنگی بتوانیم شرایط را طوری پیش ببریم که به وضعیت تهران دچار نشویم. در واقع طرح زوج و فرد کردن خودروها به نظر بنده پاک کردن صورت مسأله است. امیدوارم فرهنگ استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی را بیشتر کنیم و با حذف یا کمتر کردن استفاده از خودروهای شخصی در سفرهای غیر‌ضروری؛ شهری ایده‌آل و مطلوب برای سکونت همه شهروندان داشته باشیم.