مسکن
خانه‌های بی‌مشتری روی دست بازار
عضو سازمان نظام مهندسی استان: خانه‌های خالی با روش‌های فعلی معاملات مسکن خریدار ندارند
سیدرضا حسینی‌زاده| تبریز – خبرنگار:
رکود سال‌های اخیر در بازار مسکن، امسال و در سومین ماه از سال چهره جدیدی به خود گرفته است. در حالی که قیمت آهن‌آلات تا 35 درصد و قیمت شیرآلات و مصالح دیگر در بازار تا 40 درصد رشد را نشان می‌دهد، فعالان مسکن دیگر تمایلی به ادامه ساخت و ساز ندارند و در حال حاضر انبوهی از واحدهای مسکونی نیمه کاره در نقاط مختلف تبریز به ویژه غرب و مرکز شهر وجود دارد. کارگران هم تا نیمی از روز در میادین مختلف تبریز گردهم می‌آیند و منتظر کسی هستند تا از راه برسد و کاری هرچند یک روزه پیشنهاد کند.
اما انتظار آنان را ثمری نیست و جمعیت 12 هزارنفری کارگران ساختمانی تبریز این روزها سخت‌ترین شرایط معیشتی را سپری می‌کنند در حالی که در بنگاه‌های مشاورین املاک شرایط به گونه‌ای دیگر با قیمت‌های نجومی برای مسکن رقم می‌خورد، هر چند که همین بازارگرمی‌ها هم نتوانست بازار معاملات مسکن را در آذربایجان‌شرقی گرم کند و به نظر می‌رسد که برای رونق خرید و فروش مسکن نیاز به تغییر در شیوه‌های معاملاتی است.
مسکن قسطی
عضو سازمان نظام مهندسی استان می‌گوید: به نظر می‌رسد برای نجات بحران مسکن در تبریز و شهرهای بزرگ کشور راه‌حل متفاوتی با شهرهای کوچک باید در نظر گرفته شود. با روش فعلی نه خانه‌های خالی خریداری خواهند داشت و نه واحدهای نیمه‌کاره به اتمام می‌رسند.
«جلیل وثوقی» با بیان اینکه اصلی‌ترین مشکل بازار مسکن در شرایط کنونی کمبود نقدینگی است، عنوان می‌کند: بسیاری از شهروندانی که قصد خرید خانه دارند مبلغ قابل توجهی وجه نقد دارند، اما امکان خرید خانه مطلوب خود را ندارند.
بنابراین سرمایه آنان در بانک‌ها یا خانه‌ها به صورت طلا، سکه و... نگهداری شده یا صرف خرید و فروش‌های کاذب در بازار می‌شود که منجر به تورم و ناآرامی در بازار هم هست. وی ادامه می‌دهد: از سوی دیگر بانک‌ها نیز امکان پرداخت وام را به علت کمبود نقدینگی ندارند و در چنین شرایطی صف انتظار برای دریافت وام مسکن نیز افزایش پیدا می‌کند و عملا امور اصلاح نمی‌شود. وثوقی خرید اقساطی مسکن را چاره خروج بازار مسکن استان از رکود می‌داند و می‌گوید: تبریز یکی از بیشترین تعداد واحدهای خالی را در کشور دارد و مالکان می‌توانند با دریافت نصف و حتی یک سوم مبلغ خانه آن را به مشتریانِ بدون خانه واگذار کرده و بخشی از سرمایه گرفتار در آهن و سیمان خود را آزاد کنند. بقیه مبلغ خانه را هم می‌توان مانند نظام بانکی و با اخذ وثیقه‌های مطمئن دریافت کرد. با این شرایط هم پول‌های سرگردان از بازار جمع شده و هم اینکه ساخت‌و‌ساز ادامه می‌یابد و مهم‌تر از همه عده‌ای خانه‌دار شده و خانه‌های خالی مستهلک نمی‌شوند.
افزایش قیمت مسکن در شرق و شمال شرق تبریز
کارشناس حوزه اقتصاد و معاون یکی از شعب مرکزی بانک‌های کشور در تبریز با بیان اینکه رکود حاکم بر بازار مسکن استان تابعی از رکود بازار مسکن کشور است، می‌گوید: در روزهای نخست سال خبرهای خوبی از رونق بازار مسکن در تهران به گوش می‌رسید. البته این رونق از روزهای پایانی اسفند شروع شده بود و انتظار داشتیم بر اساس یک سنت قدیمی و رایج در بازار مسکن، این رونق در اردیبهشت‌ماه، خرداد و تیر، تبریز و دیگر شهرهای کوچک استان را دربرگیرد. اما با نوسانات ارز و طلا و برخی مسائل سیاسی، این رونق در مرکز کشور متوقف شد و استان‌های دیگر از جمله آذربایجان شرقی نتوانستند رونق قابل انتظار را با شروع سومین ماه سال شاهد باشند.
«علی قاسمی» ادامه می‌دهد: در هفته‌های اخیر اتفاق نادری در بازار مسکن استان رخ داده و آن ادامه سنگین‌ترین رکود ممکن در ساخت‌و‌ساز مسکن تبریز و شهرهای بزرگ دیگر و افزایش جهشی قیمت مسکن به ویژه در شرق و شمال شرق تبریز است، به نحوی که در برخی مناطق شرقی تبریز و محلاتی که هیچ سکنه‌ای هم ندارد قیمت مسکن تا یک میلیون تومان در هر متر افزایش را نشان می‌دهد، در حالی که این خانه‌ها چندین سال بود که قیمت ثابتی داشت اما در حال حاضر تا 50 درصد هم گران شده است.
وی بیان می‌کند: در برخی شهرک‌های غرب تبریز هم افزایش 10 درصدی قیمت مسکن رخ داده است. اما در مرکز شهر تغییری در قیمت‌ها رخ نداده است و به دنبال آن خرید و فروشی نیز صورت نمی‌گیرد. این مدیر بانک خریداران و فروشندگان را از رفتارهای هیجانی در خرید و فروش نهی کرده و ادامه می‌دهد: بهترین روش در بازار فعلی مسکن، خرید و فروش بر اساس ارزش منطقه‌ای و افزایش قیمت بر اساس نرخ تورم کشوری است. خرید خانه خارج از این چارچوب به زیان خریداران خواهد بود.
قاسمی آینده بازار مسکن را بسیار مبهم ارزیابی کرده و تاکید می‌کند: با افزایش قیمت مصالح ساختمانی به صورت غیرمنطقی دیگر سودی برای فعالان مسکن و احداث خانه جدید باقی نمانده و از طرف دیگر تقاضای عمده‌ای برای خانه‌های خالی به جز محلات محدودی از تبریز وجود ندارد. در چنین شرایطی بهترین روش ایجاد روش‌های جدید اعطای وام به خریداران خرد مسکن و افراد متوسط جامعه است. نباید وام‌های مناسب کم‌بهره تنها به زوج‌های جوان و خانه اولی ها اختصاص پیدا کند، بلکه بانک‌های متعدد باید با شیوه‌های خلاقانه به استقبال وجوه سرگردانی بروند که موجب ناآرامی بازار می‌شوند و با این شیوه که البته نیازمند حمایت موثر دولت است، می‌توان به خروج کوتاه مدت و میان مدت بازار مسکن استان و کشور از رکود امید داشت.
