ماراتن مذاکرات در بغداد، اربیل و نجف

عراق بعد از انتخابات، در 2روز گذشته شاهد دیدارهای مهم و تعیین‌کننده برای تشکیل اکثریت در پارلمان و به‌دنبال آن، انتخاب نخست‌وزیر بوده است؛ دیدارهایی که محور تمامی آنها، به نوعی سیدمقتدی صدر، پدیده این دور از انتخابات پارلمانی عراق به شمار می‌رود.

اولین دیدار که مهم‌ترین رویداد سیاسی بعد از انتخابات نیز به‌حساب می‌آید، دیدار حیدر العبادی، نخست‌وزیر فعلی و رئیس ائتلاف نصر، با مقتدی صدر در بغداد بود. اگرچه بسیاری از منابع نزدیک به طرفین پیش‌بینی می‌کردند این دیدار زودتر برگزار شود، اما به‌نظر می‌رسد برخی حاشیه‌ها باعث شده است تا دیدار سران ائتلاف‌های نصر و سائرون، بعد از دیدار مقتدی صدر با عمار حکیم برگزار شود.

پایگاه خبری السیاسه نیوز عراق در شرح این تأخیر نوشته است: مقتدی صدر پایگاه خود در نجف را به‌عنوان محل دیدار با عبادی پیشنهاد کرده و این پیشنهاد از سوی نخست‌وزیر عراق چندان مطلوب نبوده است. به این ترتیب با تلاش میانجی‌ها، سرانجام با بیش از یک هفته تأخیر، خانه یکی از نزدیکان مقتدی صدر در بغداد به‌عنوان محل دیدار مورد توافق واقع شده است. این در حالی است که پیش از این، دیدار روسای ائتلاف‌های سائرون و حکمت در نجف برگزار شده بود.

اما تقریبا همزمان با دیدار صدر و عبادی در بغداد، دیدار مهم دیگری در اربیل میان ایاد علاوی و مسعود بارزانی جریان داشته است. جریاناتی که اگرچه در لیست 3ائتلاف برتر انتخابات جایی ندارند، اما با توجه به فاصله بسیار کم ائتلاف‌های پیروز، نقش تعیین‌کننده‌ای در تشکیل اکثریت در پارلمان در اختیار خواهند داشت.

در این زمینه روزنامه العرب نوشته است: به‌نظر می‌رسد مسعود بارزانی بعد از نتایج نسبتا امیدوارکننده ائتلاف حزب دمکرات در انتخابات عراق، شکست همه‌پرسی و سقوط کرکوک را پشت سر گذاشته است. بازگشت بارزانی به صحنه سیاسی عراق بدون شک نقش مهمی در پیشرفت ائتلاف مورد نظر مقتدی صدر خواهد داشت چرا که او نیز همچون صدر خواهان مهار نقش ایران در عراق است.

همزمانی این 2دیدار در بغداد و نجف، بسیاری از رسانه‌ها و تحلیلگران را بر آن داشت تا از توافق 5ائتلاف برای تشکیل اکثریت در پارلمان عراق سخن بگویند؛ سائرون (مقتدی صدر)، نصر (حیدر العبادی)، حزب دمکرات (مسعود بارزانی)، الوطنیه (ایاد علاوی) و حکمیت (عمار حکیم). ائتلاف‌هایی که از قضا نام همه آنها در نخستین توییت مقتدی صدر بعد از برگزاری انتخابات ذکر شده بود.

این گمانه‌زنی حتی از منظر اعداد و ارقام ائتلاف‌ها در پارلمان عراق نیز منطقی به‌نظر می‌رسید چرا که مجموع کرسی‌های در اختیار این ائتلاف‌ها 150عدد است و این یعنی 5ائتلاف مذکور برای حرکت به سمت اکثریت در پارلمان تنها به 15کرسی دیگر نیاز دارند؛ هدفی که با توجه به ساختار پارلمان عراق کاملا به سادگی قابل تحقق است.

دیداری که گمانه‌زنی‌ها را برهم زد

همه این گمانه‌زنی‌ها به فاصله 24ساعت بعد از دیدار سوم رنگ باخته و به حاشیه رفت؛ دیدار غیرمنتظره‌ای که مقتدی صدر با هادی عامری، رئیس ائتلاف حشد شعبی و مهم‌ترین متحد ایران در عراق را کنار هم قرار داد. درحالی‌که براساس دیدارهای پیشین، بخش مهمی از رسانه‌های عربی از تشکیل ائتلافی ضد‌ایرانی با محوریت مقتدی صدر سخن می‌گفتند، حالا دیدار صدر و عامری تردیدها درباره آینده ساختار پارلمان عراق را بیشتر از قبل کرده است.

صدر در جریان دیدار با عامری، همچون سایر دیدارها بر ضرورت تسریع در روند تشکیل دولت، رسیدگی به نیازهای مردم و عبور از صف‌بندی‌های جناحی و طایفه‌ای برای خدمت به عراق تأکید کرده است؛ اگرچه وضعیت فعلی و پیچیدگی مذاکرات میان سران ائتلاف‌ها در بغداد، نجف و اربیل نشان می‌دهد کار تشکیل اکثریت سخت‌تر از آن است که در چند هفته تمام شود.