توسعه حمل‌ونقل عمومی و استفاده از آن همیشه به‌عنوان یکی از راهکارهای اصلی مقابله با آلودگی هوا و ترافیک عنوان می‌شود. در روزهایی هم که تهران و برخی از کلانشهرهای دیگر آلودگی شدید هوا را تجربه می‌کنند، استفاده از حمل‌ونقل عمومی می‌تواند کمکی باشد برای جلوگیری از تشدید آلودگی هوا. اما غیراز این شهروندان نیز در قبال خود و دیگر همشهریان خود مسئولیت‌هایی را بر عهده دارند. در شرایطی که آلودگی هوا گریبان بیش از 20میلیون ایرانی را گرفته، نخستین گام استفاده کمتر از خودروهای شخصی است. اما برای مقابله با آلودگی هوا پویشی با نام «نفسم‌گرفت» از سوی عضو شورای شهر تهران آغازشده که مورد توجه شهروندان هم قرار گرفته است. الهام فخاری، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر که رئیس شورای استان تهران نیز هست، دیروز از ایستگاه نوبنیاد تا شهید بهشتی در خط3 و سپس از ایستگاه شهید بهشتی تا میدان امام خمینی در خط یک را با مترو سفر کرد؛ اتفاقی که همراه با گپ و گفت با شهروندان درباره استفاده از مترو و حمل‌ونقل عمومی بود. فخاری، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر در ارتباط با پویش «نفسم گرفت» هم به همشهری گفت: بیش از همیشه و پیش از هر چیز لازم است به سمت مردم بازگردیم و با صحبت کردن با مردم بتوانیم ایده‌ها و روش‌های مناسب را پیدا کنیم. به‌گفته وی گاهی در کار مدیریتی یا علمی ممکن است خطاهای روشی و تحلیلی روی دهد و مسائل به قدری پیچیده باشند که راه‌حل‌های ساده به ذهن نرسد. این درحالی است که راه‌حل‌های ساده شیوه‌های کاربردی و شدنی هستند. این عضو شورای شهر در ادامه تأکید کرد: راه‌حل‌های مؤثر برای رفع مشکلات را می‌توان در گفت‌وگو با مردم به‌دست آورد. از طرفی وقتی شرایط اضطرار و ویژه اتفاق می‌افتد دیگر زمان این نیست که تحلیل عوامل گذشته را کنیم. در لحظه بحران باید بتوانیم مدیریت بحران کرده و بیشترین افراد را در کمترین زمان سالم نگه داریم. فخاری همچنین تأکید کرد: الان همه باید با هم کمک کنیم تا وضعیت آلودگی هوا کمی متعادل‌تر و مناسب‌تر شود و البته آن بخش از وظایفی که مربوط به دولت و مدیریت شهری است را ما به‌عنوان منتخبان مردم به‌طور جدی و مؤثر پیگیری می‌کنیم. مردم نیز باید از نهاد حاکمیتی، دولتی و مدیریت شهری مطالبه کنند. وی درباره اهداف این پویش نیز اظهار داشت: هدفمان این است که یادآوری کنیم این مردم هستند که بسیاری از قفل‌های بسته را باز‌می‌کنند و کاری که به‌نظر ناشدنی می‌رسد را شدنی می‌کنند. از طرفی این حق مردم است که بتوانند مطالبه‌گری کنند و اولویت‌هایشان خود را با دولت منتخب خود مطرح کرده و از مدیریت شهری بخواهند مشکل آلودگی هوا را در اولویت قرار داده و آن را حل کند.
همه ماشین دارند
خانم هاشمی که یکی از مسافران مترو بود، درباره آلودگی هوا و راه حل رفع آن گفت: «به‌خاطر ترافیک تهران از وسیله نقلیه شخصی استفاده نمی‌کنم. البته مترو در ساعاتی خاص بسیار شلوغ است ولی سفر با مترو باعث می‌شود که سرساعت به مقصد برسم. به همین دلیل فکر می‌کنم اگر بخواهیم از آلودگی هوا کاسته شود، باید بر تعداد قطارهای مترو افزوده شود.» بهرام مردانی نیز درباره علل تشدید آلودگی هوا گفت: لیزینگ‌ها که راه‌اندازی شدند، هر کسی توانست ماشین خرید اما کسی فکر نکرد قرار است چقدر ترافیک و آلودگی ایجاد شود. وقتی حوصله مردم سر می‌رود، با ماشین به خیابان‌ها می‌آیند. خالدی نیز مردی میانسال است که از سوسنگرد اهواز به تهران آمده است. او درباره آلودگی هوای تهران گفت: من از تهران متنفرم. این هواست که شما در تهران دارید؟
این هموطن اهوازی می‌افزاید: من برای سربازی پسرم به تهران آمده بودم و در همین دو سه روزه سردردهای عجیبی گرفتم. من دارم از تهران فرار می‌کنم. چرا خیلی از کارهای اداری در شهرستان‌ها انجام نمی‌شود؟ ما به‌خاطر یک امضا این همه راه آمده‌ایم، نه فقط من بلکه از شهرهای دیگر مثل یزد، اصفهان، مشهد و... آمده بودند. او در ادامه اظهار داشت: با وجود اینترنت دیگر نیازی نیست به این سفرهای اجباری بیاییم. من و امثال من در تهران زیاد هستند. یکی از اقوام ما در کویت زندگی می‌کند، قسم می‌خورند که سال به سال اداره پلیس را برای گذرنامه‌هایشان نمی‌بینند چون از طریق اینترنت کارشان را پیش می‌برند. چرا ما نمی‌توانیم اینطوری باشیم؟ ماشین‌های تک‌سرنشین و موتورها این وضعیت را به‌وجود آورده‌اند.
خانم جوان دیگری بدون اینکه اسمش را بگوید، اظهار داشت: من معمولا در هر حالتی مترو را ترجیح می‌دهم. حتی وقت‌هایی که آلودگی هوا وجود ندارد هم با مترو رفت‌وآمد می‌کنم اما خیلی‌ها عادت دارند که با ماشین شخصی تردد کنند. مثلا پدر من حاضر است یک‌ساعت زودتر سرکار برود ولی قبل از شروع ساعت طرح ترافیک وارد طرح شود. آن‌هم به‌خاطر این است که اتوبوس‌ها و مترو خیلی شلوغ و کرایه تاکسی‌ها گران است. او در ادامه تأکید کرد: تعداد وسایل حمل‌ونقل عمومی خیلی کم است. وضعیت آلودگی هوای تهران هم عمدتا صنعتی است و مربوط به کارخانه‌های اطراف تهران است. این خانم درباره مسئولیت شهروندان برای مقابله با آلودگی هوا می‌گوید: حداقل کاری که ما می‌توانیم انجام بدهیم این است که خودروهای شخصی را بیرون نیاوریم ولی خیلی از پدر و مادرها ترجیح می‌دهند که بچه‌هایشان در خانه بمانند اما حاضر نیستند از خودروی شخصی استفاده نکنند. خانم ملک‌پور نیز که 65سال دارد، درباره نقش شهروندان برای کاهش آلودگی هوا گفت: اگر همه ماشین‌های تک‌سرنشین رعایت کنند و از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنند، از آلودگی هوا کاسته خواهد شد اما ما نیستیم که سرنوشت این مسائل را روشن می‌کنیم بلکه مسئولان باید کارشان را درست انجام دهند. اگر امکانات درستی وجود داشته باشد حتما مردم از آن استفاده می‌کنند.
بازخوردهای پویش «نفسم گرفت» در فضای مجازی
کاربران فضای مجازی نیز روز گذشته نظرات خود را درباره پویش «نفسم گرفت» منتشر کردند. برخی از این نظرات را در ادامه می‌خوانید. الهام عدیمی: حداقل کاری که می‌تونه انجام بشه، رایگان‌کردن وسایل حمل‌ونقل عمومیه. آلیس: خانم فخاری طرح ساماندهی مشاغل چی شد؟ سال۸۴ برای مرکز مطالعات شهر تهران انجام شد. دایی حسن: یک‌روز فقط یک‌روز همه تصمیم بگیرند بدون هیچ عذر و بهانه‌ای بدون ماشین و موتور شخصی بیان بیرون. س.هاشمی: گرچه آرزوست و اراده‌ای پشت آن نیست اما می‌نویسم: الزام نصب دستگاه تصفیه دود خودروها، بهبود وسایل نقلیه عمومی اتوبوس، خروج کارخانه‌ها از 50کیلومتری شهرها، سنگین کردن عوارض خودروهای آلاینده، توسعه حمل‌ونقل عمومی با انرژی غیرفسیلی، فضای سبز ارتفاعی
