شاهنامه به روایت کودکان

محمدرضا سرسالاری| خراسان‌رضوی-خبرنگار:

به مناسبت روز فردوسی، نمایشگاهی از آثار نقاشی، تصویر‌سازی و انیمیشن کودکان که برگرفته از شخصیت‌ها و داستان‌های شاهنامه است در گالری رضوان مشهد به تماشای عموم گذاشته شد. با «فرشته کیومرثی» که مربی این کودکان است و مسئولیت نمایشگاه را هم برعهده دارد از چند و چون این نمایشگاه پرسیدیم. او بیش از یک دهه است که برای کودکان کلاس‌های نقاشی برگزار می‌کند و خود دانش‌آموخته آکادمیک رشته عکاسی و نقاش تجربی است. 

توضیحی راجع به نمایشگاهی که برپا شده دهید.  

داستان‌های شاهنامه را در کلاس با بچه‌ها می‌خواندیم و کودکان برای نقاشی قصه‌ها اشتیاق نشان می‌دادند. بچه‌ها جدای از کار تصویر‌سازی بر روی بوم، نقاشی‌های خود را برش زده عکس گرفتند و در فضای فتوشاپ تصاویر متحرک و پویانانمایی درست کردند. این آثار در نگارخانه رضوان در هفته بزرگداشت فردوسی از 22 تا 30 اردیبهشت به نمایش گذاشته شده است. این آثار شامل 15 پویانمایی (تصاویر متحرک) و 28 تابلو نقاشی با استفاده از مواد اکرلیک است که کودکان کاملا برداشت شخص خودشان را به تصویر کشیده‌اند. 

 چه شد که برای محتوای این نمایشگاه از شاهنامه استفاده کردید؟ 

آیا داستانی بهتر از شاهنامه هست که در عین حال که برای کودکان جذابیت دارد کاملا فارسی و متعلق به فرهنگ و دیار خودمان و به خصوص خراسان باشد؟ شخصیت‌های شاهنامه می‌توانند جایگزین خوبی برای کارتون‌ها و فیلم‌هایی باشند که ذهن کودکان ما را تسخیر کرده‌اند. نکته دیگر اینکه کودکان ما باید بیاموزند همیشه نگاهشان معطوف به محیط پیرامون باشد و از داشته‌های خود شروع کنند. فردوسی متعلق به ماست، شاهنامه متعلق به شهر و دیار ماست و هر فرد ایرانی به نوبه خود در هر سن، شغل، مقام و موقعیتی که هست باید در حفظ و گسترش فرهنگ ایرانی و شاهنامه کوشا باشد. امیدوارم این قدم کوچک هم در مسیر فرهنگ سرزمین عزیزمان مورد قبول و توجه قرار گیرد.  

میزان استقبال و اشتیاق کودکان از شاهنامه چگونه است؟ 

داستان‌های رمانتیک و عاشقانه شاهنامه برای دختران خیلی جذاب و داستان‌های حماسی و رزمی برای پسران خیلی جلب توجه می‌کرد. نقاشی کودکان از شاهنامه که آغاز شد مرا خیلی شگفت‌زده کرد. نگاه و زاویه دید کودکان نسبت به شاهنامه خیلی متفاوت بود. در نقاشی بیشتر بچه‌ها زمان وجود ندارد و نقاشی‌ها تلفیقی از زمان گذشته و حال است. به عنوان مثال در رزم رستم توپ، تانک و اسلحه گرم نقاشی کرده‌اند و در بقیه نقاشی‌ها هم بچه‌ها کاملا آزاد فضای ذهنی و برداشت خودشان از شاهنامه را به تصویر کشیده‌اند. این بسیار هم برای من و هم برای بازدیدکنندگان جالب و جذاب بود. ما توانستیم قدرت تخیل کودکانمان را در فضایی کاملا ایرانی و سالم تقویت کنیم و به نوعی با سرمایه ملی این فضا را 
ترسیم کنیم. 

خود شما این کار و این نوع نگاه را چقدردوست داشتید؟ 

برای خودم هم خیلی مفید بود زیرا برای توضیح دادن به کودکان باید زمان می‌گذاشتم و داستان‌های شاهنامه را عمیق‌تر مطالعه می‌کردم و این برایم بسیار خوشایند بود. در حقیقت اینجا کلاسی برپا بود که معلم کلاس، بیشتر از شاگردان می‌آموخت. البته که شور و اشتیاق وصف ناشدنی کودکان هم از اهرم‌هایی بود که در مراحلی سختی کار را برایم آسان می‌کرد و من بسیار امیدوارم که بتوانم این کار را در آینده هم کنار کودکان ادامه دهم. 

این نمایشگاه حاصل یک علاقه شخصی است یا درک یک ضرورت؟ 

هر دوی این‌ها می‌تواند باشد. تلاش برای گسترش فرهنگ و تمدن قدیمی و اصیل ایران که وظیفه هر ایرانی است و در کنار آن هم علاقه وافر خودم و بچه‌ها به داستان‌های شاهنامه بسیار موثر بود.  

استقبال مردم چگونه بود؟ 

از استقبال والدین بچه‌های شرکت‌کننده و عموم مردم بسیار راضی هستیم ولی جای گله‌ای هم باقی است زیرا فقط تعداد انگشت‌شماری از مدارس و مکان‌های آموزشی همکاری و استقبال کردند و دیگر مراکز امتحانات را بهانه کردند در حالیکه طی این مدت اردوهای تفریحی بسیاری در مدارس برقرار بود. این همان درک نشدن ضرورت‌ها و اولویت‌هاست که متاسفانه در بین اولیا مدارس هم بسیار این نگاه منفی وجود دارد. تا این نگاه به سمت یک تفکر بهتر تغییر نکند، اثربخشی کار ما بسیار اندک خواهد بود. در ادامه قصد ما این است که در کنار و همراه کودکان شهرمان به دیگر شعرا و مشاهیر بزرگ کشور نیز بپردازیم؛ نوشته‌ها و آثار آن‌ها را مطالعه و نمایشگاه‌های دیگری برپا کنیم.