گزارش
در انتظار یک سقف
بی‌نظمی‌ها در پرداخت وام موجب شده است که روستاییان نتوانند خانه‌های خود را بازسازی کنند
سیدمهدی فخرنبی| خراسان شمالی – خبرنگار :
یک سال از زلزله 7/5 ریشتری خراسان شمالی می‌گذرد و مردم زلزله‌زده روستای بوربور همچنان سقفی بالای سر خود ندارند. در بازدید از این روستا با خانه‌هایی مواجه می‌شویم که سقف آنها ریخته یا تکه‌ای از دیوار خانه روی زمین افتاده است. گویا همین دیرور زلزله آمده است. چادرهای هلال احمر هنوز به صورت کامل جمع‌آوری نشده‌اند. نوسازی برای برخی از خانه‌ها انجام شده اما در این حد که ستون‌ها را تکمیل کرده و تازه به مرحله دیوارچینی رسیده‌اند. بیشتر وسایل اهالی از قبیل یخچال، تلویزیون، ماشین لباسویی و ظروف شیشه‌ای زیر آوار مانده است و تقریبا غیرقابل استفاده هستند. تعدادی از روستاییان با ناراحتی می‌گویند که نه وامی به آنها داده شد نه کمکی برای تهیه وسایل دریافت کرده‌اند.
«راضیه رحمانی» با نشان دادن وسایل خود می‌گوید: هیچی برای ما نمانده است. یک اجاق گاز دارم که آن را هم اقوام برای ما خریده‌اند. وی با اشاره به وضعیت روستاهای همجوار می‌گوید: به مردم روستای کشک‌آباد که زیر نظر بنیاد مسکن آشخانه هستند علاوه بر وام معیشت و وام بلاعوض، حق بیمه هم تعلق گرفت اما به ما حق بیمه هم ندادند. «سارا محمدی» نیز از ساکنان روستاست که خانه وی به طور کامل در زلزله تخریب شده و اکنون پس از یک سال در خانه همسایه، مستأجر است. به گفته وی در روزهای ابتدایی پس از زلزله، مسئولان از استانداری، فرمانداری و بنیاد مسکن به روستا آمدند و وعده‌های فراوانی دادند، اما در نهایت تنها 20 میلیون تومان وام به آنها داده شده است: الان چون پول بیشتری نداریم نمی‌توانیم خانه را کامل کنیم. بر خلاف کرمانشاه، در زلزله بجنورد هیچ کمکی غیر از وام 20 میلیون تومانی به زلزله‌زده‌ها نشد.
«سعید رحمانی» از دیگر ساکنان روستا نیز می‌گوید: اکثر مردم بوربور وام بلاعوض نگرفته‌اند. خانه‌ای که تازه ساخته بودیم در زلزله آسیب فراوان دید. سقفش ترک برداشت و دیوار جلویی خانه ریخت، اما متاسفانه بنیاد مسکن اعلام کرد که چون هنوز در آنجا ساکن نشده بودید، هیچ کمکی به شما تعلق نمی‌گیرد.
«حامد ایمانی» یکی دیگر از ساکنان بوربور درباره وام‌های تعمیر می‌گوید: به ما اصلا وام تعمیری تعلق نگرفت. روز اول گفتند خانه‌تان را خراب کنید و وام احداثی بگیرید اما ما قبول نکردیم و درخواست وام تعمیری کردیم که بنیاد مسکن با درخواست ما موافقت نکرد. وی ادامه می‌دهد: بعد از مدتی به ناچار برای وام احداثی اقدام کردیم اما دیگر جواب ما را ندادند. «محمد محمدی» نیز ضمن تأیید اظهارات همسایگان خود می‌گوید: تا چند وقت پیش، پیرزنی با 4 فرزند معلول خود در خانه‌ای زندگی می‌کرد که به طور جدی از زلزله آسیب دیده بود، اما هیچ ارگانی به آنها سر نزد.
نظارت ضعیف بنیاد مسکن
تعداد زیادی از مردم روستاهای اطراف موفق به دریافت وام‌های خود نشده‌اند و 90 خانوار به علت رسیدگی نکردن مسئولان، از روستای بوربور کوچ کرده و برای زندگی و کار به شمال عزیمت کرده‌اند. به گفته منشی شورای اسلامی روستای بوربور، طبق لیست اولیه بنیاد مسکن اکثر کسانی که به دلیل تخریب درجه یک منازل‌شان، شامل مزایا و وام‌های بلاعوض بوده‌اند پس از مراجعه به بنیاد مسکن برای تشکیل پرونده متوجه می‌شوند که نامشان در سیستم بنیاد مسکن ثبت نشده یا اگرهم شده، درجه تخریبی آنها تغییر کرده است. برای مثال درجه یک تخریبی به درجه 2 تخریبی تبدیل شده است. وی از نمونه‌های فراوان ذکر می‌کند و می‌گوید: کسانی که خانه‌های آنها تخریب اما نامشان در سیستم بنیاد مسکن ثبت نشده بود، از تمام مزایا و وام‌ها محروم شده و کسانی که درجه تخریبی آنها از یک به 2 تغییر کرده بود از وام بلاعوض و وام معیشتی محروم شدند.
« فیروز کریمی» می‌افزاید: به یکی از اهالی روستا وام تخریبی اعطا شده بود اما پس از ساخت ستون‌های خانه، بنیاد مسکن اعلام کرد که نام وی در لیست تعمیری‌ها بوده و از دریافت وام احداثی محروم است. رئیس شورای روستای بوربور به برخی سوءاستفاده‌ها در این زمینه اشاره می‌کند و با گلایه از نظارت ضعیف بنیاد مسکن می‌گوید: در این میان برخی از افرادی که حتی خانه‌ای در روستا نداشتند با نشان دادن خانه دیگران به کارشناسان به عنوان خانه خود و استفاده از روابط توانستند از وام و بیمه بهره‌مند شوند.
بر اساس قانون وام‌های اعطایی در ابتدا به حساب بانک ریخته می‌شود و پس از احداث پروژه، اقساط وام به صورت مرحله‌ای آزاد می‌شود. به گفته کریمی بسیاری از روستاییان به خاطر نداشتن پول برای اجرای مرحله‌ای پروژه، اقساط خود را دریافت نکرده‌اند و ساختمان‌ها را نیمه‌کاره رها کرده‌اند؛ بنابراین یا به کرایه‌نشینی تن داده‌اند یا بعد از یک سال همچنان در چادر زندگی می‌کنند.
وامی که داده نشد
فیروزکریمی،رئیس شورای اسلامی روستای بوربور، می‌گوید: با توجه به خسارت‌های فراوان وارد آمده به مسجد روستا، مطلع شدیم استانداری وامی در همین رابطه می‌دهد. به استانداری رفتیم اما پس از تلاش فراوان به ما گفته شد این وام به جایی تعلق می‌گیرد که تعمیرات روی آن انجام شده باشد نه مسجد شما و اجازه دهید تا مردم کمک کنند.
برای پیگیری بحث وام و دیگر مسائل زلزله‌زدگان پس از 2 روز پیگیری مداوم و حضوری خبرنگار همشهری، متأسفانه پاسخی از سوی مسئول مربوطه در استانداری خراسان شمالی دریافت نشد.
