همگرایی شورا و همکاری نامزدها

محمود مولایی/ خبرنگار
پیش از ظهر فردا شهردار جدید تهران در شرایطی از سوی 21عضو شورای شهر تهران انتخاب می‌شود که رقابت تنها میان محمدعلی افشانی و سمیع‌الله حسینی‌مکارم خواهد بود. پیش‌تر اعضای شورا نام 28فرد را در فهرست اولیه نامزدهای تصدی پست شهرداری قرار دادند. بعد از انصراف برخی از نامزدها و عبور بقیه نامزدها از فیلتر شورا هفته قبل از بین 5نفر 2نفر به رقابت نهایی راه یافتند. اکنون پرسش این است که شهردار جدید از وجود 4، 5نامزدی که تا روزهای پایانی در جمع این فهرست بودند، می‌تواند استفاده کند یا نه. در این‌باره 4عضو شورای شهر تهران پاسخگوی همشهری بوده‌اند.



خداکرمی:
مدیریت شهری از فردمحوری خارج شده است



ناهید خداکرمی، عضو کمیسیون سلامت و محیط‌زیست می‌گوید: «همه تلاش شورای شهر تهران از زمان شروع کار این بود که مدیریت شهر تهران از آن فرد محوری و تک‌صدایی خارج شود. به موازات آن خرد جمعی و از یک ساختار سازمان‌یافته به روز و استانداردی باشد که خودش به‌صورت خودکار، کار کند و فقط یک رهبری تیم مدیریت را بخواهد. به همین دلیل بود که در مورد انتخاب آقای نجفی به آن قدرت سازماندهی توجه داشتیم. البته متأسفانه مسئله‌ای پیش آمد که ایشان از ریاست شهرداری تهران کنار رفتند.» او ادامه می‌دهد: «گرچه همین هفت‌ماه گذشته را نگاه کنید، کارهایی اتفاق افتاده که به ظاهر کوچک است، اما واقعا می‌تواند برای تهران ماندگار باشد. ازجمله واریز همه وجوهاتی که در شهرداری و درآمدهای این سازمان در حساب خزانه است. این به‌نظر من، کار بسیار بزرگی بوده است. وضعیت هم‌اکنون به همین صورت است. وقتی که از 7نامزد شهرداری 3نفر معاونان شهرداری هستند، نشان‌دهنده همان رویکرد ما در دوره جدید است. » خداکرمی یادآور می‌شود: «به هر حال، جبهه اصلاح‌طلبانه‌ای که مدیریت شهری را به‌عهده دارد و اکثریت آنها عضو شورای شهر هستند، خیلی به این مسائل پایبند است؛ به اینکه کارها در مسیر عقلانیت پیش برود. در این شرایط همه احساس مسئولیت می‌کنند و می‌خواهند به‌نحوی به مدیریت شهر کمک کنند. من مطمئن هستم که همه 7نفر و حتی 27نفری که شهردار نشدند، به شهرداری کمک خواهند کرد. یعنی اگر مدیریت شهری یا اعضای شورا کمک یا مشورتی از آنها بخواهند، دریغ نخواهند کرد. این می‌تواند یک رویکرد جدیدی را حاکم کند که آن فرد محوری را به طرف خردجمعی و یک مدیریت مشارکتی پیش ببرد.»




میرلوحی:
مسیر فعلی بعد از انتخاب شهردار ادامه دارد



محمود میرلوحی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه می‌گوید: «این سازوکاری که شورای پنجم طراحی کرده، هم در مردادماه و هم در همین اردیبهشت‌ماه مؤثر و خلاق بود. چون دوستانی که در این رقابت شرکت کردند، هدف شورا را دریافتند و به‌نظر من، نتیجه بخش بود. زیرا این یک رقابت بود؛ چهره‌های باسابقه و توانمند در این مسابقه شرکت کردند. اما چون این رقابت سالم بود و در معرض یک شورایی قرار داشت که با دقت از استاندارهای کارشناسی و ارزیابی مراقبت کرد. آقای نجفی و دوستانی که در دوره قبل آمدند،یک مجموعه نفیسی در مدیریت شهری و شورای شهر برقرار کند. آنها تیم را به‌کار گرفتند، کار کردند، مطالب را دسته‌بندی کردند و....» او ادامه می‌دهد: «انتخاب این دوره هم خیلی جذاب بود. گزارش‌هایی که ارائه شده را ملاحظه کنید، می‌بینید که چقدر دوستان برنامه‌های مناسبی را اعلام کردند. مثلا یکی از دوستان در حوزه معماری و هنر دانش بیشتری داشت و ایشان آمد و مسئله بازآفرینی شهر را مورد بحث قرار داد. یکی از دوستان هم که خودش اساسا رویکرد اجتماعی و فرهنگی داشت، بحث‌های محله‌محوری را مطرح کرد و نکات قابل توجهی را گفت. یکی دیگر از دوستان نیز به حوزه اقتصادی و برنامه‌ریزی شهری اشراف داشت، به خوبی شاخص‌های توسعه را در مقایسه با دنیا بیان کرد. همینطور بقیه بزرگواران ایده و نظرات قابل تاملی داشتند.» میرلوحی عنوان می‌کند: «من فکر می‌کنم که این مسیر بعد از انتخاب شهردار ادامه خواهد داشت. بنده به دو بزرگوار (محمدعلی افشانی و سمیع‌الله حسینی‌مکارم) گفتم و خواهش کردم که هر کدام مورد تأیید شورا قرار گرفتند، تیمی که آقای نجفی بر سر کار گذاشتند را حفظ کنند. من تا روز یکشنبه بازهم خواهم گفت که جایگاه این نیروها را تثبیت کنند. هنوز نیروهایی هستند که با سیاست‌ها و سیستم جدید نتوانستند هماهنگ شوند و طبیعی است که وضعیت آنها باید مشخص شود. چنان‌که در ادامه، کار با سرعت، دقت و استاندارد به جلو پیش برود.»




حق‌شناس:
بعد از انتخاب شهردار، دوستان دیگر می‌توانند باشند



محمدجواد حق‌شناس، رئیس کمیسیون فرهنگی‌اجتماعی شورای شهر تهران می‌گوید: «بحث انتخاب و معرفی نامزدهایی که بتوانند جایگاه شهرداری را در اختیار بگیرند، با اینکه هزینه داشت اما می‌شود از زاویه دیگری هم به آن نگاه کرد و به‌اصطلاح نیمه پُر لیوان را هم دید. در این روند ما شاهد شکل‌گیری یک فرایند بودیم که تلاش داشت خارج از ورود به مصداق‌ها بتوانند مسیر قابل دفاع و کارشناسی‌شده‌ای را برای رسیدن به گزینه مطلوب ترسیم کند. به هر عضو از اعضای شورای شهر این فرصت داده شده که 5گزینه مورد نظر خود را به صحن شورا معرفی کنند. این نخستین گام بود و نتیجه آن معرفی 28نفر به‌عنوان نامزد شهرداری تهران بود. در این میان 8نفر ترجیح دادند که در فهرست نامزدهای شهرداری نباشند. در نهایت 20چهره باقی ماند که هر عضو شورا می‌توانست به 7نفر رأی دهد. در ادامه رأی اکثریت شورای شهر نام 7گزینه نهایی را از این فهرست بیرون کشید.» او ادامه می‌دهد: «در این شرایط جریان اصلاح‌طلب توانست برخی از چهره‌های مطرحی را که هم‌اکنون یا قبلا در وزارتخانه‌ها فعالیت می‌کردند، مانند آقایان حجتی و بی‌طرف در فهرست نامزدها داشته باشد. البته آنها از حضور در این کارزار انصراف دادند، اما ما شاهد بودیم از نسل دوم مدیریتی و حتی از نسل سوم فرصتی فراهم شد که برای تصدی پست شهرداری تهران حضور داشته باشند. آنها برنامه‌های خود را در دو روز کاری اعضای شورا در صحن اعلام کردند. در این شرایط جامعه با جریان اصلا‌ح‌طلبی آشنا شد که هم رقابت شکل گرفت و هم اینکه حداقل 4نفر از نیروهای نسل دوم و یک نفر از نیروهای نسل سوم در این رقابت حضور داشتند. آنها برنامه‌های خود را ارائه دادند و درباره چگونگی اداره امور شهر ما توانستیم از دیدگاه‌هایشان بهره‌مند شویم.» حق‌شناس تأکید می‌کند: «البته اکنون 2گزینه برای انتخاب شهردار، نهایی شده‌اند. در این میان من احساس کردم که ما متأسفانه شاهد برخی برداشت‌‌های نامناسب یا حتی شاهد شکل‌گیری شیطنت بودیم؛ زیرا فضای حاکم در شورای شهر را  که یکپارچه اصلاح‌طلبان حضور دارند یک فضای جبهه‌ای تعریف کردند و تقلیل دادند به یک فضای کاملا رقابتی و حزبی. درحالی‌که این تحلیل از اساس و مبنا غلط است و من فکر می‌کنم که دوستان آدرس غلط می‌دهند.» او اضافه می‌کند: «از حزب اتحاد ملت 4نفر در شورا حضور دارند و این بالاترین حضور افراد از یک حزب در این مجموعه است. از حزب اعتماد ملی 3نفر و از حزب کارگزاران سازندگی هم 2نفر حضور دارند. 9نفر این‌ها شدند و 12نفر باقیمانده 3نفر اساسا وابستگی حزبی ندارند و 9نفر دیگر هر کدام تنها به یک حزب اصلاح‌طلب تعلق دارند. یعنی ما شاهد حضور حداقل 12حزب اصلاح‌طلب در شورای شهر هستیم. اینکه گفته شود تقابلی بین احزاب در شورا بوده را من قبول ندارم. در واقع این نگاه را باطل می‌دانم؛ زیرا در این 7‌ماه نشان دادند که به منافع شهر بیشتر از هر چیز دیگری توجه می‌کنند. در این فضا مراحل انتخاب به‌گونه‌ای است که تنها یک نفر روی صندلی شهرداری خواهد نشست. طبیعتا ما نمی‌توانیم هر 7نفر یا 5نفر را برای شهرداری انتخاب کنیم. در این شرایط گزینه مناسب‌تر و مقبول‌تر شهردار می‌شود. نه اینکه اعضا مقید هستند که به یک شخص خاص رأی دهند. اعضا پیش از این تعهد دادند، میثاق‌نامه را امضا کردند و در سوگندنامه‌ای که در ابتدای کار شکل گرفت، ما نمی‌توانیم اعضا را بابت رأی ماخذه کنیم یا مورد بازخواست قرار دهیم. قطعا هر کدام که رأی دادند، نسبت به رأی خود هم مسئول هستند و هم پاسخگو. از 5گزینه آخر شهرداری حداقل 4گزینه هم‌اکنون به‌طور مستقیم در حوزه مدیریت شهری فعالیت می‌کنند.» عضو شورای شهر عنوان می‌کند: «آقای افشانی که معاون عمرانی وزیر کشور و رئیس سازمان شهرداری کشور است. هزار و اندی شهرداری زیرنظر ایشان است. سه نفر از عزیزان هم که جزو معاونان آقای نجفی بودند. آقای میرزایی، معاون برنامه‌ریزی، آقای حناچی، معاون عمرانی و آقای حسینی‌مکارم معاون اقتصادی و مالی شهرداری هستند. خوشبختانه تمام این افراد مورد قبول شورا هستند و این‌ها حضورشان در حوزه مدیریت شهری طبعا یک حوزه یگانه نخواهد بود؛ یعنی هر کدام از این دوستان شهردار می‌شدند، طبیعتا مابقی دوستان قرار بود به او کمک کنند. نه اینکه کار دیگری انجام شود. ما باید یادمان باشد در حوزه رقابت که مانند ورزش می‌ماند، دو برادر در تیم فوتبال مقابل هم قرار می‌گیرند. ما در فوتبال ایران نمونه‌های این‌چنینی داشته‌ایم، اما این رقابت تنها در زمین مسابقه است. بعد از مسابقه هر دوی آنها عضو یک خانواده هستند. در انتخاب شهردار هم چنین وضعیتی حاکم است و این بخش را من به‌عنوان یک نکته مثبت و یک فرصت مناسب برای مدیریت شهری تعریف می‌کنم. قطعا بعد از انتخاب شهردار، دوستان دیگر می‌توانند در خدمت مردم تهران و شهروندان عزیز باشند.»




رسولی:
برنامه‌های نامزدها دغدغه مدیریت شهری است



سیدحسن رسولی، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه شورای شهر می‌گوید: «قبل از ورود به مصادیق، طراحی و تدوین فرایند و سازوکار مربوط به مراحل مختلف انتخاب شهردار از تعیین شاخص و معیارها گرفته تا قانون اساسی، برنامه دوم شهرداری و در این مرحله اخیر سند تغییر و تحولی که آقای نجفی ارئه دادند مورد توجه قرار گرفت. ارائه برنامه نامزدها هم به لحاظ شکلی و هم به لحاظ محتوایی کاملا جدی و با محتوا بود. یعنی انصافا این نفراتی که تا پایان ماندند با تشکیل اتاق‌های فکر مجرب و با استفاده از مستندات موجود برنامه‌های مناسبی ارائه دادند. این برنامه‌ها حتی سطح آگاهی و سواد حرفه‌ای منِ عضو شورا را نسبت به مدیریت شهری ارتقا داد. از طرفی این برنامه‌ها برای شهردار آینده به‌عنوان یک سند راهبری می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. ضمن اینکه خود نامزدها هم درصورت تشخیص و صلاحدید شهردار آینده می‌توانند در تکمیل تیم مدیریتی شهرداری با توجه به این حجم انباشته داده‌های علمی و کاربردی مؤثر و مکمل باشند.» او ادامه می‌دهد: «از آنجایی که همه برنامه‌ها به‌صورت زنده پخش می‌شد، گفت‌وگوی نمایندگان مردم در شورا با کاندیداها براساس ادبیات غیرکلیشه‌ای و بی‌تعارف بود. به‌عنوان مثال من از یکی از نامزدها پرسیدم که «یکی از نگرانی‌های من تبدیل شدن شهرداری به یک سازمان تک لهجه‌ای است.» چون رشته تحصیلی‌ام مدیریت و جامعه‌شناسی بوده، در حد فهم خودم در یک گزاره کوتاه اما قابل فهم و گویا موضوع را مطرح کردم. آقای مهندس افشانی در استان‌های مختلف که بودند به این صفت شناخته نمی‌شدند، اما درجریان نظریه‌های مدیریتی هستند مدیرانی که به جای مدیریت بر سازمان، سازمان را به شکل ریاستی اداره می‌کنند. یعنی کمتر سیستم و سازوکارهای علمی و سیستماتیک در جریان گردش کار سازمان تعیین‌کننده است، بلکه فرمانده و ریاست دستور می‌دهد. در چنین سبک مدیریتی به ناچار مدیر مافوق، در انتخاب معاونان و همکاران به عنصر تبعیت و فرمانبری بیش از کاردانی و دانش تخصصی توجه می‌کند؛ چرا که لازمه اداره سازمان به سبک ریاستی و فرماندهی تبعیت محض فرمانبران از فرماندهان است. همچنین در برخورد با برخی از نامزدها سؤالاتی مطرح شد که بخشی از دغدغه‌های مدیریت شهری بود. مشاهده کردید که به صراحت سؤالاتی مطرح می‌شد و بنده نیز به تمام برجستگی‌های مثبت کاندیداها(چه به آنهایی که رأی دادم و چه به آنهایی که رأی ندادم) منصفانه پرداختم. به‌عنوان مثال اشراف دکترحناچی به حوزه شهرسازی و معماری و ادبیات به‌کار گرفته توسط او واقعا ارزشمند بود. در عین حال، من از ایشان سؤال کردم که شما به‌عنوان پیشکسوت و صاحب‌نظر آیا به همین اندازه که در این حوزه صاحب سرمایه هستید، در حوزه عمل و اجرا هم می‌توانید رفع نگرانی کنید؟» رسولی در پایان عنوان می‌کند: «نکته آخر اینکه تمام برنامه‌هایی که نامزدهای محترم با زحمت زیاد تهیه کردند را  به‌عنوان سندی معتبر ابتدا در کمیسیون برنامه و بودجه و بعد در صحن شورا پس از دریافت لایحه سوم شهرداری در برنامه سوم به‌کار گرفته می‌شود. البته تمام نکات مثبت علمی و فنی مندرجه در این برنامه‌ها مورد بهره‌برداری قرارخواهد گرفت. من فکر می‌کنم این چارچوبی است که با نیازهای حال و روز مدیریت کشور(به‌خصوص در شهرداری) منطبق است و با گفتمان و دکترین مدیریتی اصلاح‌طلبان انطباق کامل  دارد.»