روزنه
شاهوار با آب‌هایش بلیعده شد
فاطمه میرزایی|خبرنگار:
در حوالی روستای تاش شاهرود، قله‌ای نیمه‌جان به نام شاهوار ایستاده است. این قله با مجوزی که در روزهای پایانی دولت دهم برای برداشت بوکسیت (کانی‌ای برای تهیه شمش آلومینیوم) نیمی از جانش کشیده شده و طی ۴ سال باقی‌مانده بیم این می‌رود چیزی از آن نماند. ایمان موحدی، کارشناس ارشد معدن و یکی از فعالان محیط زیست، در گفت‌و‌گو با همشهری از مخاطره‌های این معدن‌کاوی می‌گوید. معدنی که علاوه بر تخریب‌های محیط زیستی بیش از 70 میلیارد دلار تخریب کانی‌های خاک را رقم زده است.
در شاهوار چه اتفاق نگران‌کننده‌ای رخ داده است؟
کوه شاهوار در حال بلعیده شدن است. بهره‌برداری از معادن روباز، تخریب بیشتری به دنبال دارد. به‌ویژه این‌که با توجه به متمرکز بودن رگه‌های بوکسی، کوه در حجم وسیعی منفجر می‌شود. تا آنجا که من با متخصصان محیط زیست صحبت کرده‌ام انفجارهای پیاپی این معدن طی سال‌ها درختان ارس منطقه را از بین برده و زندگی گونه‌هایی مانند پلنگ، خرس قهوه‌ای و قوچ را به خطر انداخته است.
مخالفان این معدن‌کاوی به موضوع آب هم اشاره می‌کنند. این معدن چگونه با آب در ارتباط است؟
این کوه یکی از مخازن بزرگ آب در منطقه سمنان است. گزارش‌هایی از آلودگی آب به بوکسیت در این منطقه وجود دارد. کوه را با حفره‌هایی تصور کنید که دارای ماده معدنی بوکسیت یا هیدروکسید آلومینیوم است. ما به این معادن معادن کارستی می‌گوییم. حفره کارست به دلیل نفوذ آب در سنگ‌های آهکی ایجاد می‌شود. انفجار در این معادن به این دلیل است که به حفره‌هایی برسند که ماده معدنی در آن تشکیل‌شده است. این حفره‌ها منظم نیستند به همین دلیل برای یافتن حفره‌ها، هم انفجارها بزرگ است و هم با تعداد زیاد. مساله اصلی اینجاست که سنگ آهک معدن بوکسیت، سنگ مخزن آب‌های شاهوار است.
یکی از بحث‌های مهم دیگر احتمال آلودگی‌های آرسنیکی است. آیا این موضوع در شاهوار هم محتمل است؟
بله. چون در بوکسیت کانی‌های دیگری مانند کروم یا آرسنیک هم وجود دارند که در اثر انفجار به شکل مستقیم با آب‌ها ، حتی رواناب‌ها در تماس خواهند بود و این موضوع عجیب یا بعیدی نیست. اما مهم‌ترین موضوعی که در حال حاضر با آن روبه‌رو هستیم به خطر افتادن ذخیره آبی، از بین رفتن تنوع زیستی حتی تا ذخیره‌گاه‌های سرخدار استان گلستان است.
در همینه زمینه :