یزد تشنه

علی مختاری| یزد - خبرنگار: 

ارتفاع کل ریزش‎‎های جوی از اول مهر تا پنجم اردیبهشت سال آبی 97-96 در استان 6/39 میلی‌متر است که این میزان در سال گذشته 3/39 بود، ولی در بلندمدت میزان بارش‎‎ها 1/81 درصد بوده است که کاهش 2/51 درصدی را نشان می‎‎دهد. به گفته رضا اردکانیان، وزیر نیرو 334 شهر در معرض تنش آبی قرار دارند که با توجه به بارش‎های کنونی، تمام شهرستان‎‎های یزد در این محدوده قرار می‎گیرند. تداوم کاهش بارندگی‌ و قریب به دو دهه خشکسالی‎‎ در مرکز ایران موجب شده است تا هر سال مسئولان استان و مناطق مرکزی ایران تامین آب را جزو اصلی‎‎ترین و محوری‎‎ترین شعارهای خود قرار دهند.


کم‌بارش‌ترین و پربارش‎‎ترین در استان

مدیر کل اداره هواشناسی استان با بیان اینکه امسال خشکسالی برای تمام استان‎‎های کشور وجود دارد، می‏‏گوید: یزد نیز مانند سال‏‏های گذشته کم‏‏بارش‎‎ترین استان کشور و تنها استانی است که ارتفاع بارش‎‎های آن در سال‎های گذشته، هنوز فراتر از 100 میلی‎‎متر نرفته است. «لقمان عبادی» درباره میزان بارش امسال در شهرستان‎های استان نیز می‎‎گوید: کمترین بارش برای شهرستان یزد با 2/26 میلی‌متر و بیشترین بارش برای اردکان با 4/47 میلی‌متر ثبت شده است.وی با اشاره به کاهش 70 درصدی بارش‎‎ها در خاتم، نسبت به میانگین بلند‌مدت، عنوان می‎‎کند: خاتم که در سال گذشته با 4/80 میلی‌متر، پربارش‏‏ترین شهرستان استان بود، امسال با 7/27 میلی‌متر پس از شهرستان یزد، کم‎‎بارش‎‎ترین شهرستان استان است و بیشترین میزان کاهش بارش را در میان شهرستان‎‎های کشور دارد.به گفته وی، همچنین کاهش 64 درصدی بارندگی در شهرستان کوهستانی تفت، نسبت به میانگین بلند‌مدت، از مهم‌ترین نگرانی‎‎ها در رابطه با معضل خشکسالی
 است.


تاکید بر مدیریت مصرف آب

مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای یزد نیز با اشاره به لزوم مدیریت مصرف آب، اظهار می‎‎کند: یزد از دیرباز همواره با کم‌آبی مواجه بوده، به همین دلیل همیشه مدیریت منابع آب در یزد مورد تاکید است، ضمن اینکه از سال‌های قبل، تامین آب آشامیدنی یک مساله مهم در یزد بوده است.
«محمد‌مهدی جوادیان‌زاده» عنوان می‌کند: سابقه اختصاص آب از دیگر مناطق کشور به یزد به سال ۶۸ بازمی‏‏گردد که در مصوبات مربوط به انتقال آب به یزد، میزان تخصیص‌ هرگز مشروط  نبوده است. وی با تاکید بر اینکه ۹۶ درصد از آب انتقالی به استان صرف تامین آب آشامیدنی می‌شود، می‎‎افزاید: تنها 4 درصد از آب انتقالی در صنایع صرف می‌شود. این تخصیص‌ها قابل رهگیری و مستند  هستند.

مدیرعامل آب منطقه‌ای یزد ادامه می‎‎دهد: برخی به اشتباه بر این باورند که آب انتقالی به یزد، صرف کشاورزی می‌شود؛ در حالی که این گونه نیست زیرا حتی صددرصد آب انتقالی می‌تواند فقط ۵۰ درصد آب آشامیدنی استان را تامین کند. بر این اساس چگونه می‌توان نیاز به آب آشامیدنی را با توجه به افت شدید کیفی منابع آبی استان، نادیده گرفت و آب انتقالی را صرف کشاورزی کرد.
وی با بیان اینکه مردم کل کشور از کم‌آبی آسیب و خسارت دیده‌اند، ‌می‌افزاید: در چنین شرایطی باید صنایع تبدیلی کشاورزی و کشت‌های گلخانه‌ای در سراسر کشور توسعه یابند تا آب‌های شیرین کمتر صرف کشاورزی شوند و تامین آب آشامیدنی در اولویت باشد.


کمترین چاه غیر‌مجاز کشور در یزد 

جوادیان‌زاده با بیان اینکه استان کمترین میزان چاه‌های غیرمجاز کشور را به خود اختصاص داده است، می‎‎گوید: در حالی که در برخی استان‌ها تا ۲۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز وجود دارد، اما در یزد، بر اساس تعریف وزارت نیرو، فقط ۳۰۰ چاه غیرمجاز شناسایی شده است.
وی عنوان می‎کند: به دلیل افت سفره‌های آب زیرزمینی که سالانه به ۴۵ سانتی‌متر رسیده است، هیچ چشم‌پوشی‌ای از فعالیت چاه غیرمجاز در استان نداریم و حتی اگر متعلق به صنایع بزرگ  باشد، آنها را با حکم قضایی مسدود خواهیم کرد.
مدیرعامل آب منطقه‌ای یزد، با اشاره به بارش‌های کم در سال زراعی جاری، تاکید می‎‎کند: مقابله با برداشت غیرمجاز از چاه‌های آب استان از اولویت‎های جدی شرکت آب منطقه‌ای یزد است.
وی اظهار می‌کند: امسال یزد، نسبت به استان‌های دیگر، کمترین میزان بارش را داشته و در رده آخر قرار گرفته است. وی با بیان اینکه تمام چاه‌های استان از سوی شرکت آب منطقه‌ای و دیگر دستگاه‌های کنترلی مورد نظارت شدید است، می‎‎گوید: در صورت برداشت بیش از حد مجاز، برخورد‎‎های شدید قانونی صورت می‌گیرد. 

جوادیان‌زاده عنوان می‌کند: یکی از طرح‌هایی که در استان برای مدیریت مصرف آب و جلوگیری از کاهش افت آب‌های زیرزمینی در حال انجام است، «خاموشی زمستانه چاه‌های کشاورزی» است. وی می‌افزاید: مدیریت صحیح مصرف آب، با توجه به شرایط اقلیمی استان، همواره جزو مسائل ضروری و در دستور کار محسوب می‌شود. این مسئول اظهار می‌کند: در سال‌های اخیر بروز خشکسالی مشکلات مردم و کشاورزان را دوچندان کرده است؛ بنابراین برای کاهش این مشکلات، اقدامات مجدانه‎‎ای را در بهره‎‎گیری درست از منابع موجود مورد تاکید داریم.


فرهنگسازی در مورد مدیریت بهینه مصرف
 
جوادیان‎زاده می‎‎گوید: تمام چاه‌های استان با جدیت کنترل می‌شوند. بدون شک، در صورت برداشت بیش از حد مجاز از چاه‌ها، برخورد لازم صورت می‌گیرد و همه باید مقررات را رعایت
 کنند. وی به اهمیت فرهنگسازی و اطلاع‌رسانی به مردم برای مصرف درست و بهره‌برداری مناسب از منابع آب، به عنوان یک ضرورت همیشگی، اشاره می‎‎کند و خواستار همکاری همگان است.

وی ادامه می‎‎دهد: اعمال این مدیریت از سوی آحاد مردم و مسئولان اجرایی در مورد پساب‌های استان، با برنامه‎‎ریزی درست و تحقق کامل آن، دارای نتایج بسیار مفیدی خواهد بود.
این مسئول ادامه می‌دهد: اکنون پساب تصفیه‌شده علاوه بر صنایع، به منابع زیرزمینی تزریق می‌شود که این مهم می‌تواند موجب بالا آمدن ارتفاع آب‎‎های زیرزمینی استان شود.
جوادیان‌زاده، با اشاره به فعالیت‎‎های صورت‌گرفته در ارتباط با مدیریت پساب استان، می‎‎گوید: در سال‎‎های گذشته با اختصاص پساب به برخی صنایع کوچک و همچنین فضای سبز برخی مناطق یزد، آب مورد نیاز آنها به جای استخراج از چاه از این طریق تامین شد.