یک سال، یک خبر
کنکور؛ آری یا نه؟!
سودای موفقیت در آزمون ورودی دانشگاهها در دهه 70به یک بازار بزرگ تبدیل شد
احسان بهرام غفاری
نخستین بار کنکور سراسری در سال1348بود که در سراسر کشور برگزار شد و از همان زمان، به یکی از پرسوژهترین موضوعات تحصیلی تا امروز بدل شده و حواشی فراوانی داشته است. مثلا یک دوره از برگزاری آن نگذشته بود که وزارت علوم وقت تصمیم گرفت تا طرحی را به اجرا بگذارد که کنکور حذف و اهداف پشت کنکور را در کلاس ششم متوسطه منظور کند. در ابتدا کنکور مثل سالهای اخیر نبود که یک روزه برگزار و نتایج آن مشخص شود. بلکه هر فردی باید چند روز متوالی، مراجعه میکرد و هر درس را جداگانه آزمون می‌داد. حتی آنزمان سؤالات هم چهارگزینهای یا تستی نبود و متقاضی ورود به دانشگاه سراسری باید سؤالات را کاملا تشریحی و با دانش فراوان پاسخ می‌داد که برای همین والدین نسل قبل همیشه ورد زبانشان این بود که دیپلمههای آنزمان کجا و دکترهای این زمان کجا؟! در نخستین دورههای کنکور، زنان خانهدار و حتی افراد پابهسن گذاشته نیز جزو شرکتکنندگان بودند و اینطور نبود که جوانان بهچشم بیایند. علاقه عمومی به طبابت، حقوق و ادبیات از همان ابتدا کاملا چشمگیر بود و اتفاقات خاصی هم در جلسات اولیه کنکور میافتاد. مثلا اگر داوطلبی نمره صندلی خود را فراموش میکرد، حق کنکور دادن نداشت. ساندویچفروشها و بساطیهای چای و سیگار هم درآمد خوبی در روزهای کنکور داشتند و حتی در حیاط دانشگاهها هم دیده میشدند. به هر حال زمان گذشت و بارها و بارها هرکس که متولی ماجرا می‌شد، از عدمبرگزاری و تجدیدنظر در کنکور سخن می‌گفت و هنوز که هنوز است، کنکور دغدغه اول دانشآموزان این مملکت است. اما با ورود به دهه 70، تب و تاب کنکور به اوج خود رسید. کلاسهای کنکور، کلاسهای تقویتی، آموزشگاههای متنوع، مشاوره، تعیین رشته و دبیرانیکه تبلیغات اول رسانهها بودند در همه جا دیده می‌شد. انتشاراتیهای تخصصی کنکور مانند «رزمندگان» مشتری ثابت خود را داشتند و تیراژهای سربه فلک کشیده این کتابها نشان می‌داد که بحث کنکور بسیار داغ و البته پرسود است. شاید همین تبلیغات وسیع و سودهای سرشار بود که در سال1378 نخستین زمزمههای انتقادی و البته جدی به این نوع پذیرش دانشجو رسانهای و همهگیر شد. کلاسهای کنکور که مثل قارچ سر بر آورده بودند زیر ذرهبین رفتند و حتی متولیان سازمان سنجش هم نگاه انتقادی خود را به این وضعیت در قالب مصاحبهها دائما به سمع و نظر میرساندند. از طرفی از نیمه دهه 70هم آزمون و خطای شیوههای آموزشی جدید مثل نظام قدیم، نظام جدید، ترمی-واحدی و غیره هم بهخودی خود معضلی شده بود و باعث شد که کنکور بارها با قوانین جدیدی روبهرو شود و البته همین سردرگمی بازار خوبی را برای سودجویان درست کرده بود تا با برگزاری کلاسهای گرانقیمت مشاوره و تعیین رشته، پول خوبی کسب کنند. به هر حال ماجرای کنکور در تمام این سالها، بحث اول حوزه آموزش بوده و شیوههای مختلف شرکت در آن، اضطراب فراگیر علاقهمندان ورود به دانشگاه و درآمد عالی برای بسیاری درست کرده است و گویی پایانی هم برای آن نیست!
