اسم رمز؛ مازوت!

سعید نبی- کارشناس حوزه محیط‌زیست

سوخت مازوت سرطان‌زاست و مشکلات تنفسی، افزایش احتمال بروز بیماری‌های تنفسی و حمله قلبی را به‌شدت افزایش می‌دهد. سالیان طولانی است که متخصصان تأکید می‌کنند، رفتارهای توسعه‌ای بدون توجه به اقلیم و توسعه پایدار، تأثیر خود را بر سلامت مردم و اکوسیستم نه‌تنها در کوتاه‌مدت بلکه در درازمدت  نیزنشان می‌دهد.
اسم رمز مازوت و تخلف از قانون هوای پاک امروز غوغایی به پا کرده است. یک روز رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست   مازوت‌سوزی نیروگاه‌ها و صنایع‌ را تأیید و فردای آن‌روز مسئول دیگری این موضوع را تکذیب می‌کند. یک‌روز وزیر نفت استفاده از سوخت مازوت را تأیید می کند   و روز بعد وزیر نیرو می‌گوید مازوت سوزی پاشنه آشیل ما شده است و این چرخه ادامه دارد. به‌راستی چه‌کسی درست می‌گوید؟ چرا در این چند سال برنامه‌های توسعه‌ای به‌صورت پایدار پیش نرفت که کشور امروز مجبور به استفاده از سوخت مازوت نباشد؟ آیا کارشناسان مرتبط چنین روزهایی را پیش‌بینی نکرده بودند؟ چرا تا به امروز مدیران کل دستگاه‌های دولتی دخیل در موضوع مقابله با بحران آلودگی هوا توان تصمیم‌سازی‌ برای تصمیم‌گیران کلان نداشته‌اند تا امروز آسمان ایران درگیر چنین بحران شدیدی نشود؟ چرا مسئولان در این بحران با دستپاچگی تقصیر را برگردن یکدیگر می‌اندازند و حتی به طنز آدرس غلط هم به مردم می‌دهند؟ چه اتفاقی افتاده است که این‌روزها کلانتری، رئیس سازمان محیط‌زیست رسما خطاب به مردم می‌گوید: «مردم در تختخواب لخت شوند و در اتاق‌نشیمن لباس بپوشند!!! تا مصرف گاز کم شود.»  شواهد می‌گوید مجلس نه استفاده از سوخت مازوت را تأیید کرد و نه تکذیب. مجلسی که فراکسیون محیط‌زیستش مدعی است یک ماه پیش راهکارهای چند ماده‌ای و هشدارهایی درباره آلودگی هوا به دولت داده و تأکید کرده که اگرچرخ بر همین منوال بچرخد، روزهای سختی در پیش است و اتفاقا آن‌روزهای سخت هم اتفاق افتاد، اقدامی برای بایگانی نشدن هشدارها و راهکارها نکرد؟ این همه آن چیزی نیست که مردم از مجلس در ماجرای مقابله با آلودگی هوا انتظار دارند.
از قوه قضاییه هم باید پرسید که چرا برای احقاق حقوق عامه با دستگاه‌هایی که در اجرای قانون هوای پاک تخلف کردند برخورد نمی‌شود؟
درست در شرایطی که بحران آلودگی هوا بیداد می‌کند، دولت به جای تشکیل کمیته ویژه بررسی مقصران، نشست بررسی مدیریت مصرف سوخت زمستانی با حضور وزرایی که امروز دستگاه‌های زیر مجموعه‌شان متهمان اصلی بحران آلودگی هوا هستند، برگزار می‌کند و احتمالاً، خروجی این نشست هم مردم را مقصر آلودگی هوا اعلام می‌کند. بهتر آن است که رئیس‌جمهوری نیز سکوت خود را در موضوع بحران آلودگی هوا بشکند و خود احقاق حق مردم در برخورداری از هوای پاک را از دستگاه‌های زیرمجموعه مطالبه کند.