ثبات می‌خواهیم

محمد لاهوتی/ رئیس کنفدراسیون صادرات ایران
اعمال سیاست ارز تک نرخی از دولت یازدهم آغاز شد و سال‌ها همه منتظر تک نرخی شدن ارز بودند با وجود این وعده‌های دولتمردان برای ارز تک نرخی به‌دلیل وضعیت حاکم بر فضای سیاسی و اقتصادی کشور،  طی سال‌های گذشته اجرایی نشد. اما نوسان اخیر نرخ ارز شرایط را به‌گونه‌ای رقم زد که دولت را ناگزیر به اتخاذ چنین تصمیم شجاعانه‌ای کرد. واقعیت آن است که در طول تاریخ بی‌سابقه بوده که در چند ساعت و در طول یک روز نرخ دلار تا این حد افزایش یابد. فارغ از عوامل داخلی و خارجی مؤثر در افزایش اخیر نرخ ارز، هیچ تحلیل و بحران اقتصادی‌ای نمی‌تواند نرخ بیش از 6هزار تومانی دلاردر بازار آزاد را توجیه و تأیید کند. به‌نظر می‌رسد اقدام دولت برای تک نرخی کردن ارز  ،  راهی درست و منطقی است و زمینه از بین رفتن رانت‌های حاصل از شکاف ارز مبادله‌ای و آزاد که هر روز فاصله آن بیشتر شده و سود‌های بادآورده‌ای را نصیب برخی افراد می‌کرد،  فراهم خواهد شد. واقعیت‌های اقتصادی نیز حاکی از آن است که در یک اقتصاد شفاف،  ارز چند نرخی معنا و مفهومی ندارد. اما موضوعی که در تصمیم‌گیری اخیر ارزی دولت از اهمیت زیادی برخوردار است،  شیوه اجرای اینگونه تصمیمات ارزی است،  اگر دولت در عمل هم قادر به مدیریت نظام ارزی کشور باشد،  اقتصاد کشور به ثبات باز خواهد گشت و فعالان اقتصادی در شرایط بهتر می‌توانند فعالیت کنند. همچنین باید دولت نیز به این نتیجه رسیده باشد که کنترل،  سرکوب و برخورد تصنعی با نرخ ارز در بازار پیامدی جز شکل‌گیری بحران ارزی با ایجاد هیجان و تقاضای کاذب ارز حتی توسط عامه مردم به‌دنبال نخواهد داشت با این تجربه دولت باید از سرکوب نرخ ارز پرهیز کرده و اجازه دهد تا نرخ ارز به‌صورت منطقی و منطبق با واقعیت‌های اقتصادی و نرخ تورم سالانه کشور به شکلی قانونمند،  افزایش پیدا کند. با وجود این باید بپذیریم که افزایش اخیر نرخ ارز تأثیر خود را در همه بازارها ازجمله مواداولیه صادرات گذاشته و اگر سیاست دولت به درستی اجرا شده و بازار به ثبات و آرامش برسد،  قیمت کالاهای صادراتی نیز با این نرخ ارز هماهنگ خواهد شد. ممکن است قیمت ارز تک نرخی 4هزار و 200تومانی،  چندان خوشایند صادر کنندگانی نباشد که طی سال‌های اخیر به‌دلیل نوسان نرخ ارز هزینه تمام‌شده تأمین مواداولیه تولید کالاهای صادراتی آنها افزایش یافته و به بالا رفتن قیمت تمام‌شده و کاهش قدرت رقابت‌پذیری این کالاها در بازارهای هدف منجر شده است،  اما درصورت اجرای درست و پایبندی دولت به تصمیمات اخیر،  صادر‌کنندگان قادر خواهند بود تا قیمت تمام‌شده تولید کالاهای صادراتی را به‌گونه‌ای مدیریت کنند که آثار مثبت ناشی از تک‌نرخی شدن ارز برای بخش صادرات،  در طولانی مدت چنین زیان‌هایی را نیز جبران کند.