اجرای طرح منع تردد شبانه حال و هوای خیابان‌های شرق تهران را متفاوت کرده است
شب، سکوتکرکره‌های پایین
پروانه بهرام‌نژاد
این روزها با قرار گرفتن در ایام قرنطینه و تعطیلی دو هفته‌ای مشاغل غیر‌ضروری در تهران، معابر و محله‌ها روزها و شب‌های نسبتاً خلوتی را سپری می‌کنند. به‌ویژه در ساعات شبانه که از ساعت ۲۱ تا ۴ بامداد منع تردد شبانه در معابر محله‌های شهری اجرا می‌شود.
اجرای این طرح، تأثیر قابل توجهی در کاهش ترددهای درون‌شهری ایجاد کرده به‌طوری که در ساعات بعد از اجرای طرح منع تردد شبانه، خیابان‌ها تقریباً خالی از خودروهای شخصی می‌شود و فقط می‌توان تاکسی‌ها را دید که هر از‌گاه از معابر عبور می‌کنند. در یکی از این شب‌ها، سری به خیابان‌های محله تهرانپارس زدیم تا از نزدیک شاهد اجرای طرح منع تردد شبانه در این بخش از شهر باشیم.
عقربه‌های ساعت در چند قدمی ۲۱ مانده و خیابان در تکاپوی شبانه غرق است. همچنان عده‌ای فارغ از همه محدودیت‌ها در معابر و مغازه‌ها حضور دارند و تردد می‌کنند. اینجا محله تهرانپارس و از معابر اصلی شرق پایتخت است، جایی که چندین مجتمع تجاری، رستوران، فروشگاه و مغازه‌های متعدد در آن وجود دارد و هر شب شلوغ و با ترافیک مواجه است. اما همین‌که ساعت ۲۱ و زمان اعمال محدودیت‌های ترافیکی کرونا فرا می‌رسد، به ناگهان شرایط دستخوش تغییر شده و خیابان روی آرامش به خود می‌بیند و نسبت به روزهای گذشته و حتی دقایق قبل بسیار خلوت‌تر می‌شود.
اگرچه در این شب‌ها هنوز برخی کرونا را جدی نگرفتند و در کوچه و خیابان‌ها پرسه می‌زنند و هر ۵ دقیقه یکبار میانگین ۱۰ خودرو از این حوالی عبور می‌کند که کمتر از نیمی از آنها تاکسی و مابقیه خودروهای عادی است اما خلوتی کم‌سابقه در حوالی فلکه اول تهرانپارس (میدان قمربنی‌هاشم(ع)) نشانگر توجه بیش از پیش شهروندان به قوانین است. به نوعی این میدان خلوت‌ترین زمان خود را سپری می‌کند و تاکنون حتی در نیمه‌های شب نیز چنین آرام و قرار نیافته بوده‌است. در این میان سراسر خیابان شهید آیت‌الله خوشوقت یا همان خیابان اصلی تهرانپارس از فلکه‌های اول تا چهارم تنها یک ماشین پلیس راهنمایی و رانندگی حضور دارد که مأمورانش به دلیل بارش باران داخل خودرو نشسته‌اند.
فلکه‌های خالی از خودرو
هرچه به قسمت‌های شمالی محله تهرانپارس نزدیک می‌شویم، حضور مردم و خودروها بیشتر به چشم می‌آید و رستوران، کباب سنتی، بقالی و میوه‌فروشی همپای داروخانه‌های شبانه‌روزی محله باز هستند و این میان خبری از تاکسی و اتوبوس هم نیست. پایانه فلکه دوم تهرانپارس هم خالی از خودرو و مسافر است و تنها چند فرد در فلکه چهارم‌تهرانپارس منتظر تاکسی به مقصد لواسان ایستاده‌اند.
حدود ۴۵ دقیقه از حضور ما در معابر محدوده تهرانپارس و از اعمال محدودیت‌ها می‌گذرد و هر لحظه تردد خودروها و عابران پیاده هم کمتر می‌شود اما کما بیش خودروهای شخصی همچنان در معابر تردد دارند. این میان تعداد بسیار زیادی از واحدهای صنفی نیز از صبح تابع این قانون بودند و محدودیت‌ها را رعایت کردند و براساس مشاهدات ما کرکره اغلب آنها از صبح پایین و تعدادی هم نیمه برافراشته و برخی هم کاملاً باز بوده‌است.
این میان درهای مجتمع‌های تجاری همگی بسته است و خیابان از تکاپوی شبانه فارغ شده و ترددها کاهش یافته‌است. اینجا محله تهرانپارس و از معابر اصلی شرق پایتخت است، جایی که چندین مجتمع تجاری، رستوران، فروشگاه و مغازه‌های متعدد در آن وجود دارد و پیش از این با شلوغ و با ترافیک مواجه بود.
تکلیف تردد شبانه مشاغل ضروری
با اجرایی شدن طرح منع تردد شبانه در تهران، برای خیلی از شهروندان این سؤال پیش آمده که در این شرایط تکلیف افرادی که در مشاغل ضروری فعالیت دارند چه می‌شود. چراکه در جریان تعطیلی دو هفته‌ای تهران، مشاغل ضروری برای رفع نیازهای ضروری و روزمره شهروندان باید فعالیت داشته باشند و‌گاه دامنه فعالیت افرادی که در این گروه شغلی قرار می‌گیرند تا پاسی از شب ادامه دارد. در این خصوص، دبیر کمیته اجتماعی انتظامی ستاد ملی مدیریت کرونا در خصوص تکلیف تردد شبانه مشاغل ضروری در ساعات منع تردد شبانه‌ـ ۲۱ تا ۴ صبح‌ـ توضیحاتی دارد که پاسخ بسیاری از سؤال‌های شهروندان در آن نهفته است.
حسین قاسمی در پاسخ به سؤالی درباره نحوه تردد خودرو افرادی که ضرورت رفت‌وآمد در شیفت دوم‌کاری یعنی از ساعت ۲۱ تا ۴ صبح را دارند، می‌گوید: این افراد باید از طریق کارفرما پلاک خودرو خود را به پلیس اعلام کنند. در مصوبه ستاد ملی مدیریت کرونا عنوان شده که افرادی که در مشاغل ضروری فعالیت می‌کنند و ضرورت تردد در ساعت ۲۱ تا ۴ صبح را دارند باید تأیید فرمانداری داشته باشند.» به نظر می‌رسد با تداوم این طرح به راهکارهای دیگری هم نیاز است که تا شهروندانی که در گروه مشاغل ضروری فعالیت دارند با سهولت بیشتری در ساعات شبانه در شهر تردد کنند و برای رفع نیازهای ضروری شهروندان اقدامات لازم را انجام دهند.
همراهی شهروندان ضامن اجرای طرح
در اغلب طرح‌های پیشگیرانه که معمولاً از سوی نهادهای مسئول برای حفظ سلامت عموم شهروندان اجرایی می‌شود، همراهی و مشارکت شهروندان از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه اگر همراهی و مشارکت عموم شهروندان نباشد، طرح‌های پیشگیرانه معمولاً راه به جایی نمی‌برند و نتیجه مطلوب به دست نمی‌آید. در این راستا، اجرای طرح منع تردد شبانه خودروها در شهر هم اگر همکاری و مشارکت عموم شهروندان نباشد نمی‌توان به نتیجه مطلوب آن امیدوار بود.
با توجه به اینکه هدف اصلی از اجرای طرح منع تردد شبانه، همراه کردن مردم برای قطع زنجیره انتقال کروناست، ضرورت دارد عموم شهروندان با مسئولان اجرای این طرح همکاری لازم را داشته باشند تا ان‌شاءالله هرچه زودتر ویروس منحوس کرونا کنترل شود و صدمات و تلفات ناشی از آن به حداقل برسد. البته برای اجرای این طرح، در مرحله اول به شهروندانی که از این طرح تخطی کنند، هشدار و اخطار داده می‌شود و در مرحله بعد اعمال قانون صورت می‌گیرد.
پلیس در اجرای این طرح به دنبال جریمه و اعمال قانون نیست بلکه هدف اصلی آن همراه کردن مردم با کمترین اعمال قانون است. این در حالی است که اگر شهروندان همکاری و مشارکت لازم را در اجرای این طرح داشته باشند دیگر نیازی به اعمال قانون نیست و با مشارکت شهروندان می‌توان به نتایج مطلوب آن بیش از پیش امیدوار بود.
همین‌که ساعت ۲۱ و زمان اعمال محدودیت‌های ترافیکی کرونا فرا می‌رسد، به ناگهان شرایط دستخوش تغییر شده و خیابان روی آرامش به خود می‌بیند
