شکنجه در کویت

  جواد نصرتی   

کسب چهارمین قهرمانی متوالی در جام ملت‎‌‎ها، با تیم آماده و پراستعدادی که ایران به جام ملت‎‌‎های کویت فرستاده بود دور از دسترس نبود، اما سرنوشت تیم ملی، فراتر از ورزشگاه‎‌‎ها، در کاخ ریاست‎‌‎جمهوری عراق رقم خورد.
ایران که در 3دوره متوالی قهرمان شده بود، آماده‎‌‎سازی اندکی برای این بازی‎‌‎ها داشت، اما همچنان یکی از مدعیان بود. تمام امیدها اما در پی حمله نظامی عراق به کشورمان در میانه رقابت‎‌‎ها نقش برآب شد. ایران که اردوی درستی پیش از بازی‎‌‎ها نداشت، در 2بازی اول با سوریه بدون گل و با چین 2-2 مساوی کرد. فردای بازی با چین، از ایران خبر رسید که عراق به کشورمان حمله نظامی کرده است. قطع شدن ارتباط بازیکنان با خانواده‎‌‎هایشان آنها را چنان نگران کرده بود که از حسن حبیبی سرمربی تیم ملی خواستند بازی‎‌‎ها را نیمه‌کاره رها کنند و به ایران برگردند. با این حال از تهران دستور رسید که تیم ملی باید در کویت بماند. در نخستین بازی بعد از حمله عراق، ایران بنگلادش را 7 بر صفر شکست داد و در آخرین بازی گروهی هم کره‎‌‎شمالی را 3 بر 2 مغلوب کرد تا به‎‌‎عنوان صدرنشین به مرحله بعد صعود کند.
روحیه بازیکنان بسیار پایین بود و کویت با برنامه‎‌‎های تبلیغی که در حمایت از عراق پخش می‎‌‎کرد بازیکنان را عصبی‎‌‎تر می‎‌‎کرد. مرحوم ناصر حجازی، دروازه‎‌‎بان تیم ملی در این رقابت‎‌‎ها بعدها گفت که حضور بازیکنان در جام ملت‎‌‎ها، برایشان از شکنجه هم بدتر بوده است. آنها به‎‌‎خصوص به‎‌‎خاطر بزرگنمایی‎‌‎های دروغین رسانه‎‌‎های کویتی بسیار نگران شرایط در ایران بودند. در آستانه بازی نیمه‌نهایی با کویت، خبر ویران‎‌‎کننده دیگری به اردوی تیم ملی رسید؛ برادر حسن روشن مهاجم تیم ملی کشورمان، به شهادت رسیده بود. روحیه بازیکنان با دیدن اشک‎‌‎های روشن، بدتر از قبل شد.
روشن، به درخواست کادر فنی در بازی با کویت به میدان رفت، اما تنها توانست یک نیمه بازی کند. داوری یک‎‌‎طرفه به نفع کویت، کار تیم ملی را یکسره کرد و کویت با 2گل از ایران پیش افتاد تا گل دقیقه90 حسین فرکی بی‎‌‎ثمر باشد. ایران، برای نخستین‌بار بعد از 3دوره جام ملت‎‌‎های آسیا طعم شکست را چشید و طلسم دوری از جام از همانجا شروع شد. روشن، بعد از این بازی راهی ایران شد و ایران در رده‎‌‎بندی، کره‎‌‎شمالی را 3 بر صفر شکست داد و سوم شد.
بازیکنان بعد از این بازی‎‌‎ها، سفری طولانی برای بازگشت به ایران داشتند و ابتدا به سوریه رفتند و بعد از آن از طریق مرز بازرگان از ترکیه به ایران آمدند.
جام ملت‎‌‎های1980، فرصتی طلایی برای کسب چهارمین عنوان قهرمانی متوالی ایران در جام ملت‎‌‎ها بود، اما سایه شوم جنگ ثابت کرد در زندگی چیزهایی باارزش‎‌‎تر از قهرمانی در فوتبال هم وجود دارد.