نگاه/ نگاهی نو به حریم شهری در غرب تهران

علی نوذرپور-  شهردار منطقه22

شهر تهران به واسطه قرارگیری در بستر طبیعی از حریم گسترده برخوردار است. در مرور وظایف شهرداری در محدوده حریم شهری می‌توان به حفظ صیانت از حریم شهری اشاره کرد.
در ارتباط با حریم، یکی از موضوعات مورد توجه مدیریت شهری در این دوره، موضوع ورزش، طبیعت گردی و کوهنوردی ساکنان منطقه با هماهنگی و همراهی ساکنان حریم بوده است که در این راستا تلاش شده از هرگونه فضای مناسبی که در اختیار داریم برای حضور مردم، همراه با ورزش و تحرک استفاده کنیم.
به شخصه تمامی مسیرهای کوهپیمایی در حریم منطقه22 را به همراه مدیرانم در این مدت خدمتم پیموده‌ایم. هر پنجشنبه صبح برنامه ورزش و کوهپیمایی داریم تا بتوانیم با ظرفیت‌های طبیعت بکر و دست نخورده منطقه، به‌ویژه کوه‌ها و بوستان‌های جنگلی آشنا شویم و به نام فضاهای عمومی و تفریحی در اختیار عموم برای استفاده قرار دهیم؛ چراکه منطقه٢٢ به‌دلیل چشم‌اندازی که برای آن تعریف شده، یک‌منطقه تفرجگاهی است و می‌تواند درحوزه طبیعت‌گردی و سلامت شهروندی، یکی از قطب‌های گردشگری، مورد توجه همه شهروندان تهران باشد.
در حوزه توجه و تقویت اقتصاد حریم، برگزاری جشنواره‌های شاتوت، گل و گیاه و خرمالو از مهم‌ترین اقدامات شهری بوده است. برگزاری مجموعه جشنواره‌ها در حریم منطقه برای ایجاد رویدادهایی است که منجر به شکل‌گیری برندهایی برای حریم شود. برند‌ها نیز باعث توسعه مشاغل و کسب درآمدهای پایدار برای ساکنان روستا می‌شود. این مهم‌ترین هدف برگزاری جشنواره‌هاست که مناسب با ظرفیت‌ها و موقعیت‌های روستاها شکل می‌گیرد. کارکرد آشکار چنین جشنواره‌هایی ایجاد شغل و درآمد برای روستاییان است؛ ولی کارکردهای دیگری هم دارد.
جشنواره‌های محلی از این حیث قابل اهمیت هستند که می‌توانند ضمن زنده نگه داشتن آیین کهن ایرانی، تبادل فرهنگی بین شهروندان و روستاییان را موجب شوند. از دیگر دستاوردهای این جشنواره‌ها، تغییر تصورات ساکنان حریم به مدیریت شهری است. تصور روستاییان از شهرداری به‌عنوان یک عامل بازدارنده در حوزه ساخت‌وساز بوده، این تصور با رونق اقتصادی ناشی شده از این جشنواره‌ها، تغییر کرده و ساکنان حریم، مدیریت شهری را همراه خود در راستای رونق حریم می‌دانند.
در حوزه برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های توسعه حریم، ازجمله اقدامات صورت گرفته می‌توان به ساخت جان‌پناه و استراحتگاه کوهنوردان، دیارگاه «تیناز» و سبزراه «دزپارت» اشاره کرد. ساخت جان‌پناه و استراحتگاه کوهنوردان به نام شهید آتش‌نشان، امیدعباسی در قله عقاب‌نشین لتمال یکی از تجربیات این نوع سبک زندگی است. کوهنوردان با استراحت در این جان پناه، و ذکر فاتحه، یاد شهید امید عباسی را زنده نگه می‌دارند. ساخت چنین مجموعه‌هایی ازجمله دیارگاه «تیناز» و سبزراه «دزپارت» علاوه بر ارتقای سلامت شهروندی، معرفی فضاهای مناسب برای ایجاد نشاط و شادابی و ارتقای روحیه در منطقه و حریم آن است.
اگرچه امروزه برنامه‌های اجتماعی پیاده‌روی و کوهپیمایی، به‌دلیل شیوع ویروس کرونا تا حدود زیادی تحت‌تأثیر این بیماری قرار گرفته، ولی شهروندان به‌ویژه جوانان که تحرک بیشتری دارند، می‌توانند با حضور در طبیعت و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مورد نظر مسئولان بهداشتی کشور، بخشی از ناملایمات، تألمات و ناراحتی‌هایی که به واسطه این بیماری، گریبانگیر‌ مردم شده است را کاهش دهند.