جابه‌جایی با شرایط سخت

مائده امینی ـ خبرنگار

تصاویر آخرالزمانی چشم‌هایمان را پر کرده است؛ آدم‌هایی که سرتاپا در لباس‌های محافظتی فرورفته‌اند، گاهی 2ماسک روی هم زده‌اند، عینک فضانوردی بر چشم یا شیلدی پلاستیکی بر صورت... با مه‌پاش‌هایی در دست، همه‌‌چیز را با الکل و آب ژاول می‌شویند. کرونا آمد و سبک زندگی همه را عوض کرد. دیگر مترو آن وسیله امن ارزان بی‌دردسر نیست. روزانه تعداد زیادی از آدم‌ها در قطارهای مترو به ویروس مرگبار چینی مبتلا می‌شوند. مسئولان متروی تهران بارها و بارها اعلام کرده‌اند که در راستای حفظ سلامت شهروندان و کنترل ویروس کرونا در تهران، واگن‌های مترو در ساعت‌های مشخصی ضدعفونی می‌شوند. حتی علاوه بر شب‌ها، بعضی ایستگاه‌های متروی تهران در ساعت‌های مشخص برای بار دوم ضدعفونی می‌شوند. ماجرای اتوبوس‌ها هم تقریبا از همین قرار است. رضا کرمی‌محمدی، عضو شورای فرماندهی ستاد مدیریت بیماری کرونا، در این‌باره در ماه‌های ابتدایی شیوع کرونا گفته بود: در راستای اجرای تصمیمات کارگروه مقابله با بیماری‌های واگیردار، سازمان مدیریت بحران شهر تهران ۲۲هزار لیتر آب ژاول از پتروشیمی برای ضدعفونی کردن فضاهای سطحی و زیرسطحی، مثل ایستگاه‌های مترو، پایانه‌های مسافربری شرکت واحد و سایر فضاهای عمومی شهرداری که محل رفت‌وآمد شهروندان است در اختیار نهادهای مربوطه قرار داده است. تاکسیرانی هم توزیع پلاستیک جداکننده، ماسک و... را در دستور کار خود قرار داده و تلاش می‌کند شیوع کرونا را در تاکسی‌ها کمتر کند، اما در این مدت چه در حمل‌ونقل عمومی ایران و به‌خصوص پایتخت با جمعیت سرسام‌آورش گذشته است؟


مترو

     در روزگار پیش از شیوع کرونا روزانه حدود یک‌میلیون نفر از متروی تهران استفاده می‌کردند.
     در نیمه دوم فروردین امسال میزان مسافران روزانه از حدود ۱۰۰هزار نفر به ۳۰۰هزار نفر افزایش یافت.
      روزهای پایانی اسفند و ابتدایی فروردین، تنها مدتی بود که قرنطینه به‌طور جدی در ایران برگزار شد. 24فروردین، نوبخت مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران و حومه، گفت پس از پایان تعطیلات نوروزی و بازگشایی اصناف، میزان مسافران مترو 40درصد افزایش یافت.
      آمار حجم تردد مسافر این ناوگان به‌طور میانگین به 800هزار نفر در روز رسیده و همچنان رو به افزایش است.
      یازدهم اردیبهشت امسال، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران اعلام کرد تنها حدود ۵۰ درصد از مسافران مترو از وسایل حفاظت شخصی اعم از ماسک و دستکش استفاده می‌کنند.
     تنها یک‌ماه بعد یعنی در خرداد99، شهردار تهران اعلام کرد که ۹۵درصد مسافران تهران از ماسک استفاده می‌کنند.
      بررسی‌ها نشان می‌دهد هم‌اکنون 4مجموعه تولیدی شامل شرکت‌ها و اتحادیه‌ها توانستند در مدت زمان محدودی، تعداد زیادی ماسک را برای فروش به مسافران مترو تامین کنند.
      در بسیاری از ایستگاه‌های مترو امروز ماسک بسته‌بندی‌شده به فروش می‌رسد. بررسی‌های میدانی همشهری نشان می‌دهد هر عدد ماسک در مترو بین هزار تا 2هزار تومان فروخته می‌شود. 
      پانزدهم تیرماه سال‌جاری مناف هاشمی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، در آماری متفاوت از همه آمارهای پیشین ادعا کرد هم‌اکنون بیش از ۹۸درصد مسافران مترو از ماسک استفاده می‌کنند.
      امسال مدیرعامل شرکت بهره‌برداری متروی تهران در تاریخ 30شهریور مدعی شد هم‌اکنون روزانه بیش از ۹۲۱هزار نفر از طریق متروی تهران جابه‌جا می‌شوند و میزان مسافران نسبت به‌ماه قبل ۱۰درصد افزایش یافته است.
      مردم شهرهای دیگر اما به‌نظر می‌رسد عطای استفاده از مترو را به لقایش بخشیده‌اند. بیست‌ونهم مهرماه اعلام شد که مسافران مترو در مشهد نصف شدند و تعداد آنها در متروی اصفهان به یک‌سوم روزهای قبل از کرونا کاهش یافته است.
      به گفته مدیرعامل شرکت بهره‌برداری قطار شهری مشهد، قبل از همه‌گیری کرونا، روزانه ۲۴۰‌هزار جابه‌جایی توسط متروی مشهد انجام می‌شد که هم‌اکنون این میزان به ۱۲۰هزار جابه‌جایی کاهش یافته است.
     در اصفهان هم پس از شروع مجدد کار مترو، جابه‌جایی روزانه مسافر از ۱۰۴هزار نفر در اسفند۹۸ به حدود ۳۰هزار نفر تقلیل یافته است.



اتوبوس

     به‌نظر می‌رسد عملیات ضدعفونی اتوبوس‌ها براساس پروتکل‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تا عادی‌شدن شرایط و اعلام ستاد ملی مقابله با کرونا ادامه خواهد داشت.
     مدیرعامل اتوبوسرانی شهر تهران اعلام کرده که به‌تازگی ۳۵دستگاه مه‌پاش سرد جهت عملیات ضدعفونی اتوبوس‌ها تهیه شده است.
 هم‌اکنون روزانه به‌طور میانگین حدود ۵۰۰هزار نفر در پایتخت با اتوبوس تردد می‌کنند‌ و بعید است با اجرای طرح ترافیک آمار مسافران اتوبوس افزایش چشمگیری پیدا کند.
     یکم اسفندماه، محمود ترفع، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، از آغاز ضدعفونی حدود ۶هزار اتوبوس پایتخت از امشب برای پیشگیری از ابتلا به کرونا خبر داد و گفت که این روند ادامه خواهد داشت. 
     مدتی بعد و در تاریخ 23اسفند هم مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران گفته بود 5هزار دستگاه اتوبوس ناوگان اتوبوسرانی پایتخت به افشانه‌های دستی حاوی مواد ضد‌عفونی‌کننده مجهز شده‌اند.
     در ‌ماه اردیبهشت، درحالی‌که آمار مرگ‌ومیر ناشی از کرونا پایین آمده بود، اعلام شد که بیش از ۵۰‌درصد مسافران اتوبوس‌های پایتخت از دستکش و ماسک استفاده می‌کنند.
     بهار امسال، معاون شهردار تهران اعلام کرد که قیمت ماسک تک‌لایه یک هزار تومان و ماسک چند لایه 2هزار تومان برای فروش به مسافران مترو درنظر گرفته شده است.
      دوازدهم خرداد سال‌جاری، اعلام شد که ضدعفونی تهران همچنان ادامه دارد و بهتر از قبل انجام می‌شود به‌گونه‌ای که با تامین چندین دستگاه فوگرسرد یا مه‌پاش، اتوبوس‌های تهران ،به‌خصوص اتوبوس‌های بی‌آرتی در ابتدا و انتهای خطوط قبل از مسافرگیری ضدعفونی می‌شوند.
     نوزدهم مرداد اما ترفع، مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی گفت مسافران اتوبوس‌ها نصف شده‌اند. 
      پیش از شیوع ویروس کرونا، مجموع آمار متوسط مسافران اتوبوسرانی روزانه حدود یک‌میلیون و ۸۰۰هزار مسافر بود، اما پس از شیوع این ویروس، آمار متوسط مسافران به ۷۰۰هزار نفر رسیده است. 
      البته در مهر‌ماه امسال مجموع آمار متوسط مسافران اتوبوسرانی در تمامی خطوط حدود ۵۰۰هزار مسافر اعلام شده است.



تاکسی

      80هزار راننده تاکسی در پایتخت هم‌اکنون با دغدغه‌های ناشی از کرونا و مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
     رانندگان تاکسی می‌توانند به دفاتر امور اداری سازمان تاکسیرانی مراجعه کنند و محلول ضدعفونی‌کننده دست و سطوح را به‌صورت رایگان دریافت کنند.
     در روزهای ابتدایی شیوع کرونا، پانزدهم اسفند سال98، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی خبر از کاهش 35درصدی مسافر در این ناوگان داد 
 بیست‌وچهارم اسفند‌ماه کاهش مسافران ناوگان تاکسیرانی تهران به 40درصد رسید. 
     قنادان، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی تهران مرداد‌ماه امسال اعلام کرد مسافران تاکسی ۶۰‌درصد کمتر شده‌اند.
     مهرماه امسال مدیرعامل سازمان تاکسیرانی تهران از توزیع ۲۰هزار ماسک قابل شست‌وشو بین تاکسیرانان پایتخت خبر داد و گفت:‌ انجام تست کرونا با تخفیف ۳۰درصدی برای رانندگان تاکسی انجام می‌شود.
     شهرهای دیگر هم البته این توزیع ماسک و ملزومات بهداشتی را داشتند. میان رانندگان تاکسی در قم 10هزار ماسک، میان تبریزی‌ها 500ماسک و میان رانندگان نهاوندی 700ماسک بهداشتی رایگان توزیع شده است.