4 پیشنهاد برای تردد در روزهای آلوده

حامد فوقانی- دبیر  گروه شهر

این روزها  با افزایش آمار مبتلایان و فوتی‌های کرونا از یک‌سو و اوج‌گیری غلظت آلاینده‌های هوا از سوی دیگر،  تردد در شهر به مشکلی حادتر از گذشته تبدیل شده است. از یکه سو به شهروندان توصیه می شود برای تردد از خودروی شخصی استفاده نکنند. این توصیه در حالی صورت‌گرفته که ناوگان حمل‌ونقل عمومی در ساعات پیک سفر (ساعات 8 تا 9:30 و 16 تا 19) با انبوهی از جمعیت روبه‌رو می‌شود. در نتیجه فاصله‌گذاری فیزیکی در عمل زیر پای مسافرانی که چاره‌ای برای رسیدن به مقصد با وسیله‌ای ارزان‌قیمت ندارند، از بین می‌رود. حال در نظر بگیرید اگر تعداد مسافران اتوبوس و مترو، در این اوضاع و احوال با جمعیت عده‌ای که خودروی شخصی را کنار گذاشته‌اند، افزوده شود؛ چه اتفاقی می‌افتد؟ قطعا فاصله‌ها از اینی که هست هم کمتر می‌شود. البته که در کلانشهرها اصل بر استفاده حداقلی از خودروهای شخصی و بهره از ناوگان حمل‌ونقل همگانی است، اما در عین حال، شهروندان مانده‌اند که چه کنند. شاید هم فعلا تنها راه همان چیزی باشد که دیروز محسن هاشمی رفسنجانی، در ابتدای جلسه شورای شهر تهران گفت؛ «برای کنترل و مقابله با موج سوم ویروس کرونا در پایتخت، باید حداقل 2هفته، تهران به‌طور کامل تعطیل شود.»
 اما اگر تهران تعطیل نشد، پایتخت‌نشینان باید چه کار کنند؟ با توجه به اینکه آلودگی هوا و کرونا روی موج افزایش قرار گرفته‌اند، پاسخ این سؤال کمی سخت است، اما اطلاعات زیر تا حدودی می‌تواند کمک‌کننده باشد. به‌هرحال کرونا و آلودگی هوا علیه سلامت شهروندان همدست شده‌اند و کنار‌گذاشتن خودروی شخصی تا حد ممکن از نان شب هم واجب‌تر به‌نظر می‌رسد.

1. دوچرخه‌سواری؛ چرا و چگونه؟
 زمانی که میزان ذرات معلق زیر 2.5 و10میکرون، دی‌اکسید نیتروژن و مونواکسید کربن در هوای شهر از معرض ناسالم برای همه عبور می‌کند، ورزش‌کردن در فضای باز، ضررش بیشتر از فوایدش است. دوچرخه‌سواری هم که نوعی ورزش محسوب می‌شود، از این قاعده مستثنی نبوده و با وجود همه توصیه‌ها برای استفاده از دوچرخه در ترددهای شهری، نباید بی‌گدار به آب زد و پا به رکاب شد؛ حتی در روزهای همین هفته که هفته «تربیت بدنی» نامگذاری شده و قرار است پویش سه‌شنبه بدون خودرو با همراهی تعدادی از وزرای دولت و مسئولان رده عالی برگزار شود. با وجود این، اگر طی هفته جاری قصد دارید با دوچرخه در تهران تردد داشته باشید، موارد زیر را درنظر بگیرید.
  سامانه پیش‌بینی آلودگی هوای شهر تهران نشان می‌دهد میزان شاخص کیفیت هوا طی روزهای آینده در مناطق 10، 11، 12، 16، 17 و 20 در محدوده قرمز‌رنگ و ناسالم قرار می‌گیرد. با این حساب شهروندان این مناطق قید استفاده از دوچرخه را بزنند و افرادی هم که پا به رکاب می‌شوند، تا حد ممکن، از معابر مناطق مذکور عبور نکنند.
  پویش رکاب سفید با تمرکز بر تجارب واقعی کاربران و افرادی که از دوچرخه در عبور و مرورهای شهر بهره می‌برند، مدتی است که راه‌اندازی شده است. با پیوستن به این پویش به آدرس
 virgool. io/landing/rekabesefid می‌توانید از مطالب و توصیه‌های آن بهره‌مند شوید.
  هر ۳۰دقیقه نوشتن پست با تگ رکاب سفید در شبکه اجتماعی ویرگول، مساوی با خرید یک‌دوچرخه برای کودکان بی‌سرپرست خواهد بود. پس مطالب‌ مرتبط با رکاب سفید را بنویسید و در ویرگول منتشر کنید تا کودکان بی‌سرپرست، هم دوچرخه‌دار شوند و هم علاقه‌مند به تردد با دوچرخه در شهر. علاوه بر این هر 4هزار دقیقه مطالعه پست با تگ رکاب سفید هم با تهیه یک‌دوچرخه برای کودکان بی‌سرپرست همراه می‌شود. مطمئن باشید که شبکه اجتماعی ویرگول، هوشمندانه دقایق نوشتن و مطالعه شما را حساب می‌کند؛ به‌گونه‌ای که زمان راه‌اندازی پویش تا دیروز عصر، ۴۶۳‌دقیقه پست منتشر شده بود که این پست‌ها ۱۳۶۲۶ دقیقه خوانده شده بودند. این میزان، سبب تهیه 19دوچرخه شده است. این پویش توصیه‌های جالبی برای دوچرخه‌سواری در پاییز دارد.
  اپلیکیشن دوچرخه را روی گوشی خود نصب کنید. با این اپلیکیشن می‌توانید مبدأ و مقصد را مشخص کرده تا بهترین مسیر برای دوچرخه‌سواری، پیش‌روی‌تان قرار گیرد.
  اگرچه با دوچرخه‌سواری فاصله فیزیکی رعایت می‌شود، اما این به‌معنای ماسک‌نزدن نیست؛ مخصوصا حالا که آلودگی هوا روی دور افزایش قرار گرفته، اهمیت ماسک بیشتر است. بهتر است از ماسک مجهز به دریچه پارچه‌ پلی‌استر مشبک و مواد نئوپرن استفاده کنید که می‌تواند شما را در هوای سرد هنگام دوچرخه‌سواری گرم نگه دارد.

2. سفر با مترو، چگونه؟
  اول از همه نگرانی را از خودتان دور کنید و به جای آن احتیاط را در دستور کار قرار دهید. به یاد داشته باشید که پایش‌های شهرداری و کمیسیون سلامت شورای شهر تهران نشان می‌دهد، تنها 3درصد از بیماران مبتلا به کرونا مسافران وسایل حمل‌ونقل عمومی بوده‌اند.
  برای استفاده از مترو، سعی کنید درصورت امکان ساعات غیرپیک را انتخاب کنید.
  استفاده از ماسک یادتان نرود.
  برنامه حرکت قطارهای مترو را از طریق لینک metro. tehran. ir/Default. aspx?tabid=304#10958—3  (سایت شرکت بهره‌برداری متروی تهران) دریافت کنید و براساس این برنامه در ایستگاه‌های مورد نظر مترو حضور پیدا کنید.
  هنگام سوارشدن جلوی درهای ورودی ازدحام نکنید و ابتدا اجازه دهید مسافران پیاده شوند و بعد برای سوارشدن اقدام کنید.
  به گفته دکتر لارا گوسه، از متخصصان سازمان بهداشت جهانی، بسیار مهم است که مسافران چه مدت در وسیله نقلیه می‌مانند و هوای آن چقدر تهویه می‌شود. او به همین منظور توصیه کرده شهروندان تا حد امکان در استفاده از وسایل نقلیه عمومی در ساعت‌های شلوغ‌تر پرهیز کنند و اگر امکان‌پذیر باشد، مسیرهایی را انتخاب کنند که به بیش از یک وسیله نقلیه نیاز نباشد؛ به‌عبارت دیگر، شهروندان بهترین مسیر را انتخاب کنند تا کمترین میزان تعویض خط در مترو یا تعویض نوع وسیله نقلیه لازم باشد.

3. سفر با اتوبوس، چگونه؟
 نقشه همراه رایا، بهترین خطوط برای استفاده از اتوبوس را جلو رویتان می‌گذارد. علاوه بر این، سایت شرکت واحد اتوبوسرانی تهران نیز نقشه‌ای دارد که در آن با مشخص‌کردن مبدأ و مقصد، مسیر و خطوط مناسب را به شما نمایش می‌دهد.
  در اتوبوس با‌ یکدیگر صحبت نکنید تا به مقصد رسیده و از اتوبوس پیاده شوید.
   بعد از استفاده از اتوبوس حتما دست خود را ضدعفونی کنید.

4. سفر با تاکسی، چگونه؟
  اگر تاکسیرانی پروتکل‌های بهداشتی ازجمله نداشتن ماسک و دستکش را رعایت نکرده بود، از سوار‌شدن بر خودروی او اجتناب کنید. اینگونه بی‌دقتی‌ها به علاوه سوار‌کردن 4مسافر (هم‌اکنون رانندگان مجاز هستند حداکثر 3مسافر سوار کنند) را به سامانه تلفنی 1888اطلاع دهید.
  هوا رو به سردی می‌رود با این حال درصورت امکان و تا جایی که هنوز هوا خیلی سرد نشده، در فواصل مشخص شیشه خودرو را پایین بکشید. زمانی که شاخص آلودگی هوا در شرایط ناسالم قرار گرفت، پنجره خودرو را پایین نکشید اما گاهی برای تعویض هوای داخل پنجره را کمی پایین داده و مجددا بالا ببرید.
  یک شیشه محلول ضدعفونی کوچک همراه خود داشته باشید و دست خود و دستگیره‌ها را ضدعفونی کنید.
  از پرداخت نقدی کرایه تاکسی بپرهیزید. اپلیکیشن‌هایی مثل تومن، ریالو و فون‌پی می‌تواند شما را در پرداخت آنلاین کرایه تاکسی کمک کند.

حمل‌ونقل عمومی مطمئن‌تر از وسایل شخصی
ناهید خداکرمی، عضو کمیسیون سلامت و محیط‌زیست شورای شهر تهران دیروز در گفت‌وگو با همشهری بار دیگر بر استفاده کمتر از وسیله شخصی تأکید کرد. او در واکنش به این موضوع که خیلی از مردم و حتی مسئولان با استفاده کمتر از وسایل شخصی موافق نیستند، حتی اعتقاد دارند به‌خاطر کمبود وسایل حمل‌ونقل عمومی، باید محدودیت‌های طرح ترافیک هم لغو شود، گفت: «براساس آخرین تحقیقات که در کمیسیون سلامت شورای اسلامی شهر تهران انجام شده است، تنها 3درصد از بیماران مبتلا به کرونا مسافران وسایل حمل‌ونقل عمومی بودند و اظهار کردند که برای تردد از اتوبوس و مترو و به‌طور کلی حمل‌ونقل عمومی استفاده می‌کردند. درصورتی که بیش از 48درصد مربوط به مهمانی‌ها و دورهمی‌های خانوادگی بوده است.»  او ادامه داد: «می‌پذیریم که ناوگان حمل‌ونقل عمومی فرسوده است اما این موضوع تأثیر زیادی در جابه‌جایی مسافران ندارد و اتوبوس و مترو و تاکسی با تمام توان در خدمت شهروندان هستند.» رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران یک‌بار دیگر به استفاده شهروندان از وسایل حمل‌ونقل عمومی تأکید کرد و گفت: «آلودگی هوا و آلاینده‌ها به ریه مردم آسیب می‌زند و قطعاً در اپیدمی پیک سوم مبتلایان با آسیب‌های جدی‌تری مواجه می‌شوند. بنابراین برای جلوگیری از این اتفاق می‌توان از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کرد تا سهمی در کاهش آلاینده‌ها داشته باشیم.» ناهید خداکرمی به دوچرخه‌های اشتراکی هم اشاره کرد و گفت: «این روزها دوچرخه‌های اشتراکی هم به حد کافی در شهر وجود دارد که مدام و مستمر توسط متولیان ضدعفونی می‌شوند و شهروندان که تمایلی به تردد با اتوبوس و مترو و حتی تاکسی ندارند، می‌توانند از این وسیله حمل‌ونقل پاک استفاده کنند. فقط کافی است شهروندان اپلیکیشن بیدود و دوچرخه را روی گوشی‌های خود نصب کنند و با شارژ حساب شهروندی خود از مزایای آن بهره‌مند شوند.»