پوستر

تاریخچه طراحی پوستر در ایران عمر درازی دارد. از پوسترهای مذهبی حدود 140 سال پیش تا اعلان‌های سیاسی دوره مشروطه و پوسترهای تئاتر در دوره پهلوی اول. طراحی پوستر در دهه 1340 - به غیر از موارد تبلیغاتی در آژانس‌ها - به طراحان شناخته‌شده و مطرح سفارش داده می‌شد. تا پیش از این دهه واژه «پلاکات» رایج بود. سپس با حضور استادان فرانسوی در دانشکده‌ها، کلمه «آفیش» مطرح شد و سرانجام از سال‌های دهه 1340 واژه انگلیسی «پوستر» به‌طور گسترده تا به امروز مورد استفاده قرار گرفت. طراحان فعال این سال‌ها یا تحصیل کرده خارج بودند یا با دیدن نشریه‌های خارجی، از پوسترهای لهستان، سوئیس و... تاثیر می‌گرفتند. چند گروه پوستر در این دهه، واجد معنا و ارزش‌های بصری هستند. کارهای هوشنگ کاظمی برای سازمان جلب سیاحان، کارهای قباد شیوا برای رادیو تلویزیون ملی ایران و جشن هنر شیراز، کارهای عباس کیارستمی در سازمان نگاره برای سینما، کارهای فرشید مثقالی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، کارهای صادق بریرانی برای تالار رودکی ، پوسترهای کارگاه نمایش و پوسترهای تالار قندریز. از طراحان مهم پوستر که در استخدام جایی نبودند و به‌شکل مستقل فعالیت داشتند، می‌توان از مرتضی ممیز یاد کرد. جریان پوسترهای سینما توسط چند طراح در این دهه تغییر کرد. پوستر فیلم‌های سینمای موج‌نو توسط طراحانی چون مثقالی، ممیز و کیارستمی، با رویکردهای جدید گرافیکی طراحی شد. ساختارشکنی در جریان غالب پوسترهای نقاش‌‌مابانه با فیلم «قیصر» و «گاو» آغاز شد. برخی از هنرمندان تجسمی مانند علی‌اکبر صادقی، آیدین آغداشلو و پرویز تناولی نیز پوسترهای ماندگاری را طراحی کرده‌اند. حاصل و برآیند کلی پوسترهای این دهه را می‌توان متاثر از گرافیک اروپای شرقی دانست.