• پنج شنبه 6 اردیبهشت 1403
  • الْخَمِيس 16 شوال 1445
  • 2024 Apr 25
یکشنبه 27 مهر 1399
کد مطلب : 113308
+
-

آموزش آکادمیک گرافیک از سال ۱۳۴۰ آغاز شد

آموزش آکادمیک گرافیک از سال ۱۳۴۰ آغاز شد

آموزش هنر در ایران تا پیش از تاسیس مراکز رسمی، بر اساس اصل استاد ـ شاگردی و رویکردهای سنتی بنا شده بود. تا پیش از دانشگاه تهران آموزش‌ هنر در مدارسی چون «دارالفنون»، «مجمع‌الصنایع ناصری» و «صنایع مستظرفه» انجام می‌شد. در مهرماه 1319 و براساسِ تصویب کمیسیون دانشگاه تهران تاسیس یک دانشکده هنری تایید شد. این دانشکده با تاثیرپذیری از مدرسه‌ هنرهای زیبای پاریس، با نام «هنرکده» راه‌اندازی شد و در سال 1328 به «دانشکده‌ هنرهای زیبا» تغییر نام داد. نقاشی، معماری و مجسمه‌سازی، در زیر گروه آموزشی «هنرهای تجسمی»، نخستین رشته‌های این دانشکده بود. اولین دوره‌ (1324-1320) سه دانش‌آموخته در رشته‌ نقاشی معرفی کرد: جلیل ضیاءپور، حسین کاظمی و جواد حمیدی. در دوره‌های بعدی افرادی چون پرویز کلانتری، صادق بریرانی و... از این دانشکده فارغ‌التحصیل شدند. تدوین و تنظیم برنامه‌ دروس معماری توسط «رولان مارسل دوبرول» و دروس نقاشی و مجسمه‌سازی توسط «ابوالحسن صدیقی»، براساس برنامه‌های درسی مدرسه‌ هنرهای زیبای پاریس انجام شد. تا پیش از ایجاد رشته‌ گرافیک در دانشگاه تهران دروس تخصصی آن در این سه رشته تدریس می‌شد. در دهه‌ 1340 افرادی چون مرتضی ممیز، قباد شیوا، عباس کیارستمی، آیدین آغداشلو، محمد احصایی، فرشید مثقالی، علی‌اکبر صادقی، نیکزاد نجومی، خسرو بیات و... در رشته‌ نقاشی، از این دانشکده فارغ‌التحصیل شدند.  اما آموزش رسمی طراحی گرافیک در ایران، یک دهه پیش از دانشگاه تهران آغاز شد. هوشنگ کاظمی سال 1335 از دانشکده‌ هنرهای تزئینی پاریس (آرت‌دکو) در مقطع فوق‌‌لیسانس رشته‌ طراحی گرافیک فارغ‌التحصیل شد. او در سال 1338 به ایران بازگشت و با موافقت «مهرداد پهلبد» وزیر فرهنگ وقت - هنرکده‌ تزئینی (دانشگاه هنر) را دایر و ساختارهای آموزشی آرت‌دکو را در این دانشکده پایه‌ریزی کرد. این هنرکده در مهرماه 1339 تاسیس شد. یکی از اهداف تاسیس این مرکز راه‌اندازی رشته‌ طراحی گرافیک بود، این رشته در آغاز با نام «هنرهای چاپی و نگارشی» در کنار رشته‌های نقاشی ‌تزئینی، مجسمه‌سازی و طراحی پارچه تدریس می‌شد. استادان این دانشکده را گروهی از فرانسوی‌ها و ایرانی‌ها تشکیل می‌دادند. از این افراد می‌توان به ایوان ژیرار، آلن بایاش، مادام ژوبر، حسین کاظمی، محسن وزیری‌مقدم، لیلیت تِریان، سرژ آواکیان و... اشاره کرد. هنرجویان در کنکور ورودی، انتخاب رشته نداشتند و سه سال تمام دوره‌ عمومی را در گروه‌های حدود پانزده نفری می‌گذراندند. پایان هر هفته، جلسه‌ قضاوت هر کارگاه بود که دو یا سه استاد، با مشورت یکدیگر به کارها نمره می‌دادند.
 در انتهای سال سوم، در صورتی که دانشجو واحدهایش را با موفقیت گذرانده بود، می‌توانست انتخاب رشته کند و فقط یک سال دوره‌ تخصصی را بگذراند. هنرجو در سه سال اول با اصول و مبانی هنری به خوبی آشنا می‌شد و در سال چهارم با تخصص هنری ویژه‌ای ادامه می‌داد.  اولین گروه از شاگردان این هنرکده در رشته‌ نقاشی افرادی چون حسین ‌زنده‌رودی، منصور قندریز، فرامرز پیل‌آرام، بهزاد گلپایگانی، صادق تبریزی، مسعود عربشاهی، ناصر اویسی و... بودند؛ گروهی که هسته‌ اصلی جنبش سقاخانه را تشکیل می‌دادند. محمد پولادی نخستین دانش‌آموخته‌ رشته‌ گرافیک از این دانشکده بود که در سال 1344 فارغ‌التحصیل شد. نام رشته‌ «هنرهای چاپی و نگارشی» در سال 1362 به «ارتباط تصویری» تغییر کرد. 
روند ایجاد رشته‌ گرافیک در دانشگاه تهران، از سال 1348 آغاز شد و تثبیت جایگاه آن چند سالی به‌طول انجامید. مرتضی ممیز تحصیلاتش را در (آرت‌دکو) فرانسه ادامه داده بود و پس از بازگشت به ایران، در اندیشه‌ پیاده کردن الگوی آموزشی آرت‌دکو پاریس در ایران بود. سرانجام با کوشش‌های او و همراهی معلمین دیگر، با تاسیس رشته‌ گرافیک همزمان با رشته‌ طراحی صنعتی موافقت شد.
 

این خبر را به اشتراک بگذارید
در همینه زمینه :