دوچرخه
راه جدید
میثم قاسمی- شهروند دوچرخه‌سوار
امروز ۲۲سپتامبر، روز جهانی بدون خودرو‌ست. چنین روزی، دو سویه دارد؛ یکی سمت شهروندان است و دیگری، سیاستگذاران. می‌گویم سیاستگذاران، چون سطح چنین تصمیم‌هایی از شهرداری بالاتر است. آن هم در کشوری مانند ما که مدیریت واحد شهری وجود ندارد. در این ستون، خطابه شهروندان نوشته‌ام و خواهم نوشت؛ اما اجازه دهید حداقل یک روز را به سیاستگذاران اختصاص دهیم. پس این یادداشت را بیشتر خطاب به مدیران و تصمیم‌گیران می‌نویسم.
به این عکس نگاه کنید. گفته‌اند این عکس از شهر بندری بیلبائو در اسپانیا گرفته شده است. خیلی هم تفاوتی ندارد کجاست. مهم اجزای آن هستند. خیابانی که می‌بینید، چندان عریض نیست، اما برای همه مردم شهر، جا دارد. از سمت چپ تصویر، مسیری برای پیاده‌ها آماده شده، خطی برای توقف ماشین‌ها، خطی برای عبور ماشین‌ها، دو خط برای دوچرخه، ایستگاه حمل‌ونقل عمومی، دو خط برای تراموا، باز هم ایستگاه و پیاده‌رو. وقتی سهم هر بخش را می‌بینید، متوجه شهر انسان‌محور می‌شوید. حالا این تصویر را با خیابان انقلاب مقایسه کنید. به‌خصوص حد‌فاصل میدان امام‌حسین تا دروازه دولت که حتی پیاده‌روی مناسبی هم ندارد، چه رسد به مسیر دوچرخه. حتی این تصویر را با خیابان ولیعصر هم نمی‌توان مقایسه کرد. شاید فقط بلوار کشاورز تا حدی شباهت‌هایی به این عکس داشته باشد که تازه آن هم مسیر اختصاصی حمل‌ونقل عمومی ندارد. در همان خیابان انقلاب که خط BRT دارد، هرجا ایستگاه اتوبوس هست، یک پل هوایی هم نصب شده که راه ماشین‌ها باز شود. این یعنی بخشی از پیاده‌رو برای پایه‌های پل گرفته شده و مردم مجبور هستند برای راحتی ماشین‌ها، پله‌های زیادی را بالا و پایین کنند. در خیابان ولیعصر که طولانی‌ترین خیابان شهر است نیز گرچه هنوز پیاده‌روهای عریض وجود دارند، اما مسیری برای دوچرخه وجود ندارد. آیا باید از مسیر BRT استفاده کرد؟ این کار خطرناک نیست؟ یا باید از گوشه خیابان تردد کرد و احتمال تصادف را به جان خرید؟
من نزدیک ۴۱سال است که در تهران زندگی می‌کنم و به یاد ندارم مشکلات ترافیکی تهران با انواع و اقسام طرح‌های اجرا‌شده، کمتر شده باشد. همین‌طور آلودگی که هرسال شدیدتر می‌شود؛ اما در همین حال خیابان‌ها و اتوبان‌ها کم‌کم در حال بلعیدن کامل شهر هستند. شاید دوره افتتاح اتوبان‌های شهری گذشته و بهتر است راهی برای مردم باز کرد؛ راهی که دود، آلودگی صوتی و ترافیک ندارد.
