لرزش دل‌کویر

حسنا مرادی 
 ساعت ۱۱:۴۴  روز جمعه بیست‌وسوم بهمن ۱۳۳۱، زلزله‌ای به بزرگی 4/۶ ریشتر طرود را لرزاند. طرود، روستایی سرسبز در دل دشت کویر و از توابع شاهرود بود که نخلستان‌ها و باغ‌های انار و انجیر آن معروف بود و حدود ۳۲۰۰ نفر جمعیت داشت. اطراف طرود تا چشم کار می‌کرد بیابان و کویر بود و گرمای نزدیک به ۶۰درجه آن در تابستان، نمی‌گذاشت جنبنده‌ای زنده بماند. سال‌های سال، طرود محل استراحت و اطراق کاروان‌هایی بود که از جاده ابریشم می‌گذشتند و به سمت خور و جندق می‌رفتند. در آن روز فراموش‌نشدنی، بیشتر مردهای روستا در نخلستان‌ها و باغ‌ها مشغول کار بودند که ناگهان گسل طرود که از کنار روستا می‌گذشت، لرزید. عمق زمین‌لرزه کم بود و بیشتر خانه‌های روستا خشت و گلی بودند.به همین‌خاطر، همه خانه‌های روستا جز یکی (که هنوز هم پابرجاست) کاملا خراب شدند. ابر بزرگی از گردوخاک روستا را در‌برگرفته بود و تا ساعتی نخوابید. ۸۰۰ نفر از ساکنان روستا که بیشترشان زن و بچه بودند، زیر آوار ماندند و از دنیا رفتند. حدود ۶۰۰ نفر هم زخمی شدند.پس از زلزله، دولت وقت به مردم طرود پیشنهاد داد که به جایی نزدیکی ورامین بروند و آنجا ساکن شوند، اما بیشتر کسانی که از زلزله جان سالم به در برده‌بودند، ترجیح دادند که در طرود بمانند. بالاخره 2سال بعد از زلزله، در سال ۱۳۳۳، دولت ۹۰خانه روستایی در کنار ویرانه‌های طرود ساخت و مردم در آنها به زندگی‌شان ادامه دادند.