دفاعیات ایران در جلسه دوم دادگاه لاهه

جلسه عمومی دیوان بین‌المللی دادگستری عصر دیروز به‌وقت ایران از طریق ویدئوکنفرانس برگزار شد. در این جلسه اعتراضات اولیه مطرح‌شده از سوی ایالات متحده آمریکا در پرونده مربوط به ادعای ایران مبنی بر نقض عهدنامه مودت سال1955، روابط اقتصادی و حقوق کنسولی میان ایران و ایالات متحده شنیده شد.
حمیدرضا علومی، رئیس مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست‌جمهوری در این نشست ویدئوکنفرانسی دفاعیات ایران را مطرح کرد و از کاهش 95درصدی صادرات نفت ایران، دوبرابر‌شدن قیمت‌ها در ایران و همچنین فشار شدید بر مردم ناشی از تحریم‌های آمریکا در استدلال‌های خود بهره برد. وکلای دولت آمریکا روز دوشنبه از قضات دیوان بین‌المللی دادگستری خواسته بودند شکایت مطرح‌شده توسط ایران علیه واشنگتن به موجب «عهدنامه مودت» را ردکنند. این شکایت از سوی ایران تیرماه سال97 و پس از آنکه دولت ترامپ تحریم‌ها علیه ایران را بازگرداند، ثبت شد.
در مرحله اول رسیدگی به شکایت ایران، دیوان بین‌المللی دادگستری پس از شنیدن دفاعیات وکلای ایران و آمریکا، رأی به صلاحیت این دادگاه برای رسیدگی به شکایت داده بود. در جریان رسیدگی اضطراری به این شکایت ایران، دیوان لاهه در حکمی از آمریکا خواست تا به هیچ وجه مانع ارسال دارو، لوازم پزشکی، غذا و محصولات کشاورزی و همچنین لوازم یدکی و خدمات فنی مورد نیاز هواپیماهای مسافربری غیرنظامی به ایران نشود و جلوی نقل و انتقالات مالی مورد نیاز آن را هم نگیرد.  ایالات متحده در پاسخ مدعی شد که این موارد از تحریم‌ها معاف است و اعلام کرد که از عهدنامه مودت خارج می‌شود، اما از آنجا که این تصمیم بعد از رأی دادگاه اعلام شده بود، رسیدگی به شکایت ایران در دستور کار دادگاه بین‌المللی لاهه قرار گرفت.
ایران علاوه بر این شکایت، پرونده دیگری هم مربوط به مصادره یک‌میلیارد و ۷۵۰میلیون دلار دارایی‌های بانک مرکزی علیه آمریکا در دیوان بین‌المللی دارد. عهدنامه مودت پیش از این در پرونده‌هایی مثل گروگانگیری آمریکایی‌ها در تسخیر لانه جاسوسی و حمله به سکوهای نفتی ایران در طول جنگ هم مورد استناد ایران و آمریکا برای شکایت از یکدیگر قرار گرفته است.