گفت‌وگو با مجید مظفری، بازیگر سینما و تلویزیون و نیکی مظفری، دخترش به بهانه پویش مشاهنر که در روزگار کرونا توسط او حمایت شده است
اهل سفریم و خوش‌سفر
الناز عباسیان
شیوع ویروس کرونا معادلات جهان را برهم زده و ضربات جبران‌ناپذیری به جان، سلامتی، مال، مشاغل و... شهروندان در سراسر جهان وارد کرده است. اما هنرمندانی هستند که از این تهدید به‌عنوان فرصتی برای کنار هم بودن و از هم گفتن استفاده کردند. آنها با پیوستن به «پویش مشاهنر» با دعوت از مردم برای بیشتر ماندن در قرنطینه خانگی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، آمادگی و همراهی خود را برای تولید آثار هنری برای مردم در دوران کرونایی اعلام کردند. مجید مظفری از آن دسته هنرمندانی است که در این دوران با حضور در یک استودیو، نمایشنامه‌هایی با محوریت برخی مشاغل در دوران کرونا را خوانده و مورد استقبال قرار گرفته است. او یک‌بار در قامت یک آشپز با زبان طنز حرف‌های سیاسی می‌زند و در قسمت دیگر درباره فعالان حوزه کتاب صحبت می‌کند و در روزهای قبل‌تر درباره یک مربی فوتبال به زبان طنز صحبت کرده است. این بازیگر در ویدئویی دیگر درباره وضعیت پزشکان سخن گفته است. بازیگر «کشتی آنجلیکا» و «جنگ نفتکش‌ها» در قسمت دیگر این مجموعه ویدئوها در ایام کرونایی درباره وضعیت اهالی فرهنگ و هنر و حتی شغل رانندگی در شرایط کرونایی صحبت کرده است. او علاوه بر تولید این ویدئوها، در یک قطعه موسیقی که برای ادای احترام به کادر درمانی اجرا شد همکاری داشته و دکلمه‌خوانی کرده است. او این روزها گرچه مشغول بازی در سریال «ایل دا» است، اما می‌گوید: هرکاری که از دست من برای قدردانی از پرستاران و پزشکان ساخته باشد دریغ نخواهم کرد. به بهانه این فعالیت‌های هنری‌اش برای مردم در روزهای کرونایی، سراغ او و دختر هنرمندش نیکی مظفری رفتیم و گپ و گفتی دوستانه زدیم.
اجازه بدهید گفت‌وگویمان را با همین ویدئوهای جالبی که شما در پویش مشاهنر برای مشاغل در دوران کرونا تولید کردید شروع کنیم. چه شد که با این گروه همکاری کردید؟
مجید مظفری: چند ماهی از شیوع ویروس کرونا گذشته بود که یکی از دوستان آقای فاضل جمشیدی با من تماس گرفتند و برای خواندن دکلمه‌ای برای قطعه موسیقی «فصل عاشقی» که برای قدردانی از کادر درمانی بود دعوتم کردند. به احترام کادر درمانی که با عشق، روزها و هفته‌ها به دور از خانواده در بیمارستان‌ها به بیماران کرونایی خدمت می‌کنند این پیشنهاد را مشتاقانه قبول کردم تا درحد توانم کاری برای آنها کرده باشم. در زمان خواندن این دکلمه بود که آقای جمشیدی و دوست دیگرمان آقای علیرضا بهرامی(دبیرسرویس فرهنگی ایسنا) پیشنهاد دیگری برای اجرای متن‌های کوتاه دادند. قرار شد با نویسنده‌ای صحبت شود که آیا این کار شدنی است؟ با تلاش دوستان و پیگیری بنده آقای فرزین پورمحبی به‌عنوان نویسنده این کار انتخاب شد. با نویسنده، چند جلسه غیرحضوری داشتم و درباره نگارش متن‌ها گپ و گفتی داشتیم. پیشنهاد دادم که متن‌ها کوتاه‌تر باشد تا شنیدن آنها از حوصله مخاطب خارج نشود. قرار بود 10متن باشد، اما فعلا ۶ متن را اجرا کرده‌ام. نگاه نویسنده این بود که با طنز فاخر در ارتباط با کرونا، درباره مشکلات بیکاری و خانه‌نشینی برخی مشاغل صحبت کنیم.
نیکی مظفری: پدر در این پویش مشتاقانه مشارکت داشت. به‌نظر من چنین آثاری با انرژی مثبت و فعالیت‌هایی که در این دوران در فضای مجازی انجام می‌شود کارهای خوبی است؛ به‌ویژه قدردانی و تشکر از پزشکان و کادر درمانی که هر لحظه در این روزها واقعا زحمت می‌کشند و من بشخصه از تک‌تک این عزیزان سپاسگزارم.
شما از زبان مشاغل مختلف ازجمله آشپز، راننده، پزشک، مربی فوتبال و هنرمندان در دوران کرونا صحبت کرده‌اید؟ بازتاب و عکس‌العمل مردم چطور بوده؟
مجید مظفری: تا جایی که من اطلاع داشتم و در سایت‌های مختلف نظر داده بودند مردم استقبال کردند؛ حتی در صفحه شخصی‌ام در اینستاگرام از من برای انتشار این ویدئوها تشکر کردند.
این برنامه با زبان آمیخته با طنز و کنایه اجرا شد. به‌نظر شما در این شرایط جامعه ما چقدر نیاز به اینگونه برنامه‌های شاد و طنزآلود دارد؟
مجید مظفری: الان جامعه ما به‌شدت به طنز و شادی نیاز دارد، اما نه هر طنزی که باعث تحقیر‌شدن یک شغل یا قشر خاص شود یا نگاه خیلی دور از اندیشه به مشاغل داشته باشد. یکی از نکته‌های خوب که نویسنده این متن‌ها به آن توجه کرده بود این بود که خیلی خوب به مشاغل نگاه کرده بود؛ مثلا متنی که من درباره شغل ناشر خواندم به‌خوبی به این شغل اشراف داشت. یا جایی که از زبان یک راننده صحبت می‌کنم درست انگار از دل و تفکر یک راننده، درد دل می‌کنم و با زبان طنز از سختی‌های این دوران می‌گویم. متنی که درباره بازیگران تئاتر نوشته شده بود هم واقعا با حال و هوای این هنر مطابقت داشت و به‌خوبی به این شغل و مشکلاتش پرداخته بود.
همانطورکه خودتان هم اشاره کردید شما علاوه بر این ویدئوها، با یک گروه موسیقی برای ادای احترام به کادر درمانی در روزهای کرونایی همکاری داشتید. از این فعالیت‌تان هم برایمان بگویید.
مجید مظفری: بسیاری از کادر پزشکی در بیمارستان‌ها در دوران توفانی این ویروس ناشناخته، جانشان را از دست دادند. خوشبختانه این روزها آمار ابتلای پزشکان و پرستاران کاهش پیدا کرده است. ادای احترام و قدردانی از این عزیزان وظیفه هر انسانی است. در برابر کار بزرگی که این عزیزان انجام می‌دهند، کار چندان خاصی نبوده است. آنها شبانه‌روز با استرس و نگرانی با آن لباس و ماسک و دور از خانواده، کنار بیماران حضور دارند و به آنها رسیدگی می‌کنند. حتی ما شاهد بودیم گاهی به‌خاطر ازدحام بیماران، جایی برای استراحت نداشتند و روی زمین می‌خوابیدند. با این حال می‌بینیم برای روحیه دادن به خود، همکاران و بیماران، موزیک می‌گذاشتند و شادی می‌کردند. آنها تلاش خود را می‌کردند تا جدا از این وابستگی و دلبستگی به شغل‌شان، هموطنانشان را از این بحران عبور دهند. از این‌رو سعادت این همکاری را داشتم تا با دکلمه شعری در اجرای قطعه موسیقی فصل عاشقی که حاصل همخوانی و همسرایی حسام‌الدین سراج، فاضل جمشیدی، مجید مظفری، علیرضا بهرامی، محسن غلامی و گروهی از نوازندگان بود همکاری داشته باشم. این قطعه به پرستاران و پزشکانی تقدیم شد که در دوران مواجهه با ویروس کرونا، با ایثار و از جان‌گذشتگی، از مردم و وطن خویش دفاع می‌کنند.
اقدام دیگری در این ایام کرونایی داشتید که ما به آن اشاره نکرده باشیم؟
مجید مظفری: اگر پیشنهادی باشد که بتوانم انجام دهم حتما قبول کرده و انجام می‌دهم. وقتی یک‌سری از هموطنان ما اینچنین جان خود را به خطر انداخته‌اند تا جان افراد دیگر را نجات دهند، چرا ما پیشقدم نشویم و کمک نکنیم. بهترین کمک این است که مواظب خودمان باشیم تا کارمان به بیمارستان نکشد و حجم کار آنها کمتر شود.
نیکی مظفری: من هم با نظر پدرم موافقم که در این روزهای شیوع بیماری کرونا و قرنطینه تلاش کنیم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و بهداشت فردی، سلامتی خود را حفظ و بار کادر درمانی را سبک کنیم.
در چند‌ماه اخیر که شیوع ویروس کرونا محدودیت‌های اجتماعی بی‌سابقه‌ای ایجاد کرده و بسیاری از فعالیت‌های فرهنگی و هنری تعطیل شده‌اند، هنرمندان زیادی متضرر شده‌اند. به‌نظر شما راه برون‌رفت از این بحران، حداقل برای هنرمندان چه می‌تواند باشد؟
مجید مظفری: کرونا همه مشاغل را متضرر کرده و فقط شامل حال هنرمندان نمی‌شود و آنها تافته جدابافته نیستند. من معتقدم در این شرایط این دولت است که باید کمک و حمایت کند. مسئولان باید تلاش کنند تا این بحران اقتصادی را برای اقشار مختلف برطرف کنند. واقعا زندگی‌کردن در این شرایط اقتصادی بسیار سخت است. به‌نظرم تلویزیون با تولید برنامه‌های بیشتر می‌تواند به هنرمندان کمک کند. ضبط و پخش تله‌تئاتر و تولید تله‌فیلم گزینه خوبی برای حمایت از هنرمندان و اشتغال‌زایی برای آنهاست. علاوه بر این، پخش اینگونه برنامه‌های جدید از تلویزیون برای مردمی که این روزها اغلب در خانه هستند می‌تواند مفرح و جذاب باشد. اکران آنلاین فیلم‌ها هم بد نیست؛ البته باید گفت چاره دیگری نیست. سریال‌های نمایش خانگی هم فی‌النفسه خوب هستند، اما نوع حمایت مالی از این فیلم‌ها مطرح است. مردم با دانلود قانونی این فیلم‌ها می‌توانند از سازندگان آنها حمایت کنند.
نیکی مظفری: من هم با نظر پدر موافقم.
زمان شیوع ویروس کرونا شما مشغول بازی در سریال ایل دا بودید. از بازی در این سریال بگویید.
مجید مظفری: بله. مشغول بازی در سریالی با موضوع دلاورمردی‌های عشایر بودم. در سریال ایل دا نقش صالح‌خان، یکی از بزرگان ایل را بازی می‌کنم. در این سریال دفاع از مرز و خاک و ناموس توسط ایلات و عشایر به نمایش گذاشته می‌شود. مردان و زنان ایلات و عشایر برای دفاع از هر وسیله‌ای مثل داس، اسلحه و... استفاده می‌کنند. در این مجموعه، داستان 2 ایل در لرستان به نمایش گذاشته می‌شود که با مشکلات و مسائل متعددی روبه‌رو هستند و در ابتدای سریال بزرگان ده مشغول گفت‌وگو برای رفع چالش‌ها و مشکلاتند. در همان زمان عراق در مرزهای ایران تحرکاتی انجام می‌دهد و این آغاز جنگ است و بزرگان ایل مشکلات پیش‌آمده را کنار گذاشته و با هر وسیله‌ای که در اختیار دارند در مقابل این تحرکات می‌ایستند.
هم‌اکنون فیلمبرداری تمام‌شده است؟
مجید مظفری: سریال ایل دا اواخر بهمن‌ماه به‌خاطر بررسی سریال به‌صورت مونتاژشده، موقتا تعطیل شد و وقتی در اسفند‌ماه قرار به از سرگیری کار فیلمبرداری شد با شیوع کرونا مواجه شدیم. چندروزی فیلمبرداری شد، اما به‌خاطر حفظ جان تیم سازنده، مثل بسیاری از گروه‌های فیلمبرداری، کار تعطیل شد. حدود یک‌ماه است که کار از سر گرفته شده و من هم برای ادامه تصویربرداری به خرم‌آباد آمده‌ام؛ البته با رعایت پروتکل‌های بهداشتی.
بازی در این شرایط کرونایی سخت نیست؟
مجید مظفری: البته که سخت است، اما علاوه بر سختی‌های کار در شرایط کرونا، خود تصویربرداری این سریال هم بسیار سخت است، زیرا لوکیشن‌ها از شهر دور و تغییر آب‌وهوا بسیار آزاردهنده است؛ روزها بسیار گرم و شب‌ها هم سرد است. امکانات چندانی برای گروه وجود ندارد، اما با این حال همه عزیزان جلو و پشت دوربین در تلاشند تا به بهترین شکل فعالیت کنند. مسئولان رسانه ملی باید نسبت به این دست سریال‌ها که در شرایط سخت جغرافیایی و با مضامین دفاع ساخته می‌شوند، توجه بیشتری نشان دهند. مسئولان این نوع آثار را باید به لحاظ مادی و معنوی حمایت کنند و حضور مسئولان در این نوع آثار قطعا باعث دلگرمی عوامل سازنده خواهد بود.
شما تا سال‌ها نقش‌های جدی بازی می‌کردید، چه شد این اواخر به سمت بازی‌های کمدی کشیده شدید؟ نمونه آن بازی متفاوت در فیلم سینمایی خوب بد جلف ۱ بود.
مجید مظفری: بازیگر باید همه ژانرها را بازی کند و من به‌عنوان بازیگر وقتی نقشی را می‌بینم که برایم تازگی داشته و جایی برای دیده‌شدن دارد حتما بازی می‌کنم. فرقی نمی‌کند کدام ژانر باشد.
ماندگارترین و دوست‌داشتنی‌ترین نقشی که بازی کرده‌اید از دید شما و از دید مردم کدام است ؟
مجید مظفری: به‌نظر من آخرین کار هر هنرمند، بهترین کار اوست، چون تجربه‌های بیشتری کسب کرده است. من همه کارهایی که بازی کرده‌ام را دوست دارم و به‌نظرم کارهای قابل دفاعی هستند. اما از دید مردم بازی در فیلم‌های «تنوره دیو»، «آوار»، کشتی آنجلیکا، جنگ نفتکش‌ها، «مسافران» و «سگ‌کشی» بیشتر مورد توجه قرار گرفته‌اند.
نیکی مظفری: من همه فیلم‌هایی که پدرم بازی کرده است را دوست دارم.
بزرگ‌ترین سرمایه زندگی‌تان بعد از چند‌دهه فعالیت هنری چیست؟
مجید مظفری: همین که از درِ خانه بیرون می‌آیم و مردم با محبت و گشاده‌رویی با من رفتار می‌کنند بزرگ‌ترین سرمایه است. این خود بسیار لذتبخش است و به آدم انرژی مثبت می‌دهد. این انرژی و لبخند‌ها و محبت‌های مردم را نمی‌توان با پول خرید. هیچ‌گاه از خاطرم نمی‌رود، در سفر مشهد با یکی از ثروتمندترین افراد این شهر به رستورانی رفتیم و مردم به من محبت بسیاری داشتند. آن فرد ثروتمند با دیدن این لطف مردم به بنده حقیر گفت: با تمام این همه ثروتمندم اعتراف می‌کنم که شما سرمایه بزرگی چون دوستی و محبت مردم را دارید که در برابر ثروت ما بسیار ارزشمندتر است.
نیکی مظفری: پدر به‌درستی گفتند که محبت مردم بزرگ‌ترین سرمایه است.
شما ارتباط صمیمی و دوستانه با دخترتان دارید و در اغلب برنامه‌ها کنار هم هستید. از این ارتباط دوستانه پدر و دختری بگویید.
مجید مظفری: من و نیکی‌جان از وقتی همسرم فوت کرد تنها زندگی می‌کنیم و بسیار به‌هم وابسته‌ایم. دوستی و رفاقت من و دخترم نیکی بسیار زیاد است، اما جایگاه ما به‌عنوان پدر و دختر حفظ شده است. جایگاه همکار بودن ما هم حفظ شده است. وقتی کاری به من یا دخترم پیشنهاد می‌شود با هم مشورت و همفکری می‌کنیم و به‌عنوان رفیق و همکار کنار هم هستیم و این به من و خود او کمک کرده است. البته در کار، در مقام 2همکار با هم ارتباط داریم نه پدر و دختر.
نیکی مظفری: بله، من و پدرم با هم خیلی رفیق هستیم و البته من همیشه حرمت‌شان را حفظ می‌کنم و سعی می‌کنم که فرزند خوبی برای پدرم باشم و امیدوارم که موفق بوده باشم. یکی از خوشحالی‌های زندگی‌ام این است که پدرم از من راضی باشد.
نیکی، هنرمند خوش آتیه و توانمندی است. به‌خاطر اصرار شما از معماری به سمت بازیگری کشیده شده یا نه علاقه شخصی بوده؟
مجید مظفری: نیکی معماری و طراحی لباس و صحنه را دوست داشت، اما از همان کودکی وقتی سر صحنه فیلمبرداری کنار من می‌آمد به بازیگری علاقه داشت. حتی در چند فیلم هم بازی کرده بود. تقریبا ۵ یا ۶ سال داشت که در فیلم‌های «سایه‌های هجوم» و «ضلع ششم» بازی کرد و از همان کودکی بازیگری را دوست داشت. خاطرم هست خیلی اشتیاق داشت که با من سر صحنه فیلمبرداری بیاید. سر فیلم «ساوالان» سه‌ساله بود که من او را سر صحنه فیلمبرداری می‌بردم. از زنده‌یاد یدالله صمدی، کارگردان این فیلم یاد گرفته بود و تا او می‌گفت صدا، نیکی در ادامه می‌گفت دوربین، حرکت. با آنکه سن و سالی نداشت اما حال و هوایش عوض می‌شد.
نیکی مظفری: از کودکی خیلی به بازیگری علاقه داشتم و در نوجوانی به این نتیجه رسیدم که باید خیلی درست و اصولی وارد این کار شوم، به همین علت از تئاتر شروع کردم. اولین کار تئاترم با آقای هادی مرزبان بود که باعث افتخارم است.
دوست دارید نیکی بازیگری و کارهای هنری‌اش را ادامه دهد یا نه تحصیل و کسبوکار دیگری رابه او پیشنهاد می‌کنید؟
مجید مظفری: به عقیده من نه‌تنها نیکی، بلکه هر هنرمندی در این شرایط اقتصادی باید به فکر شغل دوم هم باشد و باید یک شغل دومی از شغلش اولش که هنر است حمایت کند. هنرمندان نسل من و حتی نسل قبل از من، این کار را نکردند، ولی اغلب هنرمندان امروزی این درآمدزایی از شغل دوم را از طریق تبلیغ یا کسبوکار دیگر انجام می‌دهند و به‌نظرم کار درستی است. من هم به بهانه همین کار، یک کافی شاپ زدم، اما اشتباه من این بود که محیطی را که انتخاب کردم مناسب این کار نبود.
بی‌تعارف می‌پرسیم آیا شده مثل برخی از هنرمندان، از اعتبار و اسم خودتان برای مطرح کردن دخترتان در فیلم‌های سینمایی و مهم استفاده کنید؟
مجید مظفری: با سفارش پدر و دختری یا خواهر و برادری نمی‌شود هنرمند بود. نیکی باید روی صحنه تئاتر و مقابل دوربین هنرنمایی کند تا کارگردان جذب هنر و کار او شود. با سفارش، کسی هنرمند نمی‌شود و اگر هم شود ماندگار نخواهد شد. من همیشه به او می‌گویم باید تلاش کنی و استعداد هنرت را نمایش دهی.
نیکی مظفری: من و پدرم چون واقعا از این فضا به دور هستیم تا حالا این فضا را تجربه نکرده‌ام و مطمئنا هم مثل همیشه با کارها و رزومه خودم دعوت به کار می‌شوم و به فعالیتم ادامه می‌دهم.
از تفریحات مشترک‌تان بگویید.
مجید مظفری: ما همیشه در کنار هم هستیم. زندگی، تفریح و سفرمان مشترک است؛ البته جز سفرهای کاری.
نیکی مظفری: ما همیشه کنار هم هستیم و فقط در زمانی که بابا یا من سر کار باشیم کنار هم نیستیم که تازه اگر کارهای‌مان در یک زمان نباشد، سر کار هم به‌هم سر می‌زنیم و به‌نحوی کنار هم هستیم. همچنین بسیار اهل سفر هستیم و هر وقت زمان خالی داشته باشیم فورا برنامه سفر می‌ریزیم. بابا خیلی خوش‌سفر است و ما تا الان به جاهای مختلفی در ایران و سایر کشورها سفر کرده‌ایم.
هم‌اکنون مشغول چه کاری هستید؟
مجید مظفری: همانطور که اشاره کردم هم‌اکنون مشغول بازی در سریال ایل دا هستم.
نیکی مظفری: فعلا در حال گپ و گفت برای کارهایی هستم با چند پروژه که هنوز قطعی نشده است.
کارنامه هنری مظفری
مجید مظفری متولد سال۱۳۲۹ در تهران است. او فعالیت خود را در تئاتر در سال۱۳۵۰ آغاز کرد. فعالیت سینمایی‌اش را هم با فیلم «شهر قصه» (منوچهر انور) به‌عنوان بازیگر در سال۱۳۵۲ شروع کرد. این هنرمند دارای مدرک تحصیلی دیپلم است و گذراندن دوره پنج‌ماهه بازیگری در دانشگاه ون‌سن پاریس در کنار مصطفی دالی را در کارنامه دارد. با اینکه مظفری را بیشتر به‌عنوان بازیگر می‌شناسیم، اما در حرفه‌های دیگر نیز فعال بوده است. او علاوه‌بر بازیگر به‌عنوان تهیه کننده، کارگردان، دستیار صحنه، دستیار لباس و طراح لباس نیز در سینما و تلویزیون فعالیت داشته است. مجید مظفری را باید بیشتر بازیگر سینما بدانیم، چرا که از مجموع 78 اثری که در کارنامه دارد، در 50 اثر در سینما بازی کرده است. «شیفت شبانه»، «کفش‌هایم کو»و فیلم خوب بد جلف ازجمله فیلم‌های سینمایی اخیر اوست.
