گزار ش
تهران همه حسینیه بود
محمد سرابی، مجید جباری ـ خبر‌نگار
محرم امسال به یادماندنی خواهد شد. شهر سیاهپوش و شهروندان عزادار بودند اما بیماری کرونا بر آیین‌های عاشورایی تأثیر گذاشته بود. مراسم برگزار می‌شد ولی کسانی که نگران حفظ سلامتی خود و دیگران بودند فاصله اجتماعی را حفظ می‌کردند.
بخشی از آیین‌ها به فضای مجازی منتقل شد و قسمتی از مراسم هیأت‌ها با فاصله‌گذاری و استفاده از ماسک به اجرا در آمد. با هشدار‌های متعدد ستاد ملی مقابله با کرونا درباره انتشار بیماری و دوری‌کردن از تجمعات، برنامه‌ریزی برای محرم امسال به‌صورت دغدغه عمومی درآمد اما با آغاز دهه محرم مشخص شد که هم می‌توان این مراسم دینی را برگزار کرد و هم تاجای ممکن از انتقال بیماری جلوگیری کرد. سرانجام در روزهای تاسوعا و عاشورا این تلاش‌ها به بار نشست و آیین عزاداری سالار شهیدان شهر را پر کرد. پیش از این پیروز حناچی، شهردار تهران در مراسم اهتزاز پرچم عزاداری اباعبدالله در پارک حقانی تهران گفته بود: «امسال در ایام محرم شرایط متفاوتی نسبت به سال‌های گذشته وجود دارد اما تاریخ نشان داده است که در تمامی دوره‌ها و حتی در شرایط بدتر نیز مراسم عاشورا برپا شده است.»
3هزار اجرا و 25عنوان برنامه در «جلوه های سوگ»
علیرضا فاطمیان‌پور، معاون فرهنگی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران
در طراحی برنامه‌های امسال‌ماه محرم، تهران مانند همه شهرهای کشور درگیر یک موضوع اساسی بود. شیوع کرونا وضعیت عجیبی را ایجاد کرده بود و می‌بایست علاوه بر اینکه محرم و صفر را پاس می‌داشتیم، لازم بود شعائر حسینی با رعایت پروتکل‌ها برای حفظ جان مردم طراحی شود. به همین جهت تلاش کردیم در طراحی برنامه‌ها همانطور که مقام معظم رهبری برآن تأکید داشتند، رعایت پروتکل‌های بهداشتی به‌عنوان یکی از مولفه‌های اصلی مدنظر قرار گیرد. ضمن اینکه باید مراسم سوگواری امام حسین(ع) با رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی و همه دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار می‌شد و نگه داشتن پرچم سیدالشهدا (ع) در این میان اهمیت زیادی داشت. طراحی و جمع کردن همه این اقدامات در کنار هم کمی کار را دشوار می‌کرد اما به لطف خدا عاشورای حسینی، اتفاق خوب و مطلوبی را در سطح شهر شاهد بودیم. باتوجه به شرایط ویژه‌ای که امسال به‌خاطر شیوع بیماری کرونا با آن مواجه بودیم، براساس تصمیمی که در شهرداری تهران اتخاذ شد، بیش از 30 نقطه از مراکز سازمان را در اختیار تکایا قرار دادیم و سعی کردیم متقاضیان و گردانندگان هیأت‌های عزاداری امام حسین(ع) را هم در حوزه تجهیز و هم در توزیع اقلام بهداشتی و رعایت پروتکل‌های بهداشتی کمک کنیم. یکی از بارز‌ترین برنامه‌ها در این 30نقطه از پایتخت، سوگواری در میدان آیینی امام حسین بود که در 10شب گذشته برنامه‌های متناسب با این روزها برگزار و از استقبال زیادی برخوردار شده است. در عین حال میدان امام حسین، جزو مراکزی در تهران است که با رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی و با اجتماع عظیم سوگواران حضرت سیدالشهدا همراه بوده است.
یکی دیگر از طرح‌های شاخص متناسب با ایام‌ماه محرم، طرح «علمدار» بود که براساس آن، سردر منازل و کوچه‌های مناطق 22گانه پرچم‌های سیدالشهدا با کمک اوقاف تولید و نصب شد.طرح «بلندا» یا همان طرح چهارپایه خوانی از دیگر برنامه‌های شاخص سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران در روزهای گذشته بود که قبلا هم برگزار می‌شد اما به جهت محدودیت‌های شیوع کرونا، این کار را از اول محرم شروع کردیم و تا آخر محرم همچنان ادامه دارد. این طرح به‌صورت ویژه در تاسوعا و عاشورا در کوچه‌ها و برخی بقاع متبرکه برگزار شد. ضمن اینکه مراسم تعزیه خوانی و مراسم نقالی و پرده خوانی در 12نقطه شهر تهران هم از برنامه‌های مهم این روزها بود که در تاسوعا و عاشورا به‌صورت ویژه برگزار شد. «نی ناله» دیگر برنامه‌ای بود که در 10نقطه شهر با اجرای موسیقی‌های آیینی متناسب با ایام محرم توسط گروه‌هایی از طوایف و قومیت‌های ایران عزیز برای عزاداری سیدالشهدا برگزار شد و همچنان ادامه خواهد داشت؛ این برنامه هم مورد استقبال شهروندان قرار گرفت. ویژه برنامه خاص سوگواری آذری‌های مقیم تهران نیز هرشب در فرهنگسرای خاوران برگزار می‌شود. ضمن اینکه فرهنگسرای رسانه نیز میزبان عزاداری ویژه اهل رسانه است. برخی نقاط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران هم در این ایام مکان طبخ غذا برای توزیع در مناطق محروم هستند. تجمع بانوان زینبی در میدان آیینی امام حسین و عزاداری ویژه بانوان در این میدان از برنامه‌های شاخصی است که روز سه‌شنبه همزمان با سوم امام برگزار می‌شود. در این روزضمن مراسم سوگواری بانوان و قدردانی از خانواده شهدای سلامت، از بانوانی که به‌صورت خودجوش در ایام کرونا به خانواده‌های داغدار کمک کردند تجلیل می‌شوند.در مجموع، ویژه برنامه‌های محرم امسال با عنوان «جلوه سوگ» و شعار «حسینیه‌ای به وسعت یک شهر» 25عنوان برنامه و 3هزار اجرا را شامل می‌شود. برنامه‌هایی که از سوی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در‌ماه محرم امسال طراحی شده و برخی از آنها تا‌ماه صفر ادامه خواهد داشت.
توزیع بیش از ۱۵هزار ماسک در روز عاشورا
با همکاری سازمان‌های مردم نهاد و حضور اعضای شورای شهر، بیش از 15هزار ماسک و دیگر اقلام بهداشتی بین خانواده‌های کم درآمد در برخی محلات شهر تهران توزیع شد. رئیس ستاد توان افزایی و حمایت از فعالیت سازمان‌های مردم نهاد شهر تهران گفت: همه ساله در ایام محرم شاهد آن هستیم که میلیون‌ها نفر از عاشقان امام حسین(ع) و اهل‌بیت پیامبر(ص) با حضور در تکایا، هیأت‌ها و مساجد به عزاداری می‌پردازند. در این میان، مردم نیز نذور خود را در ایستگاه‌های صلواتی و هیأت‌ها و منازل و... توزیع می‌کردند. اما امسال شیوع کرونا اوضاع را متفاوت‌تر از سال‌های قبل کرده است.
حجت نظری، یادآوری کرد: نذر امسال ما نذر سلامت و نذر ماسک است. نذر سلامت، پویشی بود که اتفاقا بارها از طرف مردم در مورد آن پیشنهادهایی مطرح شده بود. بر این باورم که عزادار واقعی حضرت سیدالشهدا (ع) نگران سلامتی جامعه هم هست و طبیعی است که در این شرایط، عده‌ای بخواهند نذورات خود را به تهیه ماسک، اقلام بهداشتی و... اختصاص دهند. این عضو شورای شهر تهران افزود: برای اجرای این طرح نیز با کمک سمن‌ها و مشارکت سازمان رفاه، خدمات و مشارکت اجتماعی شهر تهران نقاطی از شهر را که مواردی نظیر استفاده از ماسک کمتر در آن رعایت شده را شناسایی کردیم.
نظری یادآوری کرد: بیش از ۲۰سمن برای مشارکت در این طرح اعلام آمادگی کردند و با حضور بیش از 50داوطلب سازمان‌های مردم نهاد شهر تهران، داوطلبان سازمان‌های مردم نهاد در قالب ۴گروه در ۴منطقه دره فرحزاد، روستاهای شهرری، کوره‌های آجرپزی اسماعیل‌آباد منطقه۱۸ و کوره‌های آجرپزی منطقه۱۹ این ماسک‌ها را بین خانواده‌های نیازمند توزیع کردند. محمدجواد حق‌شناس، ناهید خداکرمی و شهربانو امانی از اعضای شورای شهر تهران نیز در این پویش حضور داشتند.
در مجاورت کوره‌های آجرپزی منطقه دولتخواه بیش از ۳۰۰خانوار با حداقل امکانات ساکن هستند که تاکنون در چند مرحله در چند‌ماه اخیر، سازمان‌های مردم نهاد شهر تهران با همکاری ستاد سمن‌ها اقدام به توزیع بسته‌های بهداشتی و کالا در بین آنان کرده است.
روضه‌های زنانه در بوستان‌های بانوان
مراسم روضه‌های زنانه همواره بستری برای حفظ و انتقال پیام عاشورا برای مادران و کودکان بوده است. امسال که شرایط کرونا اجازه برگزاری مراسم همیشگی را نمی‌داد «زیرآسمان روضه» در 5بوستان بانوان در مناطق ١۵،١۶،١٨،١٩ و ٢٠ میزبان روضه‌های خانگی زنان شهر بود. شهرداری پیش از این هم اعلام کرده بود که بوستان‌های بانوان را برای این منظور اختصاص داده است.
