شهر آماده مراسم محرم است

پریسا امیرقاسم‌خانی_خبر‌نگار

  در روزهای نزدیک به ایام محرم سازمان فرهنگـــی هنـری شهرداری تهران در حال آماده‌سازی‌ 59نقطه از قلمروهای عمومی و فضاهای باز شهر تهران برای برگزاری مراسم عزاداری حسینی است. درواقع امسال یکی از معضلات پیش روی هیئت‌های مذهبی، شیوع ویروس کروناست؛ به همین دلیل معیار برای چگونگی برگزاری مراسم ایام محرم توسط هیئت‌های مذهبی براساس اعلام ستاد ملی کرونا خواهد بود که بر این اساس باید تامین فضاهای باز و مورد نیاز برای برگزاری مراسم با رعایت پروتکل‌های بهداشتی صورت پذیرد.
در این‌باره حجت‌الاسلام میثم امرودی، رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران می‌گوید: «برای حمایت و پشتیبانی از هیئت‌های مذهبی و مردمی شهر تهران در ایام محرم، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، فضاهای باز در اختیار خود را که با شرایط پروتکل‌های بهداشتی وزارت بهداشت منطبق بوده است، در اختیار هیئت‌های عزادار شهر قرار خواهد داد.» او افزود: «بر همین اساس، 50هزار مترمربع از فضاهای فرهنگی روباز برای عزاداری ۲۰هزار نفر آماده می‌شود. بیشتر این فضاها نیز در محل فضاهای روباز فرهنگسراها و خانه‌های فرهنگ و فضاهای عمومی شهر مانند میدان‌ها خواهد بود.»
 چنین اقداماتی نشان می‌دهد که امروز با شیوع ویروس کرونا، شهر ما بیش از هر زمان دیگر به داشتن فضاهای عمومی و عرصه‌گشایی، پاتوق‌های محلی و قلمروهای عمومی نیازمند است؛ حتی سنت‌ها و آیین‌های ما نیز در گذشته همینطور بوده است و بسیاری از مراسم های مذهبی ما در ایام محرم و عاشورا و تاسوعا مانند تعزیه‌خوانی، خیمه‌گردانی و... در فضاهای باز انجام می‌شده است. مهرداد مال‌عزیزی، کارشناس شهری در این‌باره می‌گوید: «یک دسته‌بندی کلی در شهرهای دنیا برای تخصیص فضاهای شهری وجود دارد؛ به این صورت که در شهرها 30درصد به فضاهای مسکونی، 30درصد به فضاهای خدماتی، 30درصد به فضاهای باز شهری و 10درصد برای آیندگان ذخیره می‌شود، ولی عموما در شهرهای کشور ما کمتر چنین اتفاقی می‌افتد. اغلب 45تا 50درصد به فضاهای مسکونی و کمتر از 20درصد به فضاهای باز اختصاص دارد و به 10درصد ذخیره اراضی برای آیندگان نیز توجهی نمی‌شود.» به گفته این کارشناس، اگر براساس 30درصد اختصاص به فضاهای باز و قلمروهای عمومی و... در شهر عمل کنیم، شهر شکل زیبا و منحصر به فردی پیدا می‌کند که شهروند در آن احساس دلبازی می‌کند. اتفاقات و رویدادهای تقویمی سال نیز مانند محرم، نوروز و... می‌تواند در این فضاها شکل بگیرد. مال‌عزیزی می‌افزاید: «در شهرهای مهم دنیا برای ارتقای فرهنگ از فضاهای باز استفاده می‌کنند؛ یعنی هرقدر فضاهای باز بیشتر باشد، مشارکت مردم در فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی بیشتر خواهد شد.» این کارشناس شهری با اشاره به اینکه شیوع ویروس کرونا باعث شده شهرها دارای ملاحظات و خطوط قرمز شوند و اهمیت فضاهای باز با رعایت فاصله‌های اجتماعی و احترام به حریم دیگران بیش از قبل نمود پیدا کند، بیان کرد: «با شیوع ویروس کرونا ما باید در فرهنگ و روابط اجتماعی‌مان تجدیدنظر کنیم. همچنین این 59نقطه از شهر برای برگزاری مراسم محرم نیز باید از چند ویژگی اساسی برخوردار باشند؛ ابتدا اینکه این مکان‌ها نباید سقف داشته باشند و نباید دستوری باشند، بلکه باید کانون‌های نهادینه‌شده توسط مردم باشند. مردم جایی را قلمروی عمومی می‌دانند که در زندگی آنها نقش اساسی داشته باشد؛ مانند میدان نقش‌جهان اصفهان یا اراضی عباس‌آباد و سوم اینکه هر روز و هر لحظه در این مکان‌ها اتفاقات عمومی رخ بدهد که با زندگی شهروندان یکپارچگی ایجاد کند.»