آغازی برای المپیک

جواد نصرتی    

در سال‌هایی که فوتبال در دل تهرانی‌ها خانه می‌کرد، وزنه‌برداری و بسکتبال هم خودشان را به کانون قدرت در ایران رساندند و برای همیشه ماندگار شدند. بسکتبال، به روایت برخی اسناد، اواخر قرن پیشین به ایران آمده بود اما این کارکنان سفارتخانه‌های خارجی در تهران بودند که این ورزش جدید را در سال 1310، 39 سال بعد از تولد آن در کانادا، به تهرانی‌ها معرفی کردند. در همین سال، «امان گاسپادین پادگورنی» از تبریز به تهران آمد و در دانشکده افسری آموزش وزنه‌برداری را شروع کرد. از او که در اوکراین تحصیل کرده بود به عنوان اولین مربی خارجی در ایران یاد می‌شود. پادگورنی که در تبریز از دیفرانسیل ماشین‌ها هالتر ساخته بود، در تهران به ریخته‌گران منوچهری هالتر بوشن‌دار و به کارخانه اسلحه‌سازی وزنه سفارش داد و پایه‌گذار تمرین‌های مدرن وزنه‌برداری در ایران شد. پیش از آن، هالترها در دست وزنه‌برداران نمی‌چرخید و می‌توانست آسیب جدی به آنها وارد کند.  هر دو ورزش خیلی زود با استقبال زیادی در ایران مواجه شدند. آموزش بسکتبال در کالج البرز توسط فریزون شریف‌زاده، مربی ورزش آن شروع و خیلی زود در دیگر دبیرستان‌ها هم با استقبال دانش‌آموزان مواجه شد. وزنه‌برداری هم به همت پادگورنی و عبدالله نادری، اولین رئیس فدراسیون وزنه‌برداری در ایران، رواج زیادی پیدا کرد. پادگورنی اولین داور مسابقات ملی وزنه‌برداری در ایران بود و مربیگری نخستین تیم ملی ایران را هم عهده‌دار شد. او علاوه بر وزنه‌برداری، ژیمناستیک هم آموزش می‌داد و مربی محمود نامجو بود. این پادگورنی بود که نامجو را ترغیب کرد تا تغییر رشته بدهد و به وزنه‌برداری بپردازد. نامجو در ادامه‌ موفق شد به اولین ورزشکار تاریخ ایران تبدیل شود که در مسابقات جهانی به مدال طلا دست پیدا می‌کند. هر دو ورزش در ایران گسترش یافتند و بعد از وقفه در رقابت‌های المپیک به خاطر جنگ جهانی دوم، تیم‌های ملی وزنه‌برداری و بسکتبال در اولین حضور ایران در المپیک، به رقابت‌های 1948 لندن اعزام شدند.