تاب‌آوری
کابوس و رؤیا در کودکان
دکتر مریم زوارموسوی ـ روانپزشک کودک و نوجوان
رویاها معمولا توسط کودکان بعد از ۳سالگی و کابوس‌ها مدت کوتاهی پس از آن گزارش می‌شوند.
رویاهای آزاردهنده یا رویاهای بد شبیه کابوس هستند، اما خواب را قطع نمی‌کنند. کودک پس از بیدار شدن از کابوس اغلب ترسیده اما هوشیار
و قادر به شرح دادن محتوای آن است.کابوس‌ها به‌طور کلی در ساعات اولیه صبح، بعد از ساعت ۲صبح دیده می‌شوند.
در کودکان پیش‌دبستانی کابوس‌ها اغلب شامل تصاویری از هیولاها و حیوانات ترسناک هستند و در کودکان سن مدرسه بزرگ‌تر کابوس‌ها معمولا شامل تصاویر انسان عادی ازجمله مجروح شدن، گم شدن، یا رها شدن هستند.
اگر کابوس‌ها مکرر باشند می‌توانند سبب مقاومت در برابر خوابیدن شوند. کابوس‌ها و رویاهای آزاردهنده با اختلالات اضطرابی و افسردگی و همچنین اختلالات خواب شامل محرومیت از خواب، ارتباط و همراهی دارند.
در کودکان و نوجوانان کابوس‌ها و رویاهای آزاردهنده شایع بوده و بیش از 3 تا 4برابر بزرگسالان بروز می‌کنند. در سن ۳ تا ۵سالگی 50-10درصد کودکان تجربه رویاهای آزاردهنده را گزارش می‌کنند و شیوع آن با سن افزایش می‌یابد و در سنین 10 تا ١٢سالگی به بیش از ۴۴درصد می‌رسد.
رویاهای آزاردهنده تقریبا در پسران و دختران به‌طور مساوی وجود دارند، اما در اوایل نوجوانی در دختران شایع‌تر از پسران هستند. اگر کابوس‌ها مکرر یا آزاردهنده باشند وجود یک صدمه احتمالی نامعلوم و یا سایر علائم اضطرابی همزمان ازجمله اضطراب جدایی باید مورد بررسی قرار گیرند.
در برخورد با کودکی که کابوس می‌بیند باید سعی کنیم مواجهه با موضوعات و فیلم‌های ترسناک را کاهش دهیم و هنگام شب فعالیت‌های آرامش‌بخشی را برای کودک فراهم کنیم و مطمئن شویم که کودک مدت زمان کافی می‌خوابد زیرا کودکانی که کمبود خواب دارند بیشتر کابوس می‌بینند. زمانی که کودک کابوس می‌بیند باید او را آرام کنیم و اگر با وجود همه این اقدامات کابوس‌ها تداوم یابند توصیه به مراجعه به روانپزشک کودک و نوجوان می‌شود.
