بانک ایران

فرزانه ابراهیم‌زاده 
 
روز گذشته ۴ بعدازظهر مراسم افتتاح بانک ملی در عمارت خزانه‌داری سابق در چادر مخصوصی که به جهت این برنامه نصب گردیده بود به عمل آمد.
این خبری بود که روزنامه کوشش در روز چهارشنبه ۲۱ شهریور ۱۳۰۷ در صفحه اول خود منتشر کرد؛ خبری که به موجب آن بعد از سال‌ها سرانجام ایران صاحب بانک ملی می‌شد. داستان راه‌اندازی بانک ملی در مجلس اول مشروطه مطرح شد. بانک فرنگی مسیو رویترز از زمان شاه شهید در گوشه میدان توپخانه راه ‌افتاده بود و سربند بانک استقراضی روس ماجرای مشروطه پیش آمده بود. نمایندگان ملت در بهارستان طرح راه‌اندازی بانک ملی را پیش کشیدند. اما بحث در مجلس راه نیفتاده بود که محمدعلی شاه مجلس را به توپ بست. تهران که فتح شد، در مجلس دوم باز ماجرای بانک ملی مطرح شد. این بار مردم هم به میدان آمدند و از النگوی دست زنان تا سرمایه مردان را پای بانک گذاشتند، اما باز هم نشد و ایران باز در کوران اتفاقات ماند تا مجلس هفتم، که قانون تاسیس بانک ملی ایران در جلسه مورخ 14اردیبهشت 1306 به تصویب مجلس رسید. اساسنامه بانک در 14تیر‌ماه 1307 مورد تصویب کمیسیون مالیه مجلس قرار گرفت و در روز سه‌شنبه 20شهریور 1307 بانک ملی ایران در تهران رسماً کار خود را آغازکرد. نخستین مدیرعامل بانک ملی دکتر کورت لنیدن بلات و معاون او فوگل به همراه 70کارشناس از کشور آلمان به ایران آمدند. محل بانک بخشی از خانه سردار اسعد در خیابان علاءالدوله بود. ساعت ۴ شاه و هیأت همراهش به بانک آمدند و بعد از بازدید از تشکیلات بانک، نخستین حساب بانک به نام رضا شاه باز شد و بانک رسما کار خود را آغاز کرد.