خانگی یا محدود و بدون ازدحام

 چند روز پس از سخنان رئیس‌جمهوری مبنی بر برگزاری مراسم محرم در همه شهرهای کشور، وزارت بهداشت دیروز به این سخنان واکنش نشان داد. معاون بهداشت این وزارتخانه گفت که قطعا امسال این مراسم به شکل سال‌های قبل امکان برگزاری ندارد و باید محدود باشد و ترجیح وزارت بهداشت برگزاری مراسم محرم در خانه است، همزمان اما ستاد ملی مقابله با کرونا اطلاعیه درباره برگزاری مراسم محرم و درواقع پروتکل‌های اولیه بهداشتی را به تکایا و حسینیه‌ها ابلاغ کرد.
به گزارش همشهری، علیرضا رئیسی دیروز در حاشیه جلسه مجازی کمیته علمی کشوری مشورتی کووید19درباره برگزاری مراسم مذهبی‌ ماه محرم توضیحاتی داد. او گفت: جلسات ما برای تصمیم‌گیری چگونگی برگزاری اعیاد قربان و غدیر و ایام محرم و صفر ادامه دارد. هنوز هیچ‌چیز در این‌باره قطعی نشده و قطعا مراسم امسال به شکل قبل نخواهد بود و کاملا محدود خواهد بود.
به گفته او، برای مراسم روز عرفه، اعیاد قربان و غدیر و مراسم محرم و صفر پروتکل‌هایی آماده می‌شود، اما باید در شرایط کنونی از ظرفیت فضاهای مجازی استفاده کرد: «می‌توانیم بسیاری از مراسم‌ها را در خانه خودمان انجام دهیم. صدا و سیما خیلی می‌تواند در این زمینه کمک کند تا مراسمی با کیفیت مناسب و توأم با سلامتی برگزار شود.»

هر خانه یک حسینیه باشد
معاون وزارت بهداشت ادامه داد: «‌بعضی‌ها از باشکوه برگزار کردن صحبت می‌کنند. باشکوه برگزار کردن فقط به این معنا نیست که جمعیت زیاد باشد، می‌تواند تعابیر و معانی دیگری هم داشته باشد. می‌تواند هر خانه یک حسینیه باشد و همه افراد می‌توانند در خانه باشند و آن مراسم را در خانه برگزار کنند. نظر قاطع وزارت بهداشت این است که برگزاری مراسم پرجمعیت در محرم ممنوع باشد؛ به‌ویژه در محیط‌های سربسته که قاطعانه و محکم با آن مخالفت می‌کنیم.»
رئیسی درباره پیش‌بینی احتمال افزایش ۶۰ درصدی آمار ابتلا به کرونا با برگزاری کنکور و مراسم محرم هم گفت: «پیش‌بینی که پیش‌بینی است و براساس یک مدل‌سازی‌ است. هر پیش‌بینی مستلزم این است که ما یکسری اطلاعات پایه و اولیه داشته باشیم و براساس آن فرمول‌های ریاضی طراحی شود و بتوانند اعلام کنند مسئله این است که هر تجمعی می‌تواند خطرناک باشد.»
او همچنین گفت: «درباره مراسم محرم چند فاکتور وجود دارد؛ اولا محیطی که در آن مراسم برگزار می‌شود، سربسته است یا در محیط باز است، دوم آیا محیطی که فضای بسته است، تهویه مناسب دارد یا خیر. جمعیتی که در آنجا حضور دارند، چقدر است، مدت زمان حضور نیز مهم است. در فضای سربسته بیش از 2 ساعت صلاح نیست که جمعیت حضور داشته باشند. در یک فضایی که در حالت عادی ۱۰۰‌درصد تراکم دارد، در این شرایط باید حداکثر تراکم ۲۵‌درصد باشد و حتما باید تعداد افرادی که در این فضا قرار می‌گیرند، به‌جای ۱۰۰نفر ۲۵ نفر باشد. در فضای باز هم مراسم‌ نباید تماشاچی داشته باشد. در عین حال معمولا در این مراسم‌ها افراد مختلف از جاهای مختلف حرکت می‌کنند و در یکجا جمع می‌شوند. این هم مورد تأیید ما نیست و ممنوع است و مردم نباید به هم بپیوندند و در یک جا جمع شوند.»
به گفته رئیسی، امسال باید نذورات به‌صورت مواد خام و خشک باشد؛ ضمن آنکه موکب‌ها و تکایا نیز از توزیع مواد غذایی و شربت بپرهیزند که ممنوع است.

هر تجمعی خطرناک است
معاون وزیر بهداشت گفت: ما با پدیده‌ای به نام کوویدـ۱۹ مواجهیم که با اینکه صدها پژوهش درباره این ویروس در حال انجام است، هنوز نه داروی قطعی دارد و نه واکسن در دسترس است و حتی ادعاهایی هم که درباره واکسن است، اگر بخواهیم روی آن حساب کنیم، حداقل یک‌سال طول می‌کشد تا در دسترس قرار گیرد؛ بنابراین تنها راه، توجه به این موضوع است که این ویروس چگونه می‌تواند افراد را مبتلا کند. این ویروس عمدتا از طریق چشم، دهان و بینی وارد بدن می‌شود. به گفته او، بر همین اساس ما فعلا باید به این سمت برویم که ویروس وارد بدن ما نشود. کسانی که بیماری زمینه‌ای دارند و سالمندان درصورت ابتلا عوارض ویروس را شدیدتر نشان می‌دهند؛ بنابراین باید ببینیم که اگر می‌خواهیم‌ خودمان را ایمن نگه داریم، فرمول ساده است؛ اگرچه که می‌تواند خسته‌کننده باشد. ابتدا نباید در جمع قرار بگیریم. هرچه جمع متراکم‌تر باشد، شانس انتقال ویروس بالاتر است. باید توجه کرد که حضور حفاظت‌نشده در یک جمع به این صورت که ماسک نداشته باشیم و در فاصله نزدیک از سایرین باشیم، خطرناک است. اگر همه افراد ماسک داشته باشند و یک فرد مبتلا وارد شود که ماسک نداشته باشد، شانس انتقال سایر افراد بالای ۳۰ تا ۴۰ درصد است.
رئیسی توضیح داد: هرگونه تجمع می‌تواند خطرناک باشد، تجمعی که تحرک بیشتری داشته باشد مانند عزاداری یا عروسی قطعا شانس انتقال را بالاتر می‌برد. قبل از این هم مراسم‌های احیا یا حضور در مساجد را داشتیم که افراد با فاصله می‌نشستند، تحرک زیادی وجود نداشت و براین اساس ریسک خیلی بالا نمی‌رفت؛ هرچند که این هم ریسک داشت، اما در زمینه سایر مراسم‌ها واقعیت این است که با توجه به تعلقاتی که به آیین‌های مذهبی داریم، برایمان محترم هستند. اما اگر شرایط رعایت نشود، دچار مشکل می‌شویم. یادمان باشد که پروتکل بهداشتی یک‌فضای جادویی نیست که به هر چه بزنیم، همه‌‌چیز درست شود، بلکه پروتکل را باید رعایت کرد؛ حتی اگر در یک جمع کوچک پروتکل رعایت نشود، دچار مشکل می‌شویم و بر عکس اگر در یک جمع بزرگ پروتکل رعایت شود، ریسک کاهش می‌یابد.

اطلاعیه کمیته اطلاع‌رسانی «ستاد ملی مدیریت و مقابله با کرونا» درباره محرم
کمیته اطلاع‌رسانی ستاد ملی مدیریت و مقابله با کرونا، اطلاعیه شماره یک خود را با تأکید ویژه بر رعایت «دقیق و کامل دستورالعمل‌های بهداشتی از سوی مردم، سخنرانان و مسئولان هیئات مذهبی، تکایا و حسینیه‌ها» در ایام ‌ماه محرم منتشر کرد.

اطلاعیه ستاد
اگرچه مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند، ‌تصمیم‌گیری درباره چگونگی برگزاری مراسم مذهبی عزاداری حسینی همچنان ادامه دارد، ستاد ملی مدیریت و مقابله با کرونا اطلاعیه در این‌باره منتشر و درواقع کلیاتی را برای برگزاری مراسم ابلاغ و اعلام عمومی کرده است. این اطلاعیه‌ای کلی است و به بسیاری از پرسش‌ها درباره چگونگی برگزاری این مراسم پاسخ نمی‌دهد. به گزارش همشهری به نقل از ایسنا، در این اطلاعیه آمده است: «برگزاری مراسم عزاداری عمومی در فضاهای سربسته صرفاً در ایام مشخص شده و ساعات محدود و در مساجد، حسینیه‌ها و تکایایی مجاز است که به تشخیص کارگروه استانی دارای شرایط مناسب بهداشتی و مدیریتی هستند.» کمیته اطلاع‌رسانی ستاد ملی مدیریت و مقابله با کرونا همچنین تأکید کرده است: «برگزاری مراسم در اماکن مجاز صرفا با رعایت اصول «کاهش زمان مراسم، تراکم حداقلی، آلودگی‌زدایی منظم، رعایت فاصله یک و نیم متر و استفاده مستمر و همگانی از ماسک» انجام می‌شود و مسئول برگزاری مراسم عمومی باید نسبت به رعایت کامل ضوابط بهداشتی، تعداد شرکت کنندگان، زمان برگزاری و نحوه پذیرایی متعهد شود.» طبق اطلاعیه ستاد هیچ‌گونه پذیرایی در جریان برگزاری مراسم عزاداری و پس از آن انجام نمی‌شود و اطعام و نذورات صرفاً مطابق دستورالعمل‌های بهداشتی در پخت‌وپز و بسته‌بندی به‌صورت «بیرون بر» و در ظروف غیرمشترک و یکبار مصرف توزیع می‌شود. در ادامه این اطلاعیه تأکید شده است: «صدا و سیما و نهادهای تبلیغی و مردمی نسبت به ارائه برنامه‌های ابتکاری مناسب وضعیت فعلی کشور و تقویت فضای معنوی و فرهنگ عاشورایی در فضای تبلیغاتی و مجازی اقدام کنند.» بنا بر این گزارش، کمیته اطلاع‌رسانی و تبلیغات ستاد ملی با هماهنگی همه دستگاه‌های اجرایی و مردمی به‌ویژه رسانه‌ها، صدا و سیما و هیئات مذهبی نسبت به آماده‌سازی‌ افکار عمومی و ارائه آموزش‌های بهداشتی ویژه ایام عزاداری اقدام می‌کند.

‌اگر همه افراد ماسک داشته باشند و یک فرد مبتلا وارد شود، که ماسک نداشته باشد، شانس انتقال به سایر افراد بالای ۳۰ تا ۴۰درصد است