آخرین نمایش تکیه
پایان عمر مهم‌ترین مرکز نمایشی دوران قاجار
فرزانه ابراهیم‌زاده
نهم آبان ۱۳۰۴ آخرین پرده نمایش در تکیه دولت برگزار شد. تکیه‌ای که ناصرالدین‌شاه قاجار به تقلید از سالن آلبرت هال لندن برای دیدن تعزیه ساخته بود، حالا صحنه تعزیه سلسله اجدادی‌اش شده بود. نمایندگان مجلسی که حکمشان از تبدیل ایران به جمهوری به تغییر سلطنت چرخیده بود، در محل تکیه دولت، مجلس مؤسسان را تشکیل دادند.
مجلس مؤسسان در جلسه‌ای ماده واحده‌ای که نمایندگان مجلس پنجم به نام سعادت مردم ایران تصویب کرده بودند را برای تغییر مواد ۳۶، ۳۷، ۳۸ و ۶۰ که به اساس سلطنت باز می‌گشت، برگزار کردند. اینکه چه شد جمهوری رضاخانی یکباره به سلطنت پهلوی تغییر یافت و شاه تازه تا اردیبهشت که تاج‌گذاری کند، به طور موقت زمام کشور را به دست گرفت و موافقان و مخالفانش چه گفتند، روایتی است که باید در مطلبی تاریخی به آن پرداخته شود. اما تصویری که از مجلس مؤسسان باقی ماند شاید آخرین تصویر شفاف و روشن از تکیه دولت ناصری است؛ تکیه‌ای که چند سال بعد با دستور شاه جدید برای ممنوعیت تعزیه، چراغ‌هایش برای همیشه خاموش شد و چند سال بعدتر جایش را به بانک ملی شعبه بازار داد تا خاطره تعزیه‌خوانی سنتی ایران و یاد تعزیه‌خوان‌های شناخته‌شده‌ای چون میرزا باقر معین‌البکا را زیر ستون‌هایش پنهان کند.
