اولین مریضخانه

امیر حمیدی نوید

تاریخ، تلاش دکتر امیراعلم (رئیس مجلس حفظ الصحه دولتی) در سال 1325 قمری مطابق با 1283 شمسی  برای احداث اولین مرکز درمان زنان و کودکان را اینگونه  شرح می‌دهد. البته وی  در نشریات آن عصر مقاله هایی در موضوع مریضخانه اختصاصی زنان و کودکان هم  می نوشت؛ از جمله در این نمونه که به ضرورت احداث درمانگاه اشاره می کند. «البته محتاج به شرح و بیان نیست که در یک شهر بزرگی مثل طهران که تقریبا نفوس آن بالغ بر 4 هزار نفر است نبودن یک باب مریضخانه مخصوص زنان و کودکان به چه درجه مایه تأسف و تأثر است.» بدین ترتیب دکتر در صدد تأسیس مریضخانه اختصاصی برای زنان بود، زیرا تا قبل از آن مریضخانه ای که زنان و کودکان را به آسانی بپذیرد  وجود نداشت. در این شرایط وی درسال 1292 شمسی لزوم تأسیس مریضخانه نسوان را به وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه  یادآوری کرد. مرتضی‌خان ممتاز الملک وزیر معارف وقت پیشنهاد را در هیات دولت مطرح و تقاضا کرد عمارتی به این امر اختصاص یابد و با تصویب هیات دولت عمارت و زمینی برای بیمارستان که در سال های پیش جزو رقبات ارباب جمشید بود، در قبال بدهی ایشان به دولت واگذار شد  وبه مریضخانه اختصاص یافت. از  زمان تاسیس مریضخانه زنان برای بررسی اوضاع و  احوال مریض ها و مریضخانه، مفتشه ای از وزارت معارف مامور تهیه گزارش می‌شد و وزارت معارف در این برهه سه مفتش داشته است و کلیه این گزارش ها توسط “مهربانو دنبلی سپاهی”، “عذرا آق اولی” و “فخر االشراف” تهیه و ارسال گردیده است. در این گزارش‌ها   به رفتار دکتر مادموازل درمپس  ، کیفیت غذا و آشپزخانه و نداشتن بخاری و سرد بودن فضای بیمارستان و نبود زغال سنگ اعتراض شده است؛ و بنابراین و با استناد به گزارشات دریافتی دی ماه سال 1299شمسی مریضخانه به حالت تعطیل درآمد و مجدداً به همت وثوق الدوله رئیس الوزراء  در سال1300 شمسی افتتاح شد. این مختصر شرحی بود در نحوه راه اندازی نخستین درمانگاه زنان و کودکان در تهران که از سال 1300 به بعد اوضاع بیمارستان سروسامانی گرفته و با کیفیت بهتری راه اندازی شده است.