چرا زنان را به گود زورخانه راه نمی‌دهند؟
مدیران دولتی ورزش موضع روشنی درباره حضور زنان در زورخانه نگرفته‌اند با این وجود از حرف‌های معاون توسعه ورزش زنان و رئیس کمیته ملی المپیک چنین به نظر می‌رسد که آنها با منتقدان هم‌نظرند
لیلی خرسند
صحبت‌های دیروز مهین فرهادی‌زاد، معاون توسعه ورزش زنان در وزارت ورزش این شائبه را ایجاد کرد که او مخالف فعالیت زنان در ورزش‌های زورخانه‌ای است؛ هرچند خود او مدعی است با توجه به جایگاهی که دارد، حق و اجازه مخالفت ندارد.
چندهفته‌ای است که راه‌اندازی ورزش‌های زورخانه‌ای زنان مطرح است. عده‌ای که این ورزش را مختص مردان می‌دانند و ورود زنان به گود زورخانه را ننگ، تجمعاتی اعتراضی برپا کرده‌اند. بعضی‌ها هم در صحبت‌هایشان تایید کرده‌اند که زنان هم مثل مردان می‌توانند در ورزشی که علاقه دارند، فعالیت کنند؛ به‌خصوص اگر این ورزش، ورزش ملی باشد. اما صحبت‌های دوپهلوی فرهادی‌زاد به مذاق زنان خوش نیامده. او دیروز گفت‌وگویی با ایسنا داشت و برداشت بعضی‌ها از صحبت‌های او این بود که معاون ورزش زنان موافق راه‌اندازی این رشته نیست: «ورزش زورخانه‌ای مجوز فعالیت برای زنان ندارد. فدراسیون درخواست کتبی خود را برای دریافت مجوز فعالیت زنان داده و بر این اساس شورای مدیریت ورزش زنان تشکیل و نظرات صاحب‌نظران دریافت شده است که در نهایت جمع‌بندی و در شورای معاونان وزارت مطرح و فعالیت یا عدم‌فعالیت این رشته مشخص می‌شود.» فرهادی‌زاد حتی از این فراتر رفته و مخالفتش با حضور زنان در زورخانه را واضح بیان کرده است: «زنان می‌توانند هر رشته‌ای را به‌شخصه دوست داشته باشند اما برای اینکه یک رشته مجوز فعالیت بگیرد و در جامعه تعمیم پیدا کند باید ملاحظات مختلف ازجمله ملاحظات فرهنگی، موضوع اشاعه سلامتی از طریق اجرای این رشته، عرف جامعه و دیدگاه نهادهای فرهنگی مورد توجه قرار گیرد. در تاریخ تربیت‌بدنی به استفاده مردان از ابرازآلات آن ازجمله میل، کباده و غیره اشاره شده و هیچ‌جا زنان را در گود زورخانه نشان نداده است.»
فرهادی‌زاد در گفت‌وگو با همشهری تأکید می‌کند که حقی برای اعمال نظر شخصی‌اش ندارد: «فرد اینجا صحبت نمی‌کند، جمع باید تصمیم بگیرد. معاونت نامه‌ای را مبنی بر فعالیت زنان در این رشته از رئیس فدراسیون دریافت کرد اما بدون هیچ مستنداتی. نامه فدراسیون فقط یک درخواست بود. فدراسیون می‌توانست مستندات مربوطه‌اش را هم بدهد اما اتفاقی در این فضا نیفتاده. کاری که ما باید انجام می‌دادیم این بود که این درخواست را در شورای مدیریت ورزش زنان بررسی کنیم که به سرعت این شورا را تشکیل دادیم. متخصص و خبرگاران مربوطه، افراد صاحب‌نظر و... نظراتی را دادند. نظرات جمع‌بندی شده و باید به شورای معاونین برود. ممکن است من نظر شخصی داشته باشم ولی نمی‌توانم نظر شخصی خودم را اعمال کنم، چون نه حق دارم و نه اجازه.»
فرهادی‌زاد می‌گوید: فدراسیون باید مستندات فعالیت زنان را ضمیمه درخواست می‌کرد اما آیا رشته‌ای که هنوز مجوز ندارد، می‌تواند مستندانی مبنی بر فعالیت داشته باشد؟ چندی پیش چند زن در یکی از زورخانه‌های شهر قدس وارد گود شدند، دبیر هیأت و زورخانه‌دار هردو از کار برکنار شدند.
سؤال دیگر این است؛ آیا مثلا رشته‌ای مانند شطرنج هم برای فعالیت در بخش زنان مجوز گرفته است؟
محمد جعفرپور، دبیر فدراسیون درباره ارائه این مستندات می‌گوید: «از نظر قانونی، زمانی مجوز می‌دهند که درخواستی باشد یا مستندی باشد که کاری دارد انجام می‌شود ولی بحث این است که فدراسیون به‌عنوان واحد اجرایی درخواست داده و این درخواست خیلی از افراد است. صحبتی که خانم فرهادی‌زاد هم کرده، درست است. ابتدا باید هیأت‌رئیسه و مجمع فدراسیون مجوز بدهند و مستندات این مجوز به وزارت ورزش برود. درخواست‌ها هم کم‌کم دارد می‌آید.»
به گفته جعفرپور روزهای گذشته گروهی از قهرمانان و ورزشکاران ورزش‌های زورخانه‌ای، با ارسال نامه‌ای به فدراسیون از حضور زنان در این رشته حمایت کرده‌اند. از نظر او مسئله اصلی برای راه‌اندازی این رشته، آماده‌سازی زیرساخت‌ها و تغییر باورهای مردم است: «منظور از زیرساخت‌ها تجهیزات است، بحث آموزش است؛ اینکه زنان چطور آموزش ببینند و مربیان و مدرسان چه کسانی باشند. مسئولان ببینند هم به‌طور رسمی مخالفتی با این رشته ندارند. مسئله دیگر تغییر آداب، رسوم و باورهاست که نیاز به برنامه‌ریزی دارد.» پیش از این به‌نظر می‌رسد خود فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای پیگیر فعالیت زنان است و خود فدراسیون برای گرفتن استفتاء از مراجع اقدام کرده بود اما جعفرپور می‌گوید گروهی از زنان پیگیر بودند: «این گروه خودشان از مراجع استفتاء گرفتند، حتی از مقام معظم رهبری هم استفتاء گرفته بودند. بعد از درخواست‌های آنها بود که فدراسیون هم به وزارت ورزش درخواست داد.»
این گروه از زنان چندسالی است که در ورزش‌های زورخانه‌ای فعال هستند. گفته می‌شود این فعالیت دلیل اصلی مخالفت بعضی از مسئولان برای راه‌اندازی این رشته است. آنها مدعی‌اند چرا قبل از اینکه مجوزی صادر شود، زنان فعالیتشان را آغاز کرده‌اند.روزهای گذشته هم رضا صالحی‌امیری، رئیس کمیته ملی المپیک، اظهارنظری در مورد حفظ هویت ورزش‌های زورخانه‌ای داشت: «اصرار بر اینکه ورزش زورخانه‌ای را مدرن کنیم امکان‌پذیر نیست. مگر می‌شود دیزی را با پیتزا مخلوط کرد؟ اصرار برای تغییر شکل و ماهیت این رشته غلط است. اگر کسی ورزش ما را خواست باید با همین شیوه بخواهد نه اینکه آن را تغییر دهیم. نه انطباق فرهنگی با دیگر کشورها داریم و نه می‌توانیم هویتمان را تغییر بدهیم. آن‌وقت این رشته دیگر ایرانی نیست.» صحبت‌های صالحی‌امیری بعد از جنجال‌های اخیر بر سر راه‌اندازی ورزش‌های زورخانه‌ای زنان بود و برداشت برخی این بود که منظور او از تغییر ماهیت این رشته، ورود زنان به گود زورخانه است.
