شهر
آغاز طرح کاهش پسماند از 4منطقه
پیروز حناچی، شهردار تهران: مسئولیت امحای زباله‌های بیمارستانی بر عهده شهرداری نیست ولی این کار را انجام می‌دهیم
محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران: مخازن روباز روش نادرست جمع‌آوری زباله است
محمد سرابی ـ خبر‌نگار
جمع‌آوری پسماند خشک برای بازیافت و پسماند تر برای تبدیل به کمپوست پیش از هر چیز نیازمند شبکه بزرگ و گسترده‌ای است که بتوان اطلاعات آن را دائما به‌روز ساخت و بررسی کرد اما تا‌کنون چنین سامانه‌ای در تهران که خود تولید‌کننده حجم زیادی از زباله است، تا دیروز وجود نداشت.
دیروز نخستین مرحله از طرح کاپ (کاهش پسماند) برای 4منطقه 21،16،6 و22 با رونمایی از سامانه یکپارچه صورت وضعیت پیمانکاران برای جمع‌آوری پسماند تر و 2اپلیکیشن برای جمع‌آوری پسماند خشک آغاز شد. با اجرای این 2طرح، جمع‌آوری پسماند شهر از طرف پیمانکاران به‌صورت یکپارچه و هماهنگ انجام می‌شود و اطلاعات اجرایی آن دائما در اختیار شهرداری قرار خواهد گرفت.
شهردار تهران در این نشست اظهار کرد: «شهرداری تهران از وضعیت کودکان کار نه فقط در حوزه پسماند بلکه در کارگاه‌ها و مراکز تولید دیگر راضی نیست، اگر هم پیمانکاران به شکل غیرقانونی از کودکان کار با هدف سودجویی از آنها استفاده کنند با آنها برخورد می‌شود. اما مخازن کنار خیابان‌ها یک کار را راحت کرده‌اند و آن هم این است که همه‌‌چیز از خشک و تر و قابل بازیافت و غیرقابل بازیافت را درون آنها می‌ریزیم. این کار تبعات جبران‌ناپذیری به‌وجود آورده است که علاوه بر ایجاد آلودگی باعث می‌شود یکی از مکان‌های مراجعه زباله‌گرد‌ها و همینطور کسانی باشد که از کودکان کار برای جمع‌آوری زباله استفاده می‌کنند.»
پیروز حناچی گفت: «بسیاری از شهر‌های بزرگ دنیا جمع‌آوری زباله هر شب را به هفته‌ای یک شب کاهش داده‌اند؛ با بهینه‌کردن و مدیریت این فرایند. این کار نیازمند مدیریت ویژه‌ای است. ما هم باید از این تجربیات استفاده کنیم. بخشی از مشکلاتی که داریم مربوط به شیوه فعلی جمع‌آوری زباله است. در برخی کشورهای دنیا اگر هم از این مخازن استفاده می‌کنند، آنها را با در‌هایی می‌پوشانند که امکان ورود زباله را دارند ولی نمی‌توان زباله‌ها را از آنها بیرون کشید.» او با بیان اینکه در کشور ما ابعاد حاکمیتی پسماند فراتر از ابعاد محلی است، بیان کرد: «روزانه در حدود 6700 تا 7هزارتن زباله در تهران حمل می‌شود. ما باید هرچقدر می‌توانیم زباله‌های‌تر و خشک را از ابتدا تفکیک و حجم بخشی که در آرادکوه دفن می‌شود را کمتر کنیم. اکنون با کاری که در ایستگاه‌های میانی انجام می‌شود بخشی از این پسماند کاهش پیدا کرده است.»
شهردار گفت: «مرحله اول مدیریت برنامه‌ای که ما درباره مدیریت یکپارچه پسماند در تهران داشتیم به نتیجه رسید اما تلاش برای جلب نظر مردم پروژه مهم این برنامه است و اگر بتوانیم مردم را با خودمان همراه کنیم مطمئنا یک تحول عظیم اتفاق خواهد افتاد. هدف این است که با رعایت استاندارد‌ها و بهینه‌کردن موضوع پسماند، تجربه متفاوتی ایجاد شود. اینکه پسماند فقط موضوع شهرداری تهران باشد با اینکه موضوع مردم شهر تهران باشد تفاوت دارد.»
حناچی در پاسخ به سؤالی درباره زباله‌های بیمارستانی اظهار کرد: «مسئولیت امحای زباله‌های بیمارستانی بر عهده شهرداری نیست ولی این کار را انجام می‌دهیم. با نگاه کاپ هزینه تولید زباله‌های بیمارستانی باید برعهده کسانی باشد که این زباله‌ها را تولید می‌کنند. در مقابل روش دفن، روش‌های دیگری هم برای زباله‌های بیمارستانی وجود دارد که ما با حمایت صندوق خاصی که برای این کار در دولت تشکیل شده، به‌دنبال این روش‌ها هستیم.»
او درباره زباله‌سوز‌هایی که قرار بود به شهرداری تهران تحویل داده شود، گفت: «در دولت اعتباری برای تامین زباله‌سوز تعیین شد اما اولویت به مناطقی مانند مناطق شمالی داده شد که محیط‌زیست شکننده‌‌تری دارند. ما در مراحل بعدی پیگیر ایجاد زباله‌سوز در آرادکوه هستیم.»
کاهش پسماند و کاهش دفن پسماند
رئیس شورای شهر تهران نیز که در این مراسم حضور داشت با اشاره به نامطلوب بودن وضعیت جمع‌آوری زباله، اظهار کرد: «مخازن روباز هم باعث آلودگی می‌شود و هم امکان دسترسی مافیای زباله را فراهم می‌کند که سراغ این مخازن بیایند برای به‌کارگیری بیشتر از کودکان کار هرچند که دائما می‌گوییم نباید از این کودکان استفاده کنند.»
محسن هاشمی گفت: «باید کاهش پسماند را از کاهش دفن پسماند جدا در نظر بگیریم تا بتوانیم در این دو موضوع مجزا به نتیجه برسیم؛ اگرچه در این مدت میزان زباله‌ای که در آرادکوه دفن می‌شود کمتر شده است.»
او تأکید کرد: «در طراحی شیوه‌های مدیریتی و اجرایی جدید برای بازیافت پسماند خشک و تر باید به دو موضوع توجه دائمی داشت. اول حاکم بودن اصل رقابت و جلوگیری از ایجاد رانت تا بعد از اصلاح روش قبلی، مافیای جدید شکل نگیرد، مورد دیگر هم جسارت و ریسک‌پذیری است. مشکلات کمبود منابع و اطمینان نداشتن از استقبال عمومی، باعث نگرانی‌هایی می‌شود و در کنار آن مافیای زباله تلاش می‌کند که طرح‌ها موفق نشود.»
معاون خدمات شهری شهرداری تهران نیز در این نشست گفت: «اکنون در 927ساختمان شهرداری تهران کار تفکیک پسماند خشک و تر انجام می‌شود و از 4منطقه‌ای که در فاز اول طرح کاپ قرار دارند انتظار داریم آن را به‌خوبی اجرا کنند تا در آینده به سایر مناطق گسترش پیدا کند.»
مجتبی یزدانی همچنین تأکید کرد: «موضوع پسماند پزشکی تهران باید تعیین تکلیف شود تا بتوان درباره آن اقدامی انجام داد. در برخی شهر‌های دیگر برای رسیدگی به این کار توافق شده است؛ به‌عنوان مثال در اصفهان شهرداری زمین را واگذار کرده و دانشگاه پزشکی کار امحا را اجرا می‌کند.»
در پایان این مراسم مسئولان شهری از خودرو‌های جدید 2اپلیکیشن جمع‌آوری زباله خشک بازدید کردند.
صدرالدین علیپور
رئیس سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران
روزانه 7هزار تن پسماند عادی، 100تن پسماند پزشکی و 35هزار تن نخاله از پایتخت جمع‌آوری می‌شود. 18هزار نفر، وظیفه جمع‌آوری پسماند را از 55هزار مخزن بر عهده دارند و 450غرفه بازیافت نیز در شهر تهران فعال است. اما 11ایستگاه میانی وجود دارد که برای ساکنان اطراف آن تولید بو و شیرابه کرده است. طرح کاهش پسماند موسوم به طرح کاپ 6محور اصلی دارد که نخستین آنها تغییر فرمت مخزن‌گذاری‌ها برای جمع‌آوری زباله است.
محمد فرجود
مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران
از مزایای سامانه صورت وضعیت الکترونیک این است که ورود و خروج کارگر‌ان و فعالیت خودرو‌ها به‌صورت یکپارچه تحت نظارت قرار دارد و می‌توان اطلاعات آن را استخراج کرد. ما پیش از این آمار پسماند خشک به‌صورت منطقه‌ای و محلی را در اختیار نداشتیم اما با روش فعلی این طرح به‌صورت یکپارچه در شهر اجرا می‌شود و هر منزل مسکونی می‌تواند پس از جمع‌آوری پسماند خشک آن را در سامانه اعلام کند تا خودرو‌ها برای دریافت آن مراجعه کنند.
مهدی جمالی نژاد
معاون عمران و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور
شهرداری‌ها بعد از وزارت بهداشت دومین دستگاهی هستند که در صف مبارزه با بیماری کرونا قرار دارند و با درجه‌های مختلف در این زمینه فعالیت می‌کنند. شهرداری‌ها اکنون به سمت اقدامات دانش‌محور، هوشمند و دوستدار محیط‌زیست حرکت کرده‌اند و امید می‌رود که منشأ تحولات جدیدی باشند. حل مشکلاتی مانند کودکان کار و زباله‌گرد‌ها نیازمند هم‌افزایی دستگاه‌های مختلف است و امیدواریم بتوانیم طرحی مانند «کاپ» را به شهر‌های دیگر هم گسترش دهیم.
مسعود تجریشی
معاون سازمان محیط‌زیست
هدفگذاری به‌منظور کاهش دفن در مراکز پسماند بر عهده شوراهای شهر است و بعد از شهرداری‌ها خواسته می‌شود برنامه‌های خود را در این زمینه ارائه کنند. رهاکردن ضایعات فعالیت‌های صنعتی در حاشیه شهر‌ها باعث ایجاد آلودگی محیط‌زیستی می‌شود. به‌عنوان مثال بنا به آمار‌های سالانه 1.2میلیارد دلار کاتالیست وارد کشور می‌شود که بعد از استفاده و استخراج برخی فلزات آن به شکل زباله درمی‌آید. در این زمینه در سال97 سامانه‌ای با همکاری وزارت صمت ایجاد شد تا هیچ صنعتی نتواند پسماند خود را بدون ثبت‌کردن جابه‌جا کند.
آرش حسینی میلانی
عضو شورای اسلامی شهر تهران
هوشمند‌سازی مخازن که نیازمند سرمایه‌گذاری زیادی است باید با کمک شهردار تهران پیش برود. عزم و اراده و توان لازم در سازمان مدیریت پسماند فاوای شهرداری تهران و مناطق 22گانه شکل گرفته و اختیاراتی باید کسب می‌شد که انجام شده است. در کنار این اقدامات، پذیرش فرایند تفکیک از مبدأ از سوی شهروندان نیازمند کار فرهنگی بزرگی است. امروز در تهران ظرفیت‌های خوبی برای این کار ایجاد شده که 3500شورایار بخشی از آن هستند. امیدواریم تخصیص بودجه برای ادامه اجرای این طرح نیز به‌صورت منظم انجام شود.
در همینه زمینه :