ناداوری سازمان ملل

کمتر از 4ماه تا پایان تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران، گزارش‌های سازمان ملل و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سمت و سویی می‌رود که تکمیل‌کننده قطعات طرح آمریکا برای لغو معافیت‌های ایران از تحریم‌های تسلیحاتی باشد. در آخرین دست از این گزارش‌ها، خبرگزاری رویترز نوشته است به نسخه‌ای از گزارش آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل دست یافته که در آن گزارش ادعا شده‌، موشک‌های شلیک‌شده به تاسیسات آرامکو عربستان «منشأ ایرانی» داشته است. این روایت در حالی است که درگزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم که تاکنون در همه گزارش‌ها پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید کرده بود، اعلام شده است ایران اجازه دسترسی به برخی تاسیسات هسته‌ای را نداده است، شاید از همین رو بود که محمد‌جواد ظریف در توییتر خود با اشاره به اینکه ایالات متحده تلاش کرده تا تنش با ایران را تشدید کند و با زورگویی، دیگران را به پیروی از خود وادار کند، نوشت: ایالات متحده که به ترور در عراق، همدستی در جنایات جنگی در یمن و فلسطین، دزدی دریایی، نقض برجام، قطعنامه۲۲۳۱ و تصمیمات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اذعان کرده است، هیچ حقی برای سوءاستفاده از سازمان ملل متحد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بدنام‌کردن ایران ندارد.

گفت‌وگو با پمپئو و چرخش گوترش
2روز پیش مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در پیامی توییتری به گفت‌وگویش با آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل درباره ایران اشاره کرده و نوشته بود: تماس تلفنی بسیار خوبی با دبیرکل سازمان ملل داشتم. به تداوم همکاری با دبیرکل بر سر مسائلی مهم در شورای امنیت سازمان ملل ازجمله لیبی، سوریه و ایران امیدوارم. مورگان اورتاگوس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در صفحه توییترش با اشاره به این تماس تلفنی، به محور ایران این گفت‌وگو اشاره کرد و گفت که آنها درباره تمدید تحریم تسلیحاتی ایران نیز گفت‌وگو کردند.
پس از تماس تلفنی گوترش و پمپئو بود که خبرگزاری رویترز مدعی شد آنتونیو گوترش، دبیر‌کل سازمان ملل به اعضای شورای امنیت گفته بررسی بقایای موشک‌های کروز و همچنین تسلیحاتی که آمریکا در منطقه حمله به تاسیسات نفتی آرامکو -که تابستان سال گذشته رخ داد- توقیف کرده، می‌تواند به معنی انتقال این تسلیحات به‌طور «ناسازگار» با قطعنامه سازمان ملل برای تأیید برجام باشد.
به گزارش همشهری، ۲۰آذر سال گذشته آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد گزارشی را در مورد حملات روز ۱۴سپتامبر (شهریور سال گذشته) به تاسیسات نفتی آرامکو به شورای امنیت ارائه کرده و گفته بود که سازمان ملل قادر به تأیید ایرانی‌بودن موشک‌ها و پهپادهایی که در حمله به آرامکو به‌کار گرفته شده‌اند، نیست. در گزارش گوترش آمده بود: «در لحظه کنونی ما براساس تحقیقات مستقل خود نمی‌توانیم منشأ ایرانی‌بودن موشک‌های کروز و همچنین پهپادهای مورد استفاده در حمله به آرامکو را تأیید کنیم.»

تقرب به آمریکا

روز ۱۶خرداد امسال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در گزارش‌هایی «نگرانی‌های جدی» از ادامه عدم‌اجازه ایران برای دسترسی به 2محلی را ابراز داشته که احتمالا مواد هسته‌ای و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده داشته‌اند. نام این 2سایت افشا نشده اما خبرنگار همشهری مطلع شده یکی از این 2نقطه، منطقه‌ای در حوالی شهر آباده در استان فارس است که پیش از این بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از آن به‌عنوان سایت مخفی جدید ایران نام برده بود. میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین بامداد جمعه در توییتر نوشت: مشکلات در دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به 2سایت در ایران تا اندازه زیادی از این واقعیت ناشی می‌شود که در آژانس قواعد روشنی درخصوص استفاده از اطلاعات دریافت‌شده از سوی کشورهای ثالث وجود ندارد.
اولیانوف چند روز پیش هم این ادعا که ایران مانع دسترسی بازرسان آژانس به برخی مناطق برای بازرسی شده را رد کرده و در توییتر نوشته بود: «ایران مانع دسترسی نشده بلکه تا‌کنون این دسترسی ‌فراهم نشده است. این تفاوت دارد. ایران حق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را زیر سؤال نبرده ‌و برای ادامه رایزنی‌ها آماده است.»
نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بررسی گزارش اخیر مدیرکل قرار است 3روز دیگر به‌صورت مجازی برگزار شود.
کاظم غریب‌آبادی، نماینده ایران در آژانس در این رابطه با بیان اینکه آمریکا همچنان به‌دنبال تضعیف سازو‌کارهای بین‌المللی و رویه‌های حاکم بر این سازمان‌هاست، تأکید کرد: آمریکا و برخی کشورهای غربی دنبال این هستند که درصورت لزوم، امکان تصمیم‌گیری ازجمله از طریق رأی‌گیری نیز در این نشست مجازی وجود داشته باشد. برخی کشورهای دیگر عضو شورا مانند روسیه با این امر مخالفند.
دولت آمریکا قصد دارد تا پیش از زمان برچیده‌شدن تحریم تسلیحاتی ایران که براساس قطعنامه2231 برای مهرماه امسال برنامه‌ریزی شده است یا از طریق قطعنامه جدید یا از طریق اسنپ‌بک به‌عنوان عضو برجام تحریم تسلیحاتی ایران را تمدید کند. روس‌ها اگرچه اعلام کرده‌اند آمریکا چنین حقی ندارد، اما گفته‌اند با تحریم تسلیحاتی ایران برای یک دوره نامحدود مخالفند! 
روس‌ها برای مخالفت با استدلال آمریکا مبنی بر عضویت در برجام یک مستند تاریخی پیدا کرده‌اند که براساس آن در قضیه نامیبیا در سال1971 دیوان دادگستری بین‌المللی نظر مشابه داده که براساس آن طرفی که تعهدات خود را نشناسد و یا آن را کامل نکند، نمی‌تواند به‌عنوان ذینفعی از یک رابطه شناخته شود.
چین هم پس از بارها موضع‌گیری مبنی بر اینکه آمریکا نمی‌تواند خواستار تمدید تحریم تسلیحاتی علیه ایران شود، این‌بار از طریق نامه‌نگاری وزیر خارجه‌اش با دبیرکل سازمان ملل تأکید کرد که ایالات متحده به‌طور یکجانبه از توافق هسته‌ای با ایران خارج شده است.