ماسک را جدی بگیریم

سیدمحمد سیدمهدی ‌_ رئیس‌کلینیک بیمارستان مسیح‌دانشوری

با شروع به‌کار مردم و بازگشایی مشاغل، همچنان بسیاری درباره لزوم استفاده از ماسک مردد هستند. دولت و وزارت بهداشت با دغدغه فاصله‌گذاری اجتماعی در استفاده مردم از مترو و اتوبوس شرایطی فراهم کرده‌اند که در ایستگاه‌ و پایانه‌ها ماسک به‌قیمت مناسب عرضه شود. حتی امکان عرضه ماسک در پایانه‌های تاکسیرانی شهر فراهم شده است. سختگیری‌هایی توسط نیروی انتظامی و... هم برای استفاده شهروندان از ماسک می‌شود. اما همچنان عده‌ای مرددند. سازمان بهداشت جهانی در تازه‌ترین دستورالعمل خود از دولت‌ها خواسته، استفاده از ماسک را در مناطق عمومی اجباری کنند. این سازمان توصیه کرده، دولت‌ها در مناطقی که دچار شیوع گسترده ویروس کرونا هستند استفاده از ماسک‌های غیرپزشکی را در وسایل حمل‌ونقل عمومی، مغازه‌ها و مکان‌های دیگری که رعایت فاصله اجتماعی دشوار است، اجباری کنند. این روشن است که استفاده از ماسک بسیار کمک‌کننده خواهد بود.
معمولا 2مدل ماسک؛ با دریچه بازدمی و بدون دریچه بازدمی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ماسک‌های با دریچه بازدمی کمک می‌کند که فرد راحت‌تر نفس بکشد ولی هوای تنفس کردنش بیرون منتقل نشود. اما بدون دریچه بازدمی محیط امن‌تری برای فرد ایجاد می‌کند. معمولی‌ترین ماسک نیز که مورد استفاده عموم قرار می‌گیرد، ماسک ساده  جراحی است. 
این ماسک‌ها برای محافظت در برابر ذارت معلق عفونی در هوا، عموما حین عمل جراحی به‌کار گرفته می‌شود. ماسک‌ها برای پوشاندن دهان و بینی طراحی شده و می‌توانند ورود ذرات بزرگ، ترشحات و... را به سیستم تنفسی مسدود کنند هرچند ذرات کوچک ممکن است از آنها عبور کنند. دیگر ماسک‌های موجود در بازار فیلتردار FFP1، ۲ و ۳، ماسک N95، N99 و سری r و p است. به هر صورت اگر دو نفر در معاشرت با هم، از ماسک استفاده کنند، انتقال را کاهش می‌دهند. روش استفاده درست از ماسک‌ وقتی است که فرد هنگام نفس کشیدن، ماسکش کامل جمع می‌شود. استفاده دقیق از ماسک بسیار مهم است. اینکه استفاده از ماسک الزامی شود، به عوامل متعددی مانند هزینه‌کرد، تراکم جمعیت ، شدت بیماری و... وابسته است. گاهی این عوامل فرهنگی و اجتماعی هم می‌شود و باید همه این موارد را لحاظ کرد. اما از نظر پزشکی استفاده از ماسک بسیار مفیدتر از بی‌توجهی به آن است. به‌طور عادی، افراد بالای ۶۰ سال یا افرادی که شرایط بهداشتی خاص دارند، باید در مکان‌های عمومی ماسک‌های پزشکی بپوشند. سازمان بهداشت جهانی، نسبت به جدی گرفتن نقش ماسک‌های صورت در کاهش شیوع ویروس کرونا هشدار داده و تأکید کرده است که ماسک تنها بخشی از یک استراتژی جامع برای شکست بیماری کووید- ۱۹ است.