پلیس شهری

علی نوذرپور _ شهردار منطقه22

انجام برخی از وظایف شهرداری‌ها، نیازمند قوه قهریه است و به‌صورت اختیاری و به زبان مدنی صورت نمی‌پذیرد و معمولا در مقابل درخواست مدیریت شهری، مقاومت و ممانعت است و در برخی از موارد منجر به درگیری بین کارکنان شهرداری و ذینفعان می‌شود؛ درگیری‌ها و تزاحم‌هایی که ورود نیروهای انتظامی و در نهایت قوه قضاییه را می‌طلبد و بدون حضور آنها امکان انجام آن نیست.
مهم‌ترین آنها، وظیفه مندرج در ماده100 قانون شهرداری است، بدین مضمون که شهرداری باید از ساخت‌وسازهای بدون پروانه یا مغایر پروانه ساختمانی در محدوده شهر و نیز تمامی ساخت‌وسازهای واقع در حریم شهر ممانعت کرده و درصورت انجام موارد یاد شده، پس از اخذ رأی کمیسیون مندرج در تبصره یک ماده 100 قانون شهرداری‌ها، مبنی بر قطع مستحدثات، نسبت به تخریب بنای تخلفی اقدام نماید. معمولا شهرداری‌ها پس از اخذ حکم قاضی به‌همراه نیروی انتظامی جهت انجام ماموریت اقدام می‌کنند. در اینجا شهرداری به مدد حکم قانون و کمک نیروهای انتظامی به دستور قاضی، وظیفه قانونی خود را انجام می‌دهد.
رفع سد معبر و جمع‌آوری وسایل و ادوات منصوبه در معابر شهری، دومین وظیفه شهرداری است که درگیری با دستفروشان و مردم را به‌همراه دارد که هزینه‌های اجتماعی زیادی برای مدیریت شهری داشته است.
سومین وظیفه شهرداری که دارای ویژگی مشترکی با وظایف پیش گفته است، عبارت است از: 
پلمب، توقیف اموال و همچنین بازرسی و نظارت عملیاتی بر آن دسته از فعالیت‌ها، اماکن و تاسیسات واقع در محدوده و حریم شهر که انجام آنها مستلزم رعایت مقررات و ضوابط قانونی است؛ این وظیفه در راستای وظایف قانونی شهرداری چون احداث بنا، سد معبر و نیز امور صنفی است.
چهارمین مورد، توقیف و انتقال خودروهایی است که سد معبر را موجب شده‌اند که انجام آن مستلزم برخورداری از نیروهای قضایی و قهریه است.
جدای از مواردی که آمد، انضباط در آمد و شد شهری که هم‌اکنون توسط پلیس راهنمایی و رانندگی انجام می‌شود، از اموری است که تجربه کلانشهرهای دنیا نشان از انجام آن توسط شهرداری‌ها دارد و چقدر خوب می‌شود که انجام این وظیفه مهم در کنار سایر وظایف حمل‌ونقل بار و مسافر شهری به شهرداری‌ها واگذار شود.
اگر این وظیفه مهم به اضافه وظایف دیگر شهرداری‌ها که ماهیتی انتظامی دارد و در گذشته در شهرهای ایران تحت عنوان امور حسبیه توسط محتسب شهر انجام می‌شد، مجددا توسط شهرداری‌ها صورت پذیرد، ضرورت تشکیل ارگانی تحت عنوان پلیس شهری اجتناب‌ناپذیر 
خواهد بود.
در ضرورت این امر، همین بس که اکنون تحت عنوان «یگان حفاظت» افرادی از نیروهای انتظامی در اختیار شهرداری‌ها هستند، بخشی از نیازهای وظیفه‌ای شهرداری را انجام می‌دهند و سازمانی تحت عنوان «شهربان و معبربان» به بخشی از این وظایف رسیدگی می‌کنند بدون اینکه بتوانند از مهم‌ترین وجه انتظامات یعنی «ضابط قوه قضاییه بودن» برخوردار باشند.
بنابر ضرورت‌ها و دلایل برشمرده و اقدامات پیش گفته، پیشنهاد می‌شود وزارت کشور  یا شورای‌عالی استان‌ها با اجتماع وظایف و ماموریت‌های پیش‌گفته، لایحه تشکیل پلیس شهری را تحت مدیریت شهرداری‌ها به مجلس شورای اسلامی ارسال کنند.