نسیم وصل اینترنت را غافلگیرکرد

فهیمه پناه‌آذر- روزنامه‌نگار

قرار بود بزرگ‌ترین کنسرت آنلاین کشور برگزار شود، اما برگزارکنندگان و اسپانسر برنامه که بیش از یک هفته روی تبلیغات کنسرت در فضای شهری متمرکز بودند؛ گویا نمی‌دانستند که با حجم انبوه مخاطب کم می‌آورند و به‌خاطر نبود زیرساخت مناسب و برنامه‌ریزی دقیق بسیاری از علاقه‌مندان به کنسرت همایون شجریان فرصت تماشای کنسرت را از دست می‌دهند. حتی اعلام فیلمبرداری کنسرت با ۱۰ دوربین در اطلاع‌رسانی اولیه نیز نتوانست برای حامی مالی راهگشا باشد و در نهایت کنسرت با وجود مشکلات فنی و قطع و وصل‌ شدن‌ها برگزار شد و شرکت حامی عنوان کرد:«علاقه‌مندانی که به‌دلیل استقبال گسترده موفق به مشاهده این کنسرت نشده‌اند، می‌توانند طی 2 نوبت روزهای آینده، پخش مجدد آن را از طریق تلویزیون تعاملی لنز تماشا کنند.» گفته می‌شود که بیش از 700‌هزار کاربر، این کنسرت را آنلاین تماشا کردند.
همایون شجریان هم مانند دیگر هنرمندان در این روزها که سالن‌های موسیقی و تئاتر و سینما تعطیل است، تجربه برگزاری کنسرت آنلاین را داشت. شجریان با همراهی ارکستر مجلسی تهران و به رهبری بردیا کیارس شب عید فطر در تالار وحدت روی صحنه رفت تا این بار بدون حضور مخاطب و در فضای کاملا متفاوت برای علاقه‌مندانش بخواند؛ شجریان که تجربه همکاری با بردیا کیارس را در سال ۹۲ داشت با اجرای قطعات ماندگار و با آهنگسازی محمدجواد ضرابیان موفق بود و در این کنسرت قطعاتی از«هوای گریه»، «خانه سودا»، «افسونگر»، «غریبانه»، «ای عاشقان»، «با ستاره‌ها»، «حاصل عمر»، «دفتر دل»، «نسیم وصل» و «مرغ سحر» برگزار شد. هر چند کیفیت برگزاری کنسرت در سایه حامی مالی و برگزار شدن کنسرت به‌صورت آنلاین تحت‌الشعاع قرار گرفته بود. شجریان در این کنسرت اجرای فشرده‌تری را برای مخاطبانش داشت و برخلاف دیگر کنسرت‌ها که گاهی بعد از هر قطعه با دوستدارانش صحبت می‌کرد در کنسرت آنلاین ترجیح داد که بدون هیچ صحبتی قطعات مختلف را بخواند و تلاش بر این بود تا شبی خاطره‌ساز را برای علاقه‌مندانش رقم بزند؛ خاطرات شیرینی که در پایان با قطعه «مرغ سحر» کامل شد.
شاید اجرای قطعات در این کنسرت آنلاین به لحاظ کیفیت و مقایسه با اجراهای پیشین منتقدانی را داشته باشد اما به‌نظر می‌رسد اگر حامی برگزار‌کننده این کنسرت علاوه بر متمرکز شدن بر تبلیغات، می‌توانست حضور طیف گسترده مخاطبان را پیش‌بینی کند و به لحاظ فنی غافلگیر نمی‌شد، این اجرا بدون مشکل برای همه مردم و در تمام شهرها پخش می‌شد و آن‌وقت می‌توانست به شعارش (برگزاری بزرگ‌ترین کنسرت آنلاین کشور) دست یابد و موفق باشد. از دیگر نکاتی که شاید مخاطبان را بیشتر ناراضی کرده پرداخت مبالغی برای تماشای کنسرت بوده؛ تالار وحدت در تجربه‌های قبلی کنسرت‌ها را به‌صورت رایگان برگزار می‌کرد اما این بار با وجود حامی و اسپانسر برخی مخاطبان باید بلیت تماشای کنسرت را می‌خریدند، تماشاگرانی که اکثرشان موفق به تماشای کنسرت هنرمند محبوب خود نشدند. به زعم بسیاری از منتقدان وجه اقتصادی این کنسرت بر برگزاری و اجرای آن غالب بود و اگر کمی برنامه‌ریزی دقیق صورت می‌گرفت و حامی به وجوه هنری آن نیز فکر می‌کرد به‌طور حتم این کنسرت می‌توانست با کیفیت بهتری برای مخاطبان و علاقه‌مندان به شجریان برگزار شود.

همایون«آن»یا «آف» 
از دسترس خارج شدن سرویس‌ها و پلتفرم‌ها برای ما ایرانی‌ها دیگر تبدیل به یک پدیده روزمره شده است. از سایت فروش آنلاین خودرو گرفته تا ثبت‌نام کارت ملی و حتی مرکز ژئوفیزیک ‌دانشگاه تهران در زمان زلزله! 
یکشنبه‌شب هم گروهی از کسانی که قصد تجربه دیدن کنسرت آنلاین همایون شجریان را با اپلیکیشن تلویزیون تعاملی لنز ایرانسل داشتند با همین مشکل روبه‌رو شدند. آنطور که ایرانسل اعلام کرده استقبال گسترده باعث شده گروهی با وجود دریافت حق اشتراک اپلیکیشن موفق به تماشای کنسرت به ‌صورت زنده نشوند. پلتفرم‌های ایرانی در خیلی از مواقع در پیک مراجعه کاربران این مشکل از کار افتادن سرویس‌ها را تجربه کرده‌اند که عموما به‌خاطر اختصاص نیافتن پهنای باند کافی است. تماشای آنلاین ویدئو و فیلم یکی از سنگین‌ترین ترافیک‌ها را برای دانلود اطلاعات به شبکه تحمیل می‌کند. هرچقدر هم کیفیت پخش بالاتر باشد این مسئله جدی‌تر می‌شود و باعث می‌شود گروهی از سرویس محروم شوند. ماجرا دقیقا مانند اتوبانی است که با داشتن مثلا 3‌ لاین اندازه ۱۰ لاین خودرو وارد آن شود. سرور بنا به مشخصات فنی مثل سی‌پی‌یو، رم و پهنای باند می‌تواند تعداد مشخصی کاربر را مدیریت کند. این وظیفه تیم‌های فنی هر پلتفرمی است که با پیش‌بینی حدودی تعداد کاربران اقدام به افزایش پهنای باند با استفاده از راهکارهای مختلف کنند. از طرفی دیگر چون در پخش‌های زنده داخلی از شبکه ملی اطلاعات استفاده می‌شود عملا می‌توان هزینه اختصاص پهنای باند را بسیار پایین‌تر دانست.
ایرانسل در بیانیه‌ای روز گذشته با دلجویی از کاربرانی که به‌خاطر مشکل پیش‌آمده موفق به دیدن کنسرت نشده‌اند اعلام کرده مبلغ حق اشتراک به‌حساب کاربرانی که حق اشتراک ویژه خریداری کرده‌ ولی موفق به مشاهده کامل برنامه نشده‌اند، بازگردانده می‌شود. شاید این نخستین تجربه بزرگ در پخش آنلاین و زنده کنسرت باشد اما باید دانست که آخرین نخواهد بود. پلتفرم‌های پخش ویدئویی آنلاین دیگر در حال تبدیل‌ شدن به مسئله‌ای عادی در جهان هستند و زیرساخت‌های لازم در این رابطه ازجمله با آزادسازی باند فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتز از سوی صدا و سیما باید مهیا شود.